بای پس معده چیست؟
عمل بای پس معده یک جراحی برای کاهش وزن است که یک کیسه کوچک از معده ایجاد کرده و کیسه جدید را مستقیما به روده کوچک متصل می کند. بعد از عمل بای پس معده، غذاهای بلعیده شده وارد این کیسه کوچک از معده شده و سپس مستقیما وارد روده کوچک می شوند؛ بدین ترتیب بخش بزرگی از معده و بخش ابتدایی روده کوچک را دور می زنند.
جراحی بای پس معده یکی از رایج ترین انواع جراحی باریاتریک در آمریکا است. روش بای پس معده زمانی انجام می شود که رژیم غذایی و ورزش کردن کارایی لازم را در کاهش وزن ندارند و یا زمانی که شما دچار مشکلات جدی سلامتی در اثر چاقی خود شده اید.
علت انجام بای پس معده
عمل بای پس معده به منظور کمک به کاهش وزن و کاهش خطر مشکلات مهلک ناشی از اضافه وزن انجام می شود. از جمله این مشکلات عبارتند از:
- بیماری رفلاکس معده به مری
- بیماری قلبی
- فشار خون بالا
- کلسترول بالا
- آپنه انسدادی خواب
- دیابت نوع دو
- سکته مغزی
- ناباروری
جراحی بای پس معده عموما تنها بعد از این که شما تلاش های لازم برای کاهش وزن را از طریق رژیم غذایی مناسب و ورزش کردن انجام داده اید، صورت می گیرد.
کاندیدهای عمل بای پس معده
به طور کلی، جراحی بای پس معده و سایر جراحی های کاهش وزن می تواند گزینه مناسبی باشند اگر:
- شاخص توده بدنی شما 40 یا بیشتر باشد (چاقی مفرط)
- شاخص توده بدنی شما 39.9 (چاقی) باشد و شما به یک مشکل جدی ناشی از چاقی مانند دیابت نوع دو، فشار خون بالا یا آپنه شدید خواب دچار باشید. در برخی موارد، شما ممکن است با داشتن شاخص توده بدنی 30-34 و داشتن مشکل جدی ناشی از چاقی به انجام جراحی کاهش وزن همچون بای پس معده نیاز داشته باشید.
اما عمل بای پس معده برای هر فردی که دچار اضافه وزن شدید است مناسب نیست. برای این که واجد شرایط انجام جراحی کاهش وزن باشید، باید برخی دستورالعمل های خاص پزشکی را دنبال کنید. شما همچنین باید مایل به ایجاد تغییرات پایداری برای داشتن زندگی سالم تر باشید. شما می توانید برنامه های طولانی مدتی شامل بررسی تغذیه، سبک زندگی و رفتار و وضعیت پزشکی را دنبال کنید.
عوارض عمل بای پس معده
همانند هر جراحی مهم دیگری، عمل بای پس معده و سایر جراحی های کاهش وزن عوارض بالقوه ای را در کوتاه مدت و بلند مدت به دنبال دارند.
عوارض بای پس معده مشابه هر روش جراحی دیگری هستند که بر روی شکم انجام می شوند. این عوارض شامل:
- خونریزی بیش از حد
- عفونت
- عوارض جانبی بیهوشی
- لخته های خونی
- مشکلات تنفسی یا ریوی
- تراوشاتی در مجاری گوارشی
خطرات و عوارض طولانی مدت عمل بای پس معده شامل:
- انسداد روده
- سندرم دامپینگ که موجب اسهال، تهوع و استفراغ می شود.
- سنگ های صفراوی
- فتق
- افت سطح قند خون (هیپوگلیسمی)
- سوء تغذیه
- سوراخ در معده
- زخم های گوارشی
- استفراغ
در موارد نادر، عوارض عمل بای پس معده می توانند کشنده باشند.
آمادگی برای جراحی بای پس معده
اگر شما کاندید عمل بای پس معده هستید، پزشک جراح دستورالعمل هایی را برای آمادگی این جراحی به شما می دهد. شما همچنین قبل از بای پس معده، باید آزمایش های خون و تست هایی را انجام دهید.
غذا و داروها
قبل از جراحی بای پس معده، لیستی از داروها، ویتامین ها، مواد معدنی و مکمل های گیاهی مصرفی به پزشک ارائه دهید. شما ممکن است به پرهیز هایی در مواد غذایی و نوشیدنی ها و داروهای مصرفی خود نیاز داشته باشید. اگر از داروهای رقیق کننده خون استفاده می کنید، قبل از عمل بای پس معده با پزشک صحبت کنید. این داروها انعقاد خون و خونریزی را دچار اختلال می کنند و اغلب به تغییراتی در نحوه مصرف آن ها نیاز است.
اگر به دیابت مبتلا هستید، در مورد نحوه و میزان دریافت انسولین و سایر داروهای دیابت با پزشک مشورت نمایید.
عمل بای پس معده در بیمارستان انجام می شود و بسته به دوره ریکاوری، شما ممکن است در حدود سه تا پنج روز در بیمارستان بستری باشید.
روش انجام عمل بای پس معده
در اتاق عمل، قبل از جراحی بای پس معده شما بیهوشی عمومی دریافت می کنید. داروی بیهوشی دارویی است که شما با دریافت آن به خواب رفته و در طول جراحی راحت هستید. موارد خاصی که در مورد عمل بای پس معده وجود دارد به شرایط فردی و عملکرد پزشک بستگی دارد. برخی جراحی ها با روش های قدیمی یعنی از طریق ایجاد شکاف های بزرگ در شکم انجام می شوند. اما بیشتر جراحی های بای پس معده از طریق لاپاروسکوپی انجام می شوند؛ بدین ترتیب که ابزار لازم از طریق شکاف های کوچکی بر روی شکم وارد می شوند.
بعد از ایجاد شکاف بزرگ یا کوچک (در لاپاروسکوپی)، جراح قسمت عرضی بالای معده شما را می برد و آن را از بقیه معده جدا می کند. کیسه حاصل اندازه در حد یک گردو دارد و مقدار کمی غذا در آن جای می گیرد.
سپس، جراح روده کوچک را برش داده و آن را به طور مستقیم یه بخشی از کیسه جدید معده متصل می کند. بنابراین بعد از عمل بای پس معده غذاها وارد این کیسه جدید معده شده و سپس مستقیما وارد روده کوچک متصل شده به آن می گردند. غذاها بخش بزرگی از معده و قسمت ابتدایی روده کوچک را دور می زنند و مستقیما وارد بخش میانی روده کوچک می شوند. بای پس معده اغلب به چند ساعت زمان نیاز دارد. بعد از جراحی بای پس معده، شما در اتاق ریکاوری به هوش می آیید؛ جایی که پرستاران هر گونه عارضه ناشی از جراحی را در شما بررسی می کنند.
مراقبت های بعد از بای پس معده
بعد از انجام بای پس معده، تا زمانی که معد و روده ها وضعیت بهتری داشته باشند شما باید از مایعات و نه خوراکی های جامد استفاده کنید. سپس می توانید از یک برنامه غذایی مخصوص که به آرامی غذاهای پوره شده را جایگزین مایعات می کند، استفاده می کنید. سپس شما می توانید غذاهای جامد نرم میل کنید و همچنان که تحمل بدن افزایش می یابد آن ها را به غذاهای جامد سفت تر تغییر دهید.
شما ممکن است پرهیز هایی در مقدار و نوع خوراکی های و نوشیدنی های مصرفی خود داشته باشید. بعد از بای پس معده پزشک دریافت مکمل های معدنی و ویتامینی شامل مولتی ویتامین حاوی آهن، کلسیم و ویتامین ب 12 را توصیه می کند.
شما همچنین در چند ماه اول بعد از عمل بای پس معده برای انجام چکاپ های پزشکی به پزشک مراجعه می کنید. همچنان که بدن در طول سه تا شش ماه اول بعد از بای پس معده با کاهش وزن سریع روبه رو می شود، شما نیز تغییراتی را تجربه می کنید. این تغییرات شامل:
- درد در قسمت هایی از بدن
- احساس خستگی
- احساس سرما
- خشکی پوست
- نازک شدن و ریزش موها
- تغییرات خلقی
