تشخیص اندومتریوز
اندومتریوز نوعی اختلال دردناک است که در آن بافت داخل رحم یعنی اندومتریوم به فضایی خارج از رحم رشد می کند. اندومتریوز اغلب تخمدان ها (اندومتریوز تخمدان)، لوله های فالوپ و بافت داخلی لگن را تحت تاثیر قرار می دهد. به ندرت بافت اندومتر به ارگان هایی خارج از ارگان لگن وارد می شود.
انتشار بافت داخل رحمی به فضایی بیرون از رحم مشکلاتی را در پریودهای قاعدگی به همراه دارد. بافت هایی که به طور نابجا در خارج از رحم ایجاد شده اند به طور ماهانه در هر چرخه قاعدگی ضخیم شده و دچار خونریزی می شوند. از آنجاییکه این بافت ها راهی برای خروج از بدن ندارند به دام می افتند. اگر اندومتریوز تخمدان ها را تحت تاثیر قرار دهد و اندومتریوز تخمدان روی دهد در آن صورت کیست هایی در تخمدان ایجاد می شود. بافت های اطراف تحریک شده در نهایت اسکارها و چسبندگی هایی ایجاد می شود. اختلال اندومتریوز سبب ایجاد درد مخصوصا در دوران نزدیک پریودها می شود. اندومتریوز مشکلات مربوط به ناباروری را نیز به دنبال دارد اما خوشبختانه درمان های موثری برای رفع ناباروری ناشی از اندومتریوز در دسترس می باشد. در مقاله پیش رو به تست هایی برای تشخیص اندومتریوز می پردازیم.
تشخیص اندومتریوز
اندومتریوز اختلالی دردناک می باشد که درد مزمن لگنی را به همراه خواهد داشت. درد لگنی می تواند عللی غیر از اندومتریوز داشته باشد بنابراین انجام برخی تست ها در تشخیص اندومتریوز ضرورت خواهد داشت تا بر اساس آن علت لگن درد مشخص شود. متخصص زنان در بررسی درد لگن و تشخیص اندومتریوز موارد زیر را در نظر خواهد داشت:
- موقعیت درد، زمان شروع آن و احساسی که شما حین لگن درد دارید
- در نظر داشتن سوابق مربوط به خونریزی و چرخه های قاعدگی
- سابقه شما در ابتلا به سایر بیماری ها
- در نظر داشتن سابقه بیماری خانوادگی
اگر در خانواده شما مادر، خواهر و یا خاله شما به بیماری اندومتریوز مبتلا باشند، متخصص زنان خود را در جریان قرار دهید زیرا این نکته در تشخیص اندومتریوز موثر می باشد.
علاوه بر این پزشک برای تشخیص اندومتریوز تست های زیر را انجام می دهد:
- معاینه لگن: در طول انجام معاینه لگن به منظور تشخیص اندومتریوز متخصص زنان ناهنجاری های اطراف رحم و تخمدان ها را لمس خواهد کرد و میزان حساسیت آن ها نسبت به لمس شدن را ارزیابی می کند. با استفاده از معاینه لگن علائم عفونت، ضخیم شدگی غیر نرمال یا میزان سفتی ماهیچه های کف لگن بررسی می شود. توده ها و نواحی کوچک اندومتریوز با استفاده از معاینه لگن تشخیص داده نمی شود مگر آنکه منجر به ایجاد برجستگی شده باشد. بنابراین ممکن است معاینه لگن به تنهایی در تشخیص اندومتر موثر نباشد.
- تست های آزمایشگاهی: پزشک برای کنار گذاشتن علل عفونی در تشخیص اندومتریوز تست های آزمایشگاهی را توصیه خواهد کرد. به منظور بررسی عفونت هایی مانند کلامیدیا یا سوزاک آزمایشاتی انجام می شود. تعداد سلول های خونی شمارش می گردد و برای بررسی احتمال عفونت های ادراری آزمایش ادرار نیز انجام می شود.
- سونوگرافی: سونوگرافی از جمله گزینه هایی است که در تشخیص اندومتریوز نقش دارد. در سونوگرافی با استفاده از امواج صوتی تصاویری از ارگان های داخلی ناحیه لگن ایجاد می شود. برای ثبت این تصاویر از مبدلی روی شکم یا واژن استفاده می شود. در هر دو روش تصاویری از رحم و تخمدان ها حاصل می گردد. سونوگرافی علاوه بر تشخیص اندومتریوز برای بررسی توده ها یا کیست هایی در ناحیه لگن نیز استفاده می شود.
- عکس برداری با استفاده از اشعه ایکس، ام آر آی و یا انجام سی تی اسکن: با استفاده از این تست ها تصاویری از حفره شکم برای تشخیص اندومتریوز و ناهنجاری های احتمالی به دست می آید.
- لاپاراسکوپی: لاپاراسکوپی مهم ترین گزینه در تشخیص اندومتریوز می باشد. در طول انجام این روش پزشک برش کوچکی را در شکم ایجاد کرده و لوله ای مجهز به دوربین به نام لاپاراسکوپ را وارد بدن می کند. لاپاراسکوپ به پزشک امکان می دهد تا ارگان های لگن را معاینه کند و احتمال وجود علائمی از عفونت و یا بافت های ناهنجار را مورد توجه قرار دهد. این روش تشخیصی مخصوصا در تشخیص اندومتر موثر می باشد.
لاپاراسکوپی تنها روش موثری است که پزشک را در تشخیص اندومتریوز یاری می سازد. اما انجام این روش برای تشخیص اندومتریوز ممکن است خطراتی را به دنبال داشته باشد. بنابراین پیش از انجام لاپاراسکوپی برای تشخیص اندومتریوز پزشک ابتدا مصرف برخی داروها را توصیه خواهد کرد. اگر علائم با مصرف داروها بهبود نیافت در آن صورت پزشک برای تشخیص اندومتریوز لاپاراسکوپی را انجام خواهد داد. به خاطر داشته باشید انجام تست های تشخیصی متعدد برای یافتن علت لگن درد فرایند بسیار زمان بری است و می تواند به عنوان بخشی از فرایند تشخیص اندومتریوز باشد. بنابراین ضروری است در این مسیر صبورانه با متخصص خود همکاری کنید.
