- عفونت های استافیلوکوکی علائم, علل، تشخیص و درمان
- علائم عفونت استافیلوکوکی
- چه زمان باید به پزشک مراجعه کرد؟
- علت عفونت های استافیلوکوکی
- فاکتورهای خطر عفونت های استافیلوکوکی
- عوارض عفونت های استافیلوکوکی
- تشخیص عفونت های استافیلوکوکی
- آمادگی برای ملاقات با پزشک
- درمان عفونت های استافیلوکوکی
- پیشگیری از عفونت های استافیلوکوکی
- کل مطلب
عفونت های استافیلوکوکی علائم, علل، تشخیص و درمان
عفونت استافیلوکوکی چیست؟
عفونت های استافیلوکوکی در اثر باکتری های استافیلوکوکوس –انواعی از باکتری ها که عموما روی پوست با داخل بینی افراد سالم یافت می شوند- ایجاد می شوند. در بیشتر موارد، باکتری های عامل عفونت های استافیلوکوکی مشکل ساز نیستند و یا موجب عفونت های پوستی نسبتا خفیف می گردند.
در صورتی که باکتری ها به بخش های عمیق تر بدن راه یابند، وارد جریان خون، مفاصل، استخوان ها (عفونت های استافیلوکوکی استخوان)، شش ها یا قلب شوند، عفونت های استافیلوکوکی می توانند مرگ بار باشند. در این صورت تعداد بسیاری از افراد سالم به عفونت های مهلک استافیلوکوکی مبتلا می شوند.
درمان عفونت های استافیلوکوکی به کمک آنتی بیوتیک ها و تخلیه ناحیه عفونی انجام می گیرد. با این حال، عفونت های استافیلوکوکی برای مدت طولانی به آنتی بیوتیک های رایج پاسخ نمی دهند.
علائم عفونت استافیلوکوکی
عفونت های استافیلوکوکی از عفونت های پوستی خفیف تا اندوکاردیت –عفونت کشنده پوشش داخلی قلب (اندوکاردیوم)- را شامل می شوند. در نتیجه، نشانه ها و علائم عفونت های استافیلوکوکی بسته به شدت و موقعیت عفونت، بسیار وسیع هستند.
عفونت های استافیلوکوکی پوستی
عفونت های پوستی ناشی از باکتری های استافیلوکوکوس شامل موارد زیر هستند:
- دمل ها: شایع ترین نوع عفونت های استافیلوکوکی دمل است؛ کیسه ای پر شده از چرک که در فولیکول یا غده چربی مو ایجاد می شود. پوست پوشاننده ناحیه عفونی معمولا قرمز و متورم می شود.
اگر دمل متلاشی شود، عموما چرک از داخل آن خارج خواهد شد. دمل ها اغلب زیر بازوها و یا اطراف کشاله ران با کفل ها ایجاد می شوند.
- زرد زخم: زرد زخم از دیگر عفونت های استافیلوکوکی است که به صورت راش مسری و اغلب دردناک که از باکتری های استافیلوکوکوس ناشی شده ایجاد می شود. این بیماری موجب ایجاد تاول هایی می گردد که مایع ترشخ می کنند و موجب عسلی رنگ شدن پوست آن ناحیه شده اند.
- سلولیت: سلولیت –عفونت لایه های عمقی تر پوست- از دیگر عفونت های استافیلوکوکی است که موجب قرمز و تورم سطح پوشت شما می گردد. در این بیماری ممکن است زخم ها یا نواحی ترشح کننده ای ایجاد شوند.
- سندرم پوست استافیلوکوکی تاولی: سموم تولید شده توسط باکتری های عامل عفونت های استافیلوکوکی موجب بروز سندرم پوستی استافیلوکوکی تاولی می شوند. این سندرم معمولا کودکان و نوزادان را درگیر می کند و علائمی همچون تب، راش و در برخی مواقع تاول را ظاهر می نماید. زمانی که تاول ها می ترند، جراحت قرمزی را در لایه سطحی پوست بر جای می گذارند که به سوختگی شباهت دارد.
