استرپتوکوکوس گروه B چیست؟ استرپتوکوکوس گروه B که به آن استرپ گروه B یا استرپتوکوک گروه B نیز گفته می شود نوعی باکتری شایع است که اغلب در روده و مسیر تحتانی ژنیتال یافت می شود. اگر چه استرپتوکوک گروه B معمولا در افراد بالغ بی ضرر است اما می تواند در طول بارداری خطراتی را در پی داشته باشد و بیماری خطرناکی را در نوزاد به دنبال داشته باشد. اگر خانم های باردار، پزشک متخصص زنان و زایمان تست تشخیصی استرپتوکوک گروه B را در سه ماهه سوم بارداری توصیه خواهد کرد.
در طول انجام تست تشخیصی استرپتوکوک گروه B پزشک از واژن و رکتوم نمونه برداری می کند و نمونه ها را برای کشت به آزمایشگاه می فرستد که در اصطلاح آزمایش کشت ترشحات واژن گفنه می شود. در برخی موارد به بیمار آموزش داده خواهد شد تا خودش نمونه برداری را از واژن و رکتوم انجام دهد. از آن جایی که نتیجه کشت استرپتوکوک گروه بی ثابت است و نتیجه یا مثبت و یا منفی می باشد در نتیجه تست استرپتوکوک گروه B می تواند هر زمان در دوران بارداری انجام شود.
اگر نتیجه تست استرپتوکوک گروه B منفی باشد اقدام خاصی لازم نخواهد بود. اگر نتیجه تست استرپتوکوک گروه B مثبت باشد در آن صورت در طول زایمان برای پیشگیری از بیماری ناشی از استرپتوکوک گروه B در نوزاد مصرف آنتی بیوتیک ضروری خواهد بود.
تست تشخیصی استرپتوکوک گروه B در بارداری چرا انجام می شود؟
تست تشخیصی استرپتوکوک گروه B در طول بارداری برای شناسایی خانم های ناقل این باکتری شایع انجام می شود.
استرپتوکوک گروه B معمولا در افراد بالغ بی ضرر است اما گاهی در دوران بارداری می تواند مشکلاتی را به دنبال داشته باشد. برخی مشکلات شایع ناشی از باکتری استرپتوکوک گروه B در بارداری عبارت است از:
- عفونت مسیر ادراری
- عفونت جفت و مایع آمنیوتیک (کوریوآمنیونیت)
- ذات الریه
- باکتری در خون (باکتریمیا)
- عفونت خطرناک در خون
به ندرت استرپتوکوک گروه B می تواند بعد از زایمان منجر به التهاب و عفونت لایه پوششی رحم (اندومتر) و اندومتریت شود. استرپتوکوک گروه B ریسک عفونت زخم بعد از زایمان را افزایش می دهد.
نگرانی اولیه در مورد باکتری استرپتوکوک گروه B خطراتی است که برای فرزند به دنبال دارد.
استرپتوکوک گروه B می تواند در طول زایمان طبیعی به فرزند منتقل شود البته اگر فرزند در معرض مایع حاوی این باکتری قرار بگیرد. اگر چه تعداد اندکی از نوزادان که در معرض باکتری استرپتوکوک گروه B قرار دارند به عفونت دچار می شوند اما آن هایی که به عفونت دچار می شوند می توانند با عوارض کشنده ای مواجه شوند (اغلب مدت کوتاهی بعد از تولد در خطر مشکلات ناشی از عفونت با استرپتوکوک گروه بی قرار دارند اما برخی اوقات عوارض ممکن است چند روز یا حتی چند ماه بعد ظاهر شود).
