زبان جغرافیایی علائم، علل، تشخیص و درمان
بیماری زبان جغرافیایی چیست؟ زبان جغرافیایی یا Geographic tongue نوعی التهاب بی ضرر می باشد که بر سطح زبان تاثیر می گذارد. زبان به طور معمول از پرزهای سفید-صورتی بسیار کوچک پوشیده شده است که ظاهری شبیه به مو را ایجاد می کنند. زمانی که بیماری زبان جغرافیایی ایجاد می شود، سطحی از زبان که دچار این التهاب می شود پرزهای خود را از دست می دهد و ظاهری صاف به شکل جزایری قرمز پیدا می کند. به عبارتی رنگ زبان جغرافیایی به صورت ضایعاتی قرمز رنگ مشخص می شود.
این ضایعات ظاهر زبان را شبیه به نقشه جغرافیایی می کند. این ضایعات در یک ناحیه بهبود می یابند و سپس به بخش دیگری از زبان مهاجرت می کنند. بیماری زبان جغرافیایی به عنوان گلوسیت مهاجر خوش خیم نیز شناخته می شود. اگر چه زبان جغرافیایی ممکن است ظاهری هشدار دهنده داشته باشد اما مشکلی ایجاد نمی کند و احتمال بروز عفونت و سرطان را به همراه ندارد. زبان جغرافیایی می تواند سبب ناراحتی زبان شود و حساسیت به برخی ترکیبات مانند تندی، شوری و حتی شیرینی را افزایش دهد.
علائم بیماری زبان جغرافیایی
علائم و نشانه های و خصوصیات زبان جغرافیایی عبارت است از:
- لکه ها یا ضایعاتی نامنظم، قرمز رنگ و صاف روی سطح یا کناره های زبان
- تغییرات مکرر در موقعیت، اندازه و شکل ضایعات
- ناراحتی و درد یا احساس سوزش که اغلب با خوردن غذاهای تند و اسیدی ایجاد می شود.
خیلی افراد مبتلا به زبان جغرافیایی علائمی ندارند. بیماری زبان جغرافیایی می تواند روزها، ماه ها یا سال ها ادامه داشته باشد. زبان جغرافیایی اغلب به طور خود به خود برطرف می شود. اما ممکن است دوباره ظاهر شود.
چه زمان باید به پزشک مراجعه کرد؟
زبان جغرافیایی اگر چه شرایطی ناراحت کننده است اما خفیف می باشد. ضایعات زبانی ممکن است نشان دهنده مشکلات جدی یا بیماری هایی باشد که سلامت کلی را تهدید می کند. اگر روی زبان خود دچار ضایعاتی شدید که ظرف ده روز از بین نرفت به پزشک مراجعه کنید.
علت بیماری زبان جغرافیایی
و اما علت زبان جغرافیایی چیست؟ علت بیماری زبان جغرافیایی مشخص نیست و راهی برای پیشگیری از ابتلا به زبان جغرافیایی وجود ندارد. ممکن است بین زبان جغرافیایی و پسوریازیس ارتباطی وجود داشته باشد. هم چنین احتمال ارتباط بین بیماری زبان جغرافیایی و لیکن پلان وجود دارد. اما برای درک این ارتباطات احتمالی به انجام تحقیقات بیشتری نیاز داریم.
فاکتورهای خطر در بیماری زبان جغرافیایی
تحقیق در مورد یافتن فاکتورهای خطری که احتمال ابتلا به زبان جغرافیایی را افزایش می دهد نتایج پیچیده ای را نشان داده است. برخی فاکتورها که احتمالا ریسک ایجاد زبان جغرافیایی را افزایش می دهد عبارت است از:
- سابقه خانوادگی: برخی افراد مبتلا به زبان جغرافیایی سابقه خانوادگی در ابتلا به این اختلال دارند؛ بنایراین فاکتورهای ژنتیکی موروثی در این میان نقش دارند.
- زبان شکاف دار: افراد مبتلا به زبان جغرافیایی اغلب دارای زبان شکاف دار می باشند. این افراد روی زبان خود شکاف های عمیقی دارند.
عوارض بیماری زبان جغرافیایی
زبان جغرافیایی شرایطی خوش خیم می باشد و سلامت فرد را تهدید نمی کند و عوارض دراز مدتی را به دنبال ندارد.
اما اضطراب ناشی از ایجاد زبان جغرافیایی ممکن است این مشکلات را همراه داشته باشد:
- ظاهر زبان ممکن است سبب خجالت فرد شود و البته بستگی به این دارد که ضایعات چقدر قابل رویت باشند.
- به سختی می توان اطمینان حاصل کرد که بیماری زبان جغرافیایی بی خطر است.
تشخیص بیماری زبان جغرافیایی
پزشک یا متخصص دندانپزشک می تواند تشخیص زبان جغرافیایی را بر اساس معاینه زبان و علائم و نشانه ها انجام دهد.
در طول معاینه پزشک یا دندانپزشک:
- از ابزاری مجهز به نور استفاده می کند تا زبان و دهان شما را معاینه کند.
- از شما می خواهد تا زبان خود را به جهت های مختلف حرکت دهید.
- به آرامی زبان شما را لمس می کند تا تغییرات غیر معمول روی بافت زبان را تشخیص دهد.
- علائم عفونت مانند تب و تورم غدد لنفاوی را در گردن بررسی می کند.
آمادگی برای ملاقات با پزشک
اگر در مورد ظاهر زبان خود نگرانی دارید می توانید از پزشک وقت ملاقات بگیرید.
می توانید سوالاتی که در ذهن دارید و نگرانی های خود را با پزشک در میان بگذارید و از او راهنمایی بخواهید. برخی سوالات پایه ای که در مورد زبان جغرافیایی مطرح می شود عبارت است از:
- علت ایجاد ضایعات روی زبانم چیست؟
- آیا علل احتمالی دیگری برای آن وجود دارد؟
- آیا این شرایط دائمی خواهد بود؟
- چه درمان هایی برای رفع این ضایعات وجود دارد؟
- آیا درمان های خانگی برای تخفیف علائم وجود دارد؟ به عبارتی درمان خانگی زبان جغرافیایی چیست؟
- اگر احتمال عود این ضایعات وجود دارد، آیا می توانم با انجام اقدامات پیشگیرانه از عود آن جلوگیری کنم؟
چه انتظاراتی باید از پزشک خود داشته باشیم:
باید آمادگی پاسخ به پرسش های پزشک را داشته باشید. برخی پرسش های احتمالی پزشک در مورد زبان جغرافیایی عبارت است از:
- این ضایعات برای اولین بار چه زمانی ظاهر شدند؟
- آیا ظاهر و موقعیت این ضایعات روی زبان شما تغییر کرده است؟
- آیا ضایعات دیگری در دهان خود دارید؟
- آیا احساس درد یا ناراحتی دارید؟
- آیا استفاده از غذاهای تند یا اسیدی سبب درد می گردد؟
- آیا علائم دیگری دارید که به نظر شما با شرایط زبانی بی ارتباط باشد؟
- آیا به تب دچار شده اید؟
درمان بیماری زبان جغرافیایی
زبان جغرافیایی نیازی به درمان پزشکی ندارد. اگر چه زبان جغرافیایی می تواند سبب ناراحتی زبان شود اما شرایطی بی ضرر است.
برای کاهش ناراحتی و حساسیت زبان پزشک ممکن است داروهای زیر را برای شما نسخه کند:
- مسکن های ضد درد غیرنسخه ای
- شستشوی دهان با ترکیبات ضد عفونی کننده
- شستشوی دهان با استفاده از آنتی هیستامین ها
- استفاده از شوینده ها یا پمادهای کورتیکواستروئیدی
- استفاده از مکمل های ویتامین ب در برخی موارد
از آن جایی که این درمان ها چندان مورد بررسی و تحقیق قرار نگرفته است، درمان قطعی زبان جغرافیایی نیستند. بیماری زبان جغرافیایی خود به خود درمان می شود و البته دوره آن غیر قابل پیش بینی است.
درمان خانگی زبان جغرافیایی
شما می توانید با کاهش مصرف غذاهای تحریک کننده مانند غذاهای تند و یا اسیدی هم چنین عدم استفاده از الکل و تنباکو درد و ناراحتی ناشی از زبان جغرافیایی را کاهش دهید.