در این مقاله سوالات رایج دوران بارداری مطرح شده است که این سوالات رایج در رابطه با تغذیه در دوران بارداری، ورزش و فعالیت های روزمره در دوران باداری، کارکردن در دوران بارداری و بسیاری دیگر از سوالات رایج دوران بارداری می باشد.
شایع ترین مشکلات خانم های باردار در مورد رژیم غذایی در دوران بارداری چیست؟
در اوایل بارداری اغلب خانم ها در صورت نداشتن تهوع و استفراغ حاملگی، با افزایش اشتها رو به رو می شوند و به حدود 300 کالری اضافی در روز نیاز پیدا می کنند و تحرک معده کاهش می یابد. کاهش شیوع زخم معده در دوران بارداری به دلیل کاهش ترشح اسید معده است. برخی خانم ها در این دوران تمایلات غیر غذایی دارند برای مثال به چیزهایی مانند خاک رس گرایش دارند. خانم هایی که در این دوران دچار حالت تهوع می شوند ممکن است به افزایش ترشح و سیلان بزاق دچار شوند.
آیا باید از مصرف برخی غذاها در دوران بارداری اجتناب کرد؟
یکی از سوالات رایج دوران بارداری در رابطه با نحوه مصرف غذاها و خوراکی ها در این دوران می باشد، خانم های باردار در خطر ابتلا به سمیت باکتریای ناشی از غذا قرار دارند. برای امنیت مادر و جنین توجه به موارد زیر می تواند در پیشگیری از این گونه عفونت ها کمک کننده باشد:
- غذاها و مخصوصا گوشت را به درستی بپزید تا باکتری های احتمالی در آن از بین برود.
- تخم مرغ را به نحوی بپزید که زرده و سفیده آن به درستی سفت شود.
- هیچ کدام از مواد غذایی سالم و تازه باعث سقط یا ناهنجاری در جنین نمی گردد.
- از خوردن شیرها و محصولات لبنی غیر پاستوریزه اجتناب کنید. از مصرف آبمیوه غیر استرلیزه اجتناب کنید.
- میوه ها و سبزیجات را به درستی شستشو دهید. از مصرف جوانه های خام اجتناب کنید.
- از مصرف مواد غذایی از قبل آماده یا فرآوری شده یا موادی که نگهدارنده افزودنی دارند خودداری کنید.
- مصرف کافئین را محدود کنید زیرا می تواند از جفت عبور کرده و بر ضربان قلب جنین تاثیر گذارد.
گونه های سالمونلا و اشرشیا کلای در سبزیجات خام و آبمیوه های غیر استرلیزه، گوشت نپخته، مرغ یا تخم مرغ وجود دارد و می تواند ریسک سقط، زایمان زودرس و یا مرگ نوزاد را در پی داشته باشند. توکسوپلاسما گوندی نوعی انگل است که در طیفی از منابع غذایی یافت می شود. عفونت ناشی از این انگل می تواند ناشنوایی، عقب افتادگی ذهنی و نابینایی را در نوزاد به همراه داشته باشد.
آیا خانم های باردار می توانند با خیال راحت از ماهی ها استفاده کنند؟
خطراتی در ارتباط با مصرف ماهی ها در مورد مادران شیرده و خانم هایی که قصد بارداری دارند مطرح است. ماهی به تنهایی مضر نمی باشد اما مصرف بیش از حد ماهی می تواند فرد را در خطر افزایش میزان متیل جیوه قرار دهد، زیرا ماهی ها اغلب در آب های آلوده پرورش می یابند. جیوه بسیار سمی می باشد و می تواند برای جنین و نوزاد شیرخوار بسیار خطرناک باشد. قرار گرفتن در معرض جیوه و جذب آن می تواند از طریق تنفس و یا تماس پوستی اتفاق بیفتد و همه ماهی ها حاوی مقادیر کمی از این ماده هستند. اما ماهی های بزرگ تر مانند کوسه ماهی مقادیر جیوه بیشتری دارد و مصرف آن توسط خانم های باردار می تواند نگرانی هایی را به دنبال داشته باشد.
