سندرم پیش از قاعدگی چیست؟
سندرم پیش از قاعدگی به مجموعه علایم دوره ای جسمانی و رفتاری گفته می شود که در روزهای قبل از خونریزی قاعدگی پدیدار میشوند و با کار یا شیوه زندگی تداخل میکنند و به دنبال آنها دوره ای عاری از علامت فرا می رسد. طبق آمار به دست آمده، سه خانم از هر چهار خانم بر خی از اشکال سندرم پیش از قاعدگی را تجربه می کنند. همان طور که گفته شد، علائم سندرم پیش از قاعدگی به طور دوره ای تکرار می شوند اما تغییرات فیزیکی و احساسی ممکن است از حالت بسیار خفیف تا بسیار شدیبد متفاوت باشد. تغییراتی در شیوه زندگی و راه های درمان سندرم پیش از قاعدگی می توانند در کاهش نشانه ها و علائم سندرم پیش از قاعدگی موثر باشند.
علائم سندرم پیش از قاعدگی
علائم سندرم پیش از قاعدگی طیف وسیعی از اختلالات از جمله موارد زیر را شامل می شود:
جوش صورت، نفخ، درد پستانها، گیج ومنگی، احساس خستگی، سردرد، گرگرفتگی، تهوع، اسهال یا یبوست، تپش قلب، تورم دستها، زانو یا پاها، خلق عصبانی یا متغیر وغیرقابل پیش بینی، اضطراب، کاهش تمرکز، راحت به گریه افتادن، ولع به غذا (بخصوص نمک و خوراکی های شیرین)، تحریک پذیری، افزایش اشتها، احساس نیاز به تنها بودن و ... .
تشخیص سندرم پیش از قاعدگی
شرط اساسی تشخیص سندرم پیش از قاعدگی این است که تقویم خاصی که برای این منظور طراحی شده در اختیار شخصی که ادعا می کند دچار سندرم پیش از قاعدگی است (یا پزشک به آن مشکوک است) قرار دهیم. این شخص باید حداقل در سه سیکل متوالی علایم خود را در جدول مربوطه علامت گذاری نماید. مهم این است که علائم سندرم پیش از قاعدگی در نیمه دوم سیکل قاعدگی (یعنی پس از تخمک گذاری یا حین خونریزی قاعدگی) رخ داده باشند و از طرفی وجود شواهد اختلال عملکرد اجتماعی اقتصادی به اثبات برسد. برای تایید تشخیص سندرم پیش از قاعدگی، باید حداقل پنج مورد از علایم وجود داشته باشند، در اکثر سیکل های قاعدگی تکرار شوند و علائم سندرم پیش از قاعدگی هرگز درهفته دوم بعد از خونریزی وجود نداشته باشند.
یکی دیگر از ضروریات تشخیص سندرم پیش از قاعدگی این است که در طول پنج روز قبل از قاعدگی در مقایسه با پنج روز بعد از خونریزی افزایش حداقل سی درصد در شدت علایم رخ داده باشد.
بنابراین ممکن است خیلی از خانم ها این علایم را در بعضی از روزها کم و بیش تجربه کنند ولی همیشه تشخیص سندرم پیش از قاعدگی در آن ها داده نمی شود.
درمان سندرم پیش از قاعدگی
زمانی که تشخیص قطعی شد درمان دارویی سندرم پیش از قاعدگی صورت میگیرد. بسته به شدت علائم، پزشک ممکن است یک یا چند دارو را برای درمان سندرم پیش از قاعدگی تجویز کند.
تاثیرگذاری داروها در رفع علائم در خانم های مختلف متفاوت خواهد بود. داروهایی که غالبا برای درمان دارویی سندرم پیش از قاعدگی تجویز می شوند عبارتند از:
- داروهای ضد افسردگی: مهار کننده های انتخابی بازجذب سروتونین که شامل فلوکستین، پاروکستین، سرترالین و... هستند، اثر گذاری مناسبی در کاهش علائم سندرم پیش از قاعدگی دارند. این دسته دارویی خط اول درمان پی ام اس و پی ام دی دی هستند. این داروها معمولا روزانه مصرف می شوند. در برخی خانم های مبتلا به سندرم پیش از قاعدگی، داروهای ضد افسردگی تنها در دو هفته قبل از آغاز قاعدگی مصرف می شوند.
- داروهای ضد التهاب غیر استروئیدی: مصرف داروهایی همچون ایبوپروفن یا ناپروکسن سدیم قبل یا در شروع قاعدگی، می توانند کرامپ و درد سینه ناشی از سندرم پیش از قاعدگی را بهبود بخشند.
- دیورتیک ها: مصرف این داروها می تواند به بدن در دفع مایع اضافی از طریق کلیه ها کمک کنند و بدین ترتیب در رفع تورم و نفخ ناشی از سندرم پیش از قاعدگی موثر باشند. اسپیرونولاکتون یک دیورتیک است که می تواند در رفع برخی علائم سندرم پیش از قاعدگی کمک کننده باشد.
- قرص های ضد بارداری: این داروهای نسخه ای تخم گذاری را متوقف کرده و از این طریق در درمان علائم پی ام اس نقش دارند.
شواهد نشان می دهد که فعالیت و بعضی از تکنیک های تن آرامی نیز در درمان سندرم پیش از قاعدگی موثر هستند.
