پیری زودرس تخمدان چیست؟
پیری زودرس تخمدان زمانی ایجاد می شود که تخمدان ها عملکرد مناسب خود را قبل از 40 سالگی از دست دهند.
علائم پیری زودرس تخمدان
اولین علامت پیری زودرس تخمدان پریودهای نامنظم و ناباروری است. همچنین باید توجه داشت علائم پیری زودرس تخمدان مشابه با علائم ناشی از یائسگی زودرس می باشد. علائم پیری زودرس تخمدان عبارت است از:
- گرگرفتگی
- تعریق شبانه
- تمرکز نامناسب
- کاهش میل جنسی
- درد حین نزدیکی
- خشکی واژن
علت پیروی زودرس تخمدان
پیری زودرس تخمدان در اغلب موارد علت شناخته شده ای ندارد. تحقیقات نشان داده است که پیری زودرس تخمدان به کیست های کوچکی مربوط است که در تخمدان ها ایجاد می شود و فولیکول نام دارد. فولیکول محلی است که تخمک ها در آن رشد می کند و بالغ می گردد. مشکلات مرتبط با فولیکول ها در اثر عوامل مختلفی ایجاد می شود:
- ناهنجاری های کروموزومی و ژنتیکی مانند سندرم ترنر
- بیماری های خودایمنی مانند تیروئیدیت یا بیماری آدیسون
- شیمی درمانی یا رادیوتراپی
- اختلالات متابولیکی مانند گالاکتوزمیا
- سمومی مانند ترکیبات شیمیایی و حشره کش ها
تشخیص پیری زودرس تخمدان
به منظور تشخیص پیری زودرس تخمدان ابتدا سابقه پزشکی و خانوادگی فرد بررسی می گردد. برای بررسی این که علت عدم وقوع پریودها بارداری نمی باشد ابتدا تست بارداری انجام می شود. معاینه فیزیکی نیز انجام خواهد شد تا سایر علل احتمالی کنار گذاشته شود. آزمایش خون نیز انجام می گیرد. همچنین برای بررسی تخمدان ها باید سونوگرافی لگن انجام گیرد. در اغلب موارد نمی توان مانع از وقوع پیروی زودرس تخمدان گردید.
درمان پیری زودرس تخمدان
درمان پیری زودرس تخمدان مشخص نیست اما برخی از علائم پیری زودرس تخمدان با استفاده از برخی هورمون ها قابل درمان می باشد. به عبارتی هورمون درمانی از متداول ترین گزینه های درمان پیری زودرس تخمدان می باشد. در این روش درمانی، هورمون هایی که باید توسط تخمدان ها تولید شود به کمک هورمون های سنتتیک جایگزین می گردد. به این ترتیب هورمون درمانی کمک می کند:
- پریودهای فرد تنظیم شود
- تعریق شبانه و مقدار گرگرفتگی کاهش یابد
- سلامت استخوان ها تامین گردد
- احتمال باردار شدن تقویت گردد
عوارض پیری زودرس تخمدان
وقوع پیری زودرس تخمدان با کاهش مقدار برخی هورمون ها ارتباط دارد. این اختلال هورمونی سبب می شود فرد مبتلا به پیری زودرس تخمدان مستعد ابتلا به بیماری های دیگری گردد:
- پوکی استخوان بیماری استخوانی است که سبب تضعیف استخوان ها می گردد و همین امر سبب شکنندگی استخوان ها می شود. در این شرایط مصرف کلسیم و ویتامین دی می تواند کمک کننده باشد.
- هایپوتیروئیدیسم یا کم کاری تیروئید بر متابولیسم بدن تاثیر می گذارد. کم کاری تیروئید سبب کاهش انرژی می شود اما خوشبختانه امکان درمان کم کاری تیروئید با برخی داروها وجود دارد.
- تغییرات هورمونی ناشی از پیری زودرس تخمدان منجر به بروز افسردگی و اضطراب می گردد. در این شرایط درمان مبتنی بر مشاوره و دارو می باشد.
- کاهش مقدار استروژن منجر به گرفتگی شرائین قلبی می شود. به این ترتیب خانم های مبتلا به پیری زودرس تخمدان بیشتر در خطر مرگ ناشی از ابتلا به بیماری های قلبی قرار دارند. در این شرایط نیز امکان دارودرمانی وجود دارد.