عوارض ناشی از عفونت با استرپتوکوک گروه B برای فرزند عبارت است از:
- التهاب ریه ها (ذات الریه)
- التهاب غشاها و مایعات اطراف مغز و نخاع (مننژیت)
- باکتری در خون (باکتریمیا)
- عفونت خطرناک در خون
اگر خانم باردار ناقل استرپتوکوک گروه B باشد درمان با آنتی بیوتیک در زمان زایمان توصیه خواهد شد تا باکتری در کانال زایمان از بین برود و ریسک ایجاد عفونت نوزاد کاهش یابد. مصرف آنتی بیوتیک قبل از زایمان کمکی نمی کند زیرا این باکتری می تواند دوباره عود کرده و به سرعت رشد کند.
اگر قبلا فرزندی را به دنیا آورده اید که به عفونت ناشی از استرپتوکوک گروه B دچار بوده است یا خودتان به عفونت مسیر ادراری ناشی از این باکتری در طول بارداری اخیرتان دچار شده اید در خطر انتشار استرپتوکوک گروه B به فرزندتان قرار دارید. در نتیجه به طور خودکار قبل از زایمان با آنتی بیوتیک درمان خواهید شد (در آن صورت انجام تست استرپتوکوک گروه B لازم نخواهد بود).
اگر انجام سزارین برنامه ریزی شده در مورد شما در نظر گرفته شده است در آن صورت مادامی که وضع حمل آغاز نشده و کیسه آمنیوتیک سالم و دست نخورده است، مصرف آنتی بیوتیک لازم نخواهد بود. به هر حال انجام تست تشخیصی استرپتوکوک گروه B در بارداری هنوز با اهمیت است زیرا زایمان می تواند به طور طبیعی قبل از سزارین برنامه ریزی شده انجام شود.
آمادگی برای انجام تست تشخیصی استرپتوکوک گروه B در بارداری:
تست تشخیصی استرپتوکوک گروه B بین هفته های 35 و 37 بارداری انجام می شود. قبل از انجام تست استرپتوکوک گروه B آمادگی قبلی لازم نخواهد بود.
وضعیت ابتلا به استرپتوکوک گروه B در بارداری های قبلی را به پزشک خود اطلاع دهید هم چین این که آیا فرزند به دنیا آمده در بارداری قبلی آلوده به عفونت ناشی از استرپتوکوک گروه B بوده است یا خیر.
تست استرپتوکوک گروه B چگونه انجام می شود؟
تست استرپتوکوک گروه B در مطب پزشک متخصص زنان و زایمان انجام می شود. در طول انجام تست شما به کمر دراز خواهید کشید. پزشک سپس با استفاده از سواب پنبه ای استریل نمونه ای از سلول ها را از بخش پایینی واژن و رکتوم برخواهد داشت.
در برخی روش ها ممکن است به بیمار آموزش داده شود تا خودش نمونه برداری از واژن یا رکتوم را انجام دهد.
بعد از انجام نمونه برداری برای تست استرپتوکوک گروه B شما می توانید به فعالیت های روزمره ادامه دهید. نمونه ها به آزمایشگاه جهت کشت فرستاده می شود و نتایج کشت استرپتوکوک گروه B ظرف چند روز آماده خواهد شد.
نتایج تست تشخیصی استرپتوکوک گروه B در بارداری با توجه به کشت نمونه واژن و رکتوم:
اگر نتیجه تست استرپتوکوک گروه B در بارداری مثبت باشد این به معنی بیماری شما و یا آلوده بودن جنین نیست. بلکه بدان معنی است که ریسک عفونت در نوزاد وجود خواهد داشت.
در مورد برنامه ای که برای زایمان دارید با متخصص زنان و زایمان صحبت کنید و پزشک یا تیم درمانی را در جریان وضعیت ابتلا به باکتری استرپتوکوک گروه B در طول زایمان قرار دهید. در صورت وجود آلرژی دارویی و حساسیت به آنتی بیوتیک ها پزشک را از این موضوع مطلع سازید.
یادآوری های شما در مورد عفونت استرپتوکوک گروه B به تیم درمانی در طول وضع حمل و زایمان بهترین شرایط درمانی و احتیاط را فراهم می کند.
