زخم معده چیست؟
زخم معده نمونه ای از زخم های گوارشی است که به صورت زخم باز در پوشش معده ایجاد می گردد. زخم های گوارشی همچنین می توانند در بخشی از روده کوچک که به معده متصل می شود ایجاد گردند؛ این زخم ها زخم های دوازدهه نام می گیرند. در ادامه با علائم و روش های درمان زخم معده آشنا می شویم.
نشانه ها و علائم زخم معده
شایع ترین علامت زخم معده احساس سوزش یا درد فرسایشی در مرکز شکم است. این درد از قسمت میانی شکم به سمت گردن، زیر ناف یا پشت منتشر می شود. اما زخم معده در همه موارد دردناک نیست و برخی افراد ممکن است سایر علائم زخم معده مانند سوء هاضمه، سوزش سردل، بی اشتهایی، کاهش وزن و احساس ناخوشی را تجربه کنند. آروغ زدن و نفخ شکمی نیز از دیگر علائم زخم معده هستند.
درمان زخم معده
اگر به زخم معده دچار هستید، درمان زخم معده بر اساس علت آن انجام می گیرد. درمان زخم معده در اغلب موارد به بهبودی بعد از گذشت یک یا دو ماه منجر می گردد. اگر زخم معده در اثر عفونت هلیکوباکتر پیلوری ایجاد شده باشد، یک دوره درمان زخم معده با آنتی بیوتیک ها و داروهای مهار کننده پمپ پروتونی انجام می شود.
این رژیم برای درمان زخم معده که در اثر عفونت اچ پیلوری و مصرف داروهای ضد التهاب غیر استروئیدی ایجاد شده است نیز به کار می رود. اگر زخم تنها در اثر مصرف داروهای ضد التهاب غیر استروئیدی ایجاد شده باشد، راه درمان زخم معده مصرف داروهای مهار کننده پمپ پروتونی می باشد. در این موارد مصرف داروهای ضد التهاب متوقف می شود و داروهای ضد درد دیگری جایگزین می گردند.
در مواردی ممکن است آنتاگونیست های گیرنده H2 به جای مهارکننده های پمپ پروتونی برای درمان زخم معده تجویز شوند. داروهای ضد اسید نیز ممکن است برای رفع کوتاه مدت علائم در رژیم درمان زخم معده جای گیرند.
برای ارزیابی روند درمان زخم معده، ممکن است آندوسکوپی چهار تا شش هفته بعد از درمان مجددا تکرار شود. در روند درمان زخم معده، دستورالعمل هایی برای تغییر در سبک زندگی توصیه نمی شود اما پرهیز از استرس، مصرف الکل، غذاهای تند و سیگار کشیدن می تواند در کاهش علائم زخم معده هنگامی که زخم در حال ترمیم است کمک کننده باشد.
درمان زخم معده: آنتی بیوتیک ها
اگر شما دچار عفونت اچ پیلوری شده باشید، شما اغلب درمان زخم معده را با دو نوع آنتی بیوتیک که هر یک باید دو بار در روز برای یک هفته مصرف شوند آغاز می کنید. آنتی بیوتیک هایی که عموما به عنوان راه درمان زخم معده به کار می روند آموکسی سیلین، کلاریترومایسین و مترونیدازول هستند.
عوارض جانبی آنتی بیوتیک های مصرفی در درمان زخم معده معمولا خفیف بوده و شامل موارد زیر هستند:
- احساس ناخوشی
- اسهال
- احساس طعم فلز در دهان
بعد از گذشت چهار هفته از اتمام مصرف آنتی بیوتیک ها برای درمان زخم معده مجددا تستی برای ارزیابی بهبود عفونت اچ پیلوری در معده انجام می شود. اگر هنوز عفونت وجود داشته باشد، آنتی بیوتیک های دیگری در دوره درمانی جدید برای ریشه کن کردن عفونت و درمان زخم معده تجویز می شوند.
درمان زخم معده: مهارکننده های پمپ پروتونی
این داروها با کاهش مقدار اسید تولید شده در معده از آسیب بیشتر به پوشش معده پیشگیری کرده و به درمان زخم معده کمک می کند. این داروها اغلب برای چهار تا هشت هفته برای درمان زخم معده تجویز می شوند.
امپرازول، پنتوپرازول و لانزوپرازول از جمله این داروها هستند که عموما برای درمان زخم معده به کار می روند. عوارض جانبی این داروها خفیف بوده و شامل موارد زیر می باشد:
- سردرد
- اسهال یا یبوست
- احساس ناخوشی
- درد شکمی
- سرگیجه و راش پوستی
این عوارض اغلب با اتمام دوره دمان زخم معده برطرف می شوند.
درمان زخم معده: آنتاگونیست های گیرنده H2
همانند مهار کننده های پمپ پروتونی، آنتاگونیست های H2 نیز با کاهش مقدار اسید تولید شده در معده به درمان زخم معده کمک می کنند. رانیتیدین پر کاربردترین داروی این دسته در درمان زخم معده است. عوارض جانبی ناشی از این داروها شیوع چندانی ندارد و شامل موارد زیر می باشد:
- اسهال
- سردرد
- سرگیجه
- راش پوستی
- خستگی
درمان زخم معده: ضد اسیدها و آلژینات ها
تمام راه های بالا برای درمان زخم معده برای اثرگذاری به چند ساعت زمان نیاز دارند بنابراین پزشک مصرف داروهای ضد اسید را برای خنثی کردن اسید معده و رفع سریع اما کوتاه مدت علائم توصیه می کند. بعضی از آترکیبات ضد اسید همچنین حاوی دارویی به نام آلژینات هستند که یک پوشش محافظتی بر روی پوشش معده ایجاد می کنند.
این داروها می توانند هنگامی که شما دچار علائم می شود یا احتمال بروز آن ها وجود دارد برای مثال بعد از وعده های غذایی یا هنگام خواب مصرف شوند. ضد اسیدهای حاوی آلژینات ها بهتر است بعد از وعده های غذایی برای درمان زخم معده مصرف شوند. عوارض این داروها در رژیم درمان زخم معده خفیف بوده و شامل موارد زیر می باشد:
- اسهال یا یبوست
- نفخ
- کرامپ های معده
- احساس ناخوشی