مصرف حدود 300 گرم ماهی هایی که حاوی مقدار جیوه اندکی هستند به طور هفتگی آن هم در صورت پخت مناسب می تواند مفید باشد. ماهی تون و سالمون از ماهی هایی هستند که مقدار جیوه اندکی دارند.
افزایش وزن مناسب در بارداری چگونه است؟
یکی دیگر از سوالات رایج خانم ها اینست که افزایش وزن مناسب در دوران بارداری چقدر است؟ افزایش وزن بیش از حد در دوران بارداری با افزایش ریسک دیابت دوران بارداری، هایپرتنشن دوران بارداری و نیز افزایش ریسک ترمبوز وریدی و عفونت های بعد از زایمان ارتباط دارد.
- برای خانم هایی که وزنی کمتر از حد نرمال دارند (شاخص توده بدن آن ها کمتر از 18.5 می باشد) اضافه وزنی در حدود 12 تا 18 کیلوگرم مطرح می شود.
- در مورد خانم هایی با وزن نرمال (شاخص توده بدن آن ها 18.5 تا 24.9 می باشد) افزایش وزنی در حدود 11 تا 16 کیلوگرم مطرح می شود.
- خانم هایی که اضافه وزن دارند (شاخص توده بدن آن ها بین 25 تا 29.9 می باشد) افزایش وزنی در حدود 7 تا 11 کیلوگرم را باید در نظر داشته باشند.
- خانم های چاق (با شاخص توده بدن 30 به بالا) باید افزایش وزنی در حدود 5 تا 9 کیلوگرم داشته باشند.
در مورد خانم هایی که چند قلو باردارند اضافه وزن باید بیشتر باشد اما مقدار ایده آل آن مشخص نیست.
رژیم غذایی مناسب، ورزش و تغییراتی در شیوه زندگی از موثرترین گزینه هایی می باشد که می تواند در کاهش وزن دوران بارداری مفید باشد. اصلاح رژیم غذایی می تواند به کاهش بروز دیابت دوران بارداری، هایپرتنشن دوران بارداری، زایمان زودرس و مرگ داخل رحمی جنین کمک کند.
آیا پدرانی با سن بالا در خطر داشتن فرزندانی ناقص هستند؟
هیچ داده پزشکی در دست نیست که از این فرضیه حمایت کند" افزایش سن پدر منجر به افزایش احتمال بروز ناهنجار های کروموزومی شود". اما با افزایش سن پدر احتمال بروز ناهنجاری هایی در ساختار اسپرم وجود دارد در نتیجه ممکن است اسپرم هایی تولید شود که فاقد قدرت بارور سازی تخمک باشد.
تحقیقات نشان می دهد پدران 40 ساله یا بالای 40 سال 0.3 تا 0.5 درصد در خطر داشتن فرزندان مبتلا به نوروفیبروماتوز، سندرم مارفان و بیماری کلیه پلی کیستیک قرار دارند.
برخی تحقیقات ارتباط بین افزایش سن پدر و شیزوفرنی هم چنین ابتلا به اختلال طیفی اوتیسم را در کودک نشان می دهد. درمورد نگرانی های ژنتیکی که در مورد فرزندتان مطرح است بهتر است با مشاور ژنتیک در ارتباط باشید.
آیا خانم ها در طول بارداری باید از کمربند ایمنی ماشین استفاده کنند؟
کمربند ایمنی در دوران بارداری قطعا باید مورد استفاده قرار گیرد. آسیب به مادر برای جنین بسیار خطرناک تر از تنگی ناشی از کمربند ایمنی می باشد. کمربند ایمنی باید در پایین قرار گرفته و روی استخوان لگن را بپوشایند و درست زیر شکم خانم باردار بیفتد. بند کمربند در شانه ها باید از بخش میانی ترقوه و بین پستان ها بگذرد. هیچ اطلاعاتی در دست نیست که نشان دهد کیسه های ایربگ در دوران بارداری می تواند خطرناک باشد. خانم های باردار باید شکم خود را در فاصله 25 سانتی متری از ایربگ قرار دهند.
آیا خانم های باردار می توانند به دندانپزشک مراجعه کنند؟
مراقبت از دندان ها در دوران بارداری بخش مهمی از مراقبت کلی بدن را تشکیل می دهد. در طول بارداری لثه ها معمولا بعد از مسواک زدن دچار خونریزی می شود. Epulis gravidarum نوعی بیماری لثه می باشد که ضایعاتی را به همراه دارد. در صورت نیاز به درمان باید دندانپزشک خود را در جریان بارداری خود قرار دهید. در دوران بارداری استفاده از اغلب آنتی بیوتیک ها و بی حسی های موضعی بی خطر است. در صورت نیاز به عکس برداری از دندان باید از ناحیه شکم محافظت به عمل آید اما بهتر آن است که در طول بارداری از عکسبرداری پرهیز شود.
چرا سوزش معده در دوران بارداری شایع است؟
در طول دوران باردای تخلیه معده کمی به تاخیر می افتد اما تاثیرات هورمونی ناشی از افزایش پروژسترون و کاهش مقدار موتیلین می تواند در سوزش معده دخالت بیشتری داشته باشد. برخی تحقیقات نشان داده است کاهش تون اسفنکتر مری تواند منجر به رفلاکس و افزایش اسید معده در مری شود.
چرا کمر درد در دوران بارداری شایع است و چگونه درمان می شود؟
نیمی از خانم ها در برخی دوران بارداری از مشکل کمر درد شکایت می کنند. این درد می تواند در مهره های کمری یا ساکروایلیاک وجود داشته باشد. درد ممکن است تنها در شب ها ایجاد شود. تصور بر این است که کمر درد تحت تاثیر فاکتورهای متعدد می باشد. تغییر در مرکز ثقل ناشی از بزرگ شدن رحم، افزایش سستی مفصل ناشی از افزایش ریلاکسین، کشیدگی رباط ها و برخی دیگر از تغییرات ناشی از بارداری در ایجاد کمر درد دخالت دارد.
درمان کمر درد شامل استفاده از گرما، یخ، استامینوفن، ماساژ، حفظ موقعیت و وضعیت صحیح، استفاده از کفش های مناسب و برنامه ورزشی صحیح می باشد. خانم های باردار ممکن است با قرار دادن بالش بین پا ها به هنگام خواب یا قراردادن یک پا روی چارپایه آن هم بعد از ایستادن طولانی مدت کمردرد خود را تخفیف دهند.
آیا داشتن نزدیکی جنسی در دوران بارداری مجاز است؟
یکی دیگر از سوالات رایج در دوران بارداری در رابطه با رابطه جنسی در دروان بارداری می باشد، تحقیقات نشان داده است که نزدیکی جنسی در صورت عدم پارگی غشاها، خونریزی یا جفت سرراهی مشکلی نخواهد داشت اما خانم های باردار با پیشرفت بارداری کمتر قادر به انجام نزدیکی خواهند بود. هیچ تحقیقی مطمئن ترین و بی خطرترین موقعیت برای نزدیکی را نشان نداده است. به طور کلی به نظر می رسد داشتن نزدیکی در دوران بارداری تا قبل از وضع حمل خطری ندارد مگر آن که ممنوعیت خاصی برای بیمار تعریف شده باشد.
در خانم هایی با سابقه سقط، یا زایمان زودرس، جفت سر راهی، عفونت، خونریزی، پاره شدن کیسه مایع آمنیوتیک و نشتی مایع آمنیوتیک، برای داشتن نزدیکی جنسی در بارداری باید احتیاط کنند. با رشد شکم خانم باردار زوجین باید موقعیت هایی متفاوتی را برای داشتن نزدیکی امتحان کنند.
چرا ابتلا به عفونت ادراری در دوران بارداری شایع است؟
بارداری، خانم را مستعد ابتلا به عفونت های باکتریای می کند که در مقایسه با شرایط غیر بارداری کمی قابل توجه تر می باشد. تغییرات فیزیولوژیک نرمال مربوط به بارداری در ایجاد عفونت ادراری دخالت دارد. عفونت های ادراری در خانم های باردار علائم معمول همیشگی را ندارد و حتی ممکن است علامت بالینی نداشته باشد. احتمال بالا رفتن عفونت و رسیدن به کلیه ها و ایجاد عارضه ای جدی به نام پیلونفریت وجود دارد.
انجام چه ورزش هایی در دوران بارداری مناسب است؟
داشتن فعالیت فیزیکی مرتب در دوران بارداری می تواند به حفظ تناسب اندام کمک کند، هم چنین شانس ابتلا به دیابت دوران بارداری را در خانم های چاق کاهش دهد. ورزش های دوران بارداری شامل فعالیت هایی با شدت متوسط تا کمی شدید به مدت 20 تا 30 دقیقه در روز و در اغلب روزهای هفته می باشد. اگر چه خانم های بارداری که از قبل سیگار می کشیدند یا به برونشیت مزمن دچار بوده اند باید کمی احتیاط کنند اما به طور کلی اغلب خانم های باردار از داشتن فعالیت فیزیکی در این دوران بهره می برند.
از انجام ورزش های تماسی و ورزش هایی که ریسک افتادن در آن ها بالاست باید در دوران بارداری پرهیز کرد. پیاده روی، شنا کردن، رکاب زدن ایستا، یوگا و پیلاتس اصلاح شده می تواند برای دوران بارداری مناسب باشد. دویدن و انجام تمرینات قدرتی نیز می تواند در دوران بارداری در نظر گرفته شود، مخصوصا اگر فرد قبل از بارداری نیز این ورزش ها را به طور مرتب انجام می داده است. در دوران بارداری به دلیل تغییر مرکز تعادل هم چنین شل بودن بیش از حد مفاصل باید بسیار احتیاط شود. خانم ها هم چنین باید به هیدراته مناسب بدن خود توجه کنند و به مدت طولانی روی کمر دراز نکشند و در صورت بروز خونریزی واژینال، انقباضات دردناک، نشت مایع آمنیوتیک، سردرد یا درد در قفسه سینه فورا با متخصص زنان و زایمان خود تماس بگیرند.
آیا خانم ها باید کار کردن را در دوران بارداری محدود کنند؟
حفظ فعالیت گذشته و داشتن زندگی فعال سبب می شود دوران بارداری سریع تر بگذرد و احساس موفقیت و رضایت را در مادر افزایش می دهد. کار کردن در دوران بارداری معمولا مشکلی ندارد مگر آن که برخی فاکتورهای خطر وجود داشته باشد یا بارداری فرد دشوار باشد. خانم های باردار باید در مورد محدودیت هایی که خاص آن ها و شرایط آنان وجود دارد با متخصص زنان و زایمان خود مشورت کنند. در صورتی که فرد بارداری سالم و بدون مشکلی داشته باشد می تواند تا نزدیکی دوران زایمان خود کار کند و احتمالا کار کردن او مشکلی ایجاد نخواهد کرد. خانم های باردار باید لباس راحتی بپوشند و اگر ساعت زیادی در حالت نشسته هستند سعی کنند که فعالیت بیشتری داشته باشند، مایعات کافی بنوشند و زمانی را برای استراحت و تفریح اختصاص دهند. خانم هایی که کار سنگین دارند و یا در محیط کار با مواد شیمیایی سنگین در ارتباطند باید با پزشک خود مشورت کنند.
دکتر ژیلا غفوریان به خانم های باردار توصیه می کنند:
- از مصرف داروهای گیاهی و سنتی که از نوع دقیق آن اطلاع کافی ندارید جداً اجتناب نمائید.
- رانندگی در طول بارداری ضرری برای خانم های باردار ندارد.
- مادرانی که شکم های بزرگ و چاق و یا شلی شدید عضلات شکم دارند بهتر است در طول بارداری از کمربند های مخصوص بارداری استفاده نمایند.
- حفظ هر وضعیت (ایستاده، نشسته، دراز کشیده) به مدت طولانی سبب درد در کمر و زیر دل گردیده و مادر باردار بهتر است به تناوب پوزیشن و موقعیت خود را تغییر دهد.
- از خوردن هر داروی اضاقی حتی داروی تقویتی بدون مشورت پزشک خودداری نمائید.
- در آخر مهمترین مساله این است که هرگز در طول بارداری وضعیت خود را با سایر زنان باردار مقایسه نفرمائید.