مسمومیت غذایی
باکتری های عامل عفونت های استافیلوکوکی از شایع ترین عوامل ایجاد مسمومیت غذایی هستند. علائم مسمومیت غذایی معمولا به سرعت و ظرف چند ساعت بعد از خوردن غذای آلوده ظاهر می شوند. علائم مسمومیت غذایی به سرعت برطرف می شوند.
عفونت های استافیلوکوکی ناشی از غذای معمولا موجب تب نمی گردند. نشانه ها و علائم مسمومیت غذایی به عنوان نوعی از عفونت های استافیلوکوکی شامل:
- تهوع و استفراغ
- اسهال
- دهیدراتاسیون
- فشار خون پایین
سپتیسمیا
سپتی سمی یا مسمومیت خونی زمانی اتفاق می افتد که باکتری های عامل عفونت های استافیلوکوکی وارد جریان خون فرد شوند. تب و افت فشار خون از علائم سپتی سمی هستند. این باکتری ها از طریق جریان خون می توانند به نواحی عمیق بدن راه یابند و عفونت هایی در اندام های زیر را ایجاد کند:
- اندام های داخلی مانند مغز، قلب و ریه ها
- استخوان ها و ماهیچه ها
- ایمپلت های جراحی مانند مفاصل مصنوعی یا پیس میکرهای قلبی
سندرم شوک سمی
سندرم شوک سمی یک از جمله عفونت های استافیلوکوکی مهلک است که در اثر برخی تیره های باکتری های استافیلوکوکوس ایجاد می شود و از برخی تامپون ها، زخم های پوستی و جراحی ناشی می شوند. این سندرم معمولا به طور ناگهانی ظاهر می شوند و با علائم زیر همراه است:
- تب بالا
- تهوع و استفراغ
- ایجاد راش در کف دست ها و پاها که به آفتاب سوختگی شباهت دارد.
- سرگیجه
- درد ماهیچه ای
- درد شکمی
- اسهال
- آرتریت سپتیک
آرتریت سپتیک از دیگر عفونت های استافیلوکوکی محسوب می شود. در این عفونت باکتری ها اغلب زانوها، شانه ها، ران ها و انگشتان دست یا پا را مورد هدف قرار می دهند. نشانه ها و علائم آرتریت سپتیک شامل:
- تورم مفصل
- درد شدید در مفصل درگیر
- تب
چه زمان باید به پزشک مراجعه کرد؟
در صورت مشاهده علائم زیر در کودک خود برای بررسی عفونت های استافیلوکوکی به پزشک مراجعه کنید:
- یک ناحیه پوستی قرمز، حساس و دردناک
- تاول های چرکی
- تب
- شما همچنین در موارد زیر باید با پزشک مشورت کنید:
- عفونت های پوستی که از یکی از اعضای خانواده به دیگری منتقل می شود.
- یکی با تعداد بیشتری از اعضای خانواده به طور همزمان به عفونت پوستی دچار هستند.
علت عفونت های استافیلوکوکی
بسیاری از افراد ناقل باکتری های استافیلوکوکوس هستند و هرگز به عفونت های استافیلوکوکی دچار نمی شوند. در هر حال، اگر شما به یکی از عفونت های استافیلوکوکی مبتلا شوید، احتمال این که عفونت در اثر باکتری هایی که ناقل آن ها هستید، ایجاد شده باشند زیاد است.
باکتری های عامل عفونت های استافیلوکوکی همچنین ممکن است از فردی به فرددیگر منتقل شوند. از آن جایی که این باکتری ها بسیار پر طاقت هستند، می توانند بر روی اشیاء بی جان مانند حوله ها و بالش ها به حیات خود ادامه دهند؛ تا زمانی که به میزبان بعدی که این سطوح را لمس می کند منتقل شوند.
