بیشتر کودکان مبتلا به آنمی علائمی ندارند و سطح هموگلوبین و هماتوکریت آن ها در آزمایش های روتین غیر طبیعی است. در برخی موارد، کودک مبتلا به آنمی دچار رنگ پریدگی، خستگی و یرقان می شود اما لزوما بیمار نیست. مسائل مهم در سابقه کودک و اطلاعات به دست آمده از معاینه فیزیکی می توانند علت زمینه ای آنمی در کودکان را مشخص کنند:
- سطح هماتوکریت نوزاد در چند ماه اول زندگی افت می کند و او مجددا جذب و ذخیره آهن را آغاز می نماید. بنابراین، در موارد نادر در نوزادانی که نارس نیستند، علت کم خونی کمبود آهن است.
- در نوزادان نارس، ممکن است بعد از دو برابر شدن وزن هنگام تولد، کمبود آهن رخ دهد.
- علل آنمی که به کروموزوم ایکس وابسته هستند همانند کمبود گلوکز 6 فسفات دهیدروژناز باید در کودکان پسر بررسی گردند.
- کمبود پیروات کیناز نیز یک مشکل ژنتیکی است که موجب آنمی همولیتیک با شدت متفاوت در کودکان می شود.
- سوء تغذیه نیز عاملی برای آنمی در کودکان است.
- مصرف برخی داروها موجب کمبود گلوکز 6 فسفات دهیدروژناز یا آنمی آپلاستیک می گردد.
- در مواردی اگر کودک اخیرا به بیماری ویروسی دچار شده باشد، احتمال آپلازی گلبول های قرمز خون وجود دارد.
- اسهال نیز موجب سوء جذب می گردد و در بیماری سلیاک و بیماری التهابی روده نیز خون به صورت مخفی در مدفوع دفع می شود و می تواند عاملی برای آنمی در کودکان باشد.
معاینه فیزیکی نیز در تشخیص بیماری و علت آن کمک می کند. علائم و نشانه هایی که نشان دهنده آنمی در کودکان هستند شامل تحریک پذیری، رنگ پریدگی (تا زمانی که سطح هموگلوبین به کمتر از 7 گرم بر دسی لیتر نرسد قابل تشخیص نیست)، مور مور شدن قلب، تاخیر در رشد و تغییر بستر ناخن هستند. کودکان مبتلا به آنمی مزمن اغلب علائم بالینی قابل توجهی همانند یرقان، تپش قلب، تنفس تند، بزرگ شدن طحال، هماچوری و نارسایی احتقانی قلب را ظاهر می کنند.
تشخیص آنمی در کودکان
آنمی در واقع افت غلظت هموگلوبین و میزان گلبول های قرمز خون در مقایسه با شرایط استاندارد متناسب با سن بیمار است. در غربالگری ها برای مثال معاینه یک سالگی، تنها سطح هموگلوبین اندازه گیری می گردد. هنگامی که آنمی در این تست تشخیص داده می شود، سلول های خونی به طور کامل شمارش می شوند. قدم بعد در تشخیص آنمی در کودکان، اسمیر محیطی است. این تست می تواند بر اساس شکل گلبول های قرمز علت آنمی را مشخص کند. هر یک از تغییرات در این سلول ها می توانند نشان دهنده یک نوع آنمی باشند.
شمارش رتیکولوسیت آنمی ناشی از تولید کم گلبول های قرمز را از آنمی ناشی از افزایش تخریب گلبول های قرمز متمایز می کند. سطح پایین رتیکولوسیت نشان دهنده اختلال در مغز استخوان یا بحران آپلاستیک است؛ در حالی که اگر سطح رتیکولوسیت بالا باشد نشان دهنده آنمی همولیتیک یا خونریزی فعال است. به غیر آزمایش های خون برای تشخیص آنمی در کودکان، آسپیراسیون و نمونه برداری از مغز استخوان نیز انجام می گیرند تا احتمال وجود مشکل در محل تولید سلول های خونی بررسی شود.
