بلوغ دیررس دختر زمانی اتفاق می افتد که سینه ها تا سن 13 سالگی رشد نکرده و چرخه های قاعدگی تا سن 16 سالگی آغاز نشده است. تغییرات دوران بلوغ زمانی بروز می کنند که بدن شروع به ترشح هورمون های جنسی می کند. این تغییرات به طور طبیعی در دختران بین سنین 8 تا 14 سال ظاهر می شود. در بلوغ دیررس دختر این تغییرات اتفاق نمی افتند و یا به طور طبیعی پیش نمی روند. بلوغ دیررس اغلب در پسران شایع است.
بلوغ دیررس دختر: علت
در بیشتر موارد در بلوغ دیررس دختر، تغییرات رشدی تنها دیرتر از زمان نرمال آغاز می شوند. زمانی که دوران بلوغ آغاز می شود، به طور طبیعی به پیش می رود. این الگو اغلب زمینه وراثتی دارد و مهم ترین علت بلوغ دیررس دختر است. از دیگر علل شایع بلوغ دیررس دختر عدم وجود چربی کافی در بدن است. کمبود وزن بیش از حد فرآیند طبیعی بلوغ را دچار مشکل کرده و موجب بلوغ دیررس دختر می شود. این حالت در دخترانی اتفاق می افتد که شرایط زیر را دارند:
- در رشته های ورزشی چون شنا، دو و میدانی فعال هستند.
- دچار اختلال خوردن مانند بی اشتهایی یا بولمی هستند.
- دچار سوء تغذیه هستند.
بلوغ دیررس دختر همچنین زمانی رخ می دهد که تخمدان ها هورمون کمی تولید کرده و یا هورمون تولید نمی کنند. این حالت هیپوگنادیسم نامیده می شود. هیپوگنادیسم زمانی ایجاد می شود که تخمدان ها آسیب دیده یا به خوبی تکامل نیافته اند.این حالت همچنین می تواند در صورت وجود مشکلاتی در بخش هایی از مغز که در شروع بلوغ نقش دارند، ایجاد شود.
برخی شرایط پزشکی یا راه های درمانی نیز می توانند عامل هیپوگنادیسم و در نهایت بلوغ دیررس دختر باشند:
- سلیا اسپرو
- بیماری التهابی روده
- هیپوگنادیسم
- دیابت شیرین
- سیستیک فیبروز
- بیماری کبدی و کلیوی
- بیماری های خودایمنی مانند تیروئیدیت هاشیموتو یا بیماری ادیسون
- شیمی درمانی یا پرتو درمانی برای سرطان که به تخمدان ها آسیب می رساند.
- تومور در غده هیپوفیز
- سندرم تورنر (یک اختلال ژنتیکی)
بلوغ دیررس دختر: علائم
بلوغ در دختران بین سنین 8-15 سال اتفاق می افتد. در بلوغ دیررس دختر، کودک شما ممکن است یک یا تعداد بیشتری از علائم بلوغ دیررس دختر را داشته باشد:
- سینه ها تا سن 13 سالگی رشد نکرده اند.
- موها در ناحیه تناسلی رشد نکرده اند.
- چرخه قاعدگی تا سن 16 سالگی آغاز نشده است.
- قد او کوتاه است و سرعت رشد پایینی دارد.
- رحم تکامل نیافته است.
- سن استخوانی کودک کمتر از سن او است.
بسته به علت، علائم بلوغ دیررس دختر ممکن است متفاوت باشد.
بلوغ دیررس دختر: معاینات و تست ها
پزشک برای بررسی زمینه وراثتی بلوغ دیررس دختر، سابقه خانوادگی را بررسی می کند. پزشک ممکن است سوالاتی پیرامون موارد زیر از شما بپرسد:
- عادات خوردن کودک
- عادات ورزشی کودک
- سابقه سلامتی
پزشک ممکن است برای تشخیص بلوغ دیررس دختر معاینه فیزیکی انجام دهد. سایر تست ها شامل موارد زیر هستند:
- آزمایش های خون برای سنجش سطح هورمون های رشد، هورمون های جنسی و هورمون های تیروئیدی
- پاسخ LH به تست خونی GnRH
- آنالیز کروموزومی
- ام آر آی از سر برای وجود تومورها
- سونوگرافی از تخمدان ها و رحم
- تصویربرداری اشعه ایکس از دست چپ و مچ دست برای ارزیابی سن استخوانی می تواند در تعیین این که استخوان ها تکامل یافته اند یا خیر کمک کننده باشد. این کار برای تشخیص بلوغ دیررس دختر، ممکن است تکرار شود.
بلوغ دیررس دختر: درمان
درمان بلوغ دیررس دختر به علت زمینه ای آن بستگی دارد. اگر سابقه خانوادگی برای بلوغ دیررس دختر وجود داشته باشد، اغلب نیازی به درمان بلوغ دیررس دختر وجود ندارد. دراین وضعیت، بلوغ به خودی خود آغاز می شود.
در دخترانی که کمبود میزان چربی بدن عامل بلوغ دیررس دختر است، افزایش وزن می تواند آغازگز دوران بلوغ باشد. اگر بلوغ دیررس دختر در اثر یک بیماری یا اختلال خوردن ایجاد شده باشد، درمان علت زمینه ای می تواند آغازگر بلوغ باشد.
اگر بلوغ رخ ندهد و بلوغ دیررس دختر برای او ناراحت کننده باشد، هورمون درمانی می تواند برای درمان بلوغ دیررس دختر انجام شود. در این روش برای درمان بلوغ دیررس دختر پزشک اقدامات زیر را انجام می دهد:
- دادن دوز کم استروژن (یک هورمون جنسی) به صورت خوراکی یا پچ پوستی
- بررسی تغییرات رشد و افزایش دوز هر 6 تا 12 ماه
- افزودن پروژسترون (یک هورمون جنسی) به رژیم درمانی بلوغ دیررس دختر برای آغاز چرخه قاعدگی
- دادن قرص های ضد بارداری خوراکی برای حفظ سطح نرمال هورمون های جنسی
عوارض احتمالی هورمون درمانی
عوارض هورمون درمانی برای بلوغ دیررس دختر شامل موارد زیر می باشد:
- یائسگی زودرس
- ناباروری
- افت تراکم استخوان و بروز شکستگی ها در آینده (استئوپورز)
چه زمان باید به پزشک مراجعه کرد؟
سریعا با پزشک تماس بگیرید اگر:
- کودک شما علائم کندی رشد را ظاهر ساخته است.
- بلوغ تا سن 13 سالگی آغاز نشده است.
- بلوغ آغاز شده اما به طور طبیعی پیش نمی رود.