باکتری های عامل عفونت های استافیلوکوکی در شرایط زیر زنده می مانند:
- خشکی
- دماهای بالا
- وجود اسید معده
- میزان بالای نمک
فاکتورهای خطر عفونت های استافیلوکوکی
فاکتورهای متعددی شامل وضعیت سیستم ایمنی تا نوع ورزشی که انجام می دهید می توانند خطر ابتلا به عفونت های استافیلوکوکی را افزایش دهند.
شرایط زمینه ای
برخی اختلالات یا داروها مورد استفاده ممکن است شما را مستعد ابتلا به عفونت های استافیلوکوکی نمایند. افرادی که بیشتر در معرض ابتلا به عفونت های استافیلوکوکی قرار دارند عبارتند از:
- افرد دیابتی که انسولین دریافت می کند.
- افراد مبتلا به اچ آی وی/ ایدز
- افراد مبتلا به نارسایی کلیه که به دیالیز نیاز دارند.
- سیستم ایمنی تضعیف شده در اثر بیماری یا مصرف داروهای مهار کننده سیستم ایمنی
- سرطان خصوصا سرطان هایی که به شیمی درمانی یا پتو درمانی نیاز دارند.
- آسیب پوستی در شرایطی همچون اگزما، نیز حشرات یا آسیب خفیفی که لایه سطحی پوست را باز کرده است.
- بیماری تنفسی مانند سیستیک فیبروز یا آمفیزم
بستری شدن و یا بستری بودن در بیمارستان در چند وقت اخیر
با وجود این که تلاش های بسیاری برای ریشه کن کردن باکتری های استافیلوکوکی انجام گرفته است، این باکتری ها همچنان در بیمارستان ها جایی که می توانند به افراد مستعد ابتلا به عفونت های استافیلوکوکی حمله کنند، وجود دارند. این افراد شامل:
- افرادی با سیستم ایمنی ضعیف
- مبتلا به سوختگی ها
- مبتلا به زخم های جراحی
ابزار پزشکی تهاجمی
باکتری های استافیلوکوکی می توانند از طریق لوله های پزشکی که دنیای بیرون را به اندام های داخلی مرتبط می کنند، وارد بدن شوند. موارد زیر از جمله این لوله ها هستند:
- لوله دیالیز
- کاتاتر ادراری
- لوله غذایی
- لوله تنفسی
- کاتاتر درون رگی
ورزش های تماسی
باکتری های عامل عفونت های استافیلوکوکی به راحتی می توانند از طریق بریدگی ها، خراشیدگی ها و تماس پوست به پوست منتقل شوند. عفونت های استافیلوکوکی همچنین در اتاق رختکن از طریق به اشتراک گذاشتند ریش تراش ها، حوله ها، لباس های فرم و سایر وسایل قابل انتقال هستند.
غذای غیر بهداشتی
افرادی که با مواد غذایی در تماس هستند و دست های خود را به خوبی نشسته اند می توانند عفونت های استافیلوکوکی را به غذایی که در حال آماده کردن آن هستند منتقل کنند. غذایی که به این باکتری های آلوده شده ظاهر و طعم طبیعی دارد.
عوارض عفونت های استافیلوکوکی
در صورتی که باکتری های عامل عفونت های استافیلوکوکی وارد جریان خون شما شوند، شما ممکن است به نوعی از عفونت های استافیلوکوکی مبتلا شوید که تمام بدن را تحت تاثیر قرار می دهد. این عفونت سپسیس نام دارد؛ یک عفونت مهلک که ممکن است موجب شوک سپتیک شود و با افت فشار خون شدید ظاهر می شود.
تشخیص عفونت های استافیلوکوکی
پزشک برای تشخیص عفونت های استافیلوکوکی اقدامات زیر را انجام می دهد:
- انجام معاینه فیزیکