بحران آدرنال چیست؟
بحران آدرنال یک وضعیت مهلک است که زمانی اتفاق می افتد که کورتیزول کافی در بدن وجود ندارد. این هورمونی است که توسط غدد آدرنال تولید می شود. افرادی که به بیمادی ادیسون مبتلا هستند یا آن هایی که غدد آدرنال در آن ها آسیب دیده است نمی توانند هورمون کورتیزول کافی تولید کنند بدین ترتیب بحران آدرنال رخ می دهد.
سطح پایین کورتیزول می تواند موجب خستگی، ضعف و افت فشار خون شود. در صورت عدم درمان بیماری ادسیون یا غدد آدرنال آسیب دیده در اثر استرس شدید مانند یک تصادف یا عفونت، شما ممکن است علائم بیشتری را تجربه کنید. اگر سطح کورتیزول به حالت نرمال بازنگردد، بحران آدرنال می تواند کشنده باشد. بحران آدرنال یک وضعیت خطرناک است که باید فورا تحت درمان قرار گیرد.
بحران آدرنال: علل
غدد آدرنال در بالای کلیه ها قرار گرفته اند. این غدد شامل دو بخش هستند. بخش خارجی به نام کورتکس که کورتیزول تولید می کند. این هورمون در کنترل فشار خون بسیار اهمیت دارد. بخش داخلی به نام مدولا هورمون آدرنالین یا اپی نفرین را تولید می کند. هر دو این هورمون ها در پاسخ به استرس آزاد می شوند. تولید کورتیزول توسط غده هیپوفیز کنترل می شود. این یک غده کوچک درست در زیر مغز است. غده هیپوفیز هورمون آدرنوکورتیکوتروپیک را تولید می کند. این هورمون موجب آزاد شدن کورتیزول از غدد آدرنال می شود.
تولید آدرنالین توسط اعصاب نشات گرفته از مغز و نخاع و هورمون های موجود در گردش خون تنظیم می شود. بحران آدرنال می تواند در هر یک از وضعیت های زیر ایجاد شود:
- غده آدرنال در اثر بیماری ادسیون یا سایر بیماری های غدد آدرنال و جراحی آسیب دیده است.
- غده هیپوفیز آسیب دیده و نمی تواند هورمون آدرنوکورتیکوتروپیک تولید کند.
- کمبود کورتیزول به خوبی درمان نشده است.
- شما برای مدت طولانی از داروهای گلوکوکورتیکوئید استفاده می کنید و به طور ناگهانی مصرف آن ها را متوقف کرده اید.
- بدن شما به شدت دچار کم آبی شده است.
- بروز عفونت یا سایر استرس های فیزیکی
بحران آدرنال: علائم
نشانه ها و علائم بحران آدرنال می تواند شامل موارد زیر باشد:
- درد شکمی یا درد پهلو
- گیجی، ازدست دادن هوشیاری یا کما
- کم آبی بدن
- سرگیجه یا سبکی سر
- خستگی، ضعف شدید
- سردرد
- تب بالا
- بی اشتهایی
- افت فشار خون
- تهوع و استفراغ
- ضربان قلب بالا
- حرکات آهسته
- سرعت تنفس بالا
- تعریق غیر طبیعی و بیش از حد در صورت یا کف دست ها
بحران آدرنال: تست ها و معاینات
تست هایی که در تشخیص بحران آدرنال کمک کننده هستند شامل موارد زیر می باشند:
- تست تحریک آدرنوکورتیکوتروپیک
- سطح هورمون کورتیزول
- سطح پتاسیم بدن
- سطح سدیم بدن
- میزان PH
بحران آدرنال: درمان
برای درمان بحران آدرنال شما سریعا یک هیدروکورتیزون وریدی یا ماهیچه ای دریافت می کنید. اگر در اثر بحران آدرنال دچار افت فشار خون شده باشید، برای دریافت مایعات نیز از سرم استفاده می شود. شما ممکن است برای تحت نظر بودن و درمان بحران آدرنال به بستری شدن در بیمارستان نیاز داشته باشید. اگر عفونت یا بیماری دیگری موجب بحران آدرنال شده باشد، شما باید درمان دیگری نیز دریافت نمایید.
بحران آدرنال: چه زمان باید به پزشک مراجعه کرد؟
اگر متوجه علائم بحران آدرنال در خود شدید، فورا به مراقبت های اورژانس مراجعه کرده یا با آن تماس بگیرید. اگر به بیماری ادیسون مبتلا هستید و به هر دلیلی نمی توانید از داروهای گلوکوکورتیکوئید استفاده کنید، پزشک را مطلع سازید.
اگر به بیماری ادیسون مبتلا هستید، وضعیت شما وخیم است یا تصمیم به انجام جراحی دارید، به طور موقت دوز داروهای گلوکوکورتیکوئید برای شما افزایش می یابد.
بحران آدرنال: پیشگیری
اگر به بیماری ادیسون مبتلا هستید، علائم استرس زایی که موجب بروز بحران آدرنال می شوند را شناسایی کنید. پزشک آموزش های لازم برای تزریق گلوکوکورتیکوئید را به شما می دهد تا در مواقع بحران آدرنال بتوانید این کار را انجام دهید و یا دوز داروی شما را در مواقع استرس افزایش می دهد. والدین باید بتوانند این کار را برای کودکان مبتلا به بیماری ادیسون خود انجام دهند.
افراد مبتلا به بحران آدرنال اغلب با درمان سریع به وضعیت نرمال بازمی گردند. با درمان مداوم، افراد مبتلا به بیماری ادیسون می توانند به زندگی خود ادامه دهند. در هر حال، در صورت عدم درمان بحران آدرنال امکان بروز خطرات زیر وجود دارد:
- شوک
- تشنج
- کما و مرگ
شما می توانید با مصرف تمام داروهای نسخه شده از خطر بروز بحران آدرنال بکاهید. باید یک آمپول هیدروکورتیزون را همیشه به همراه خود داشته باشید.
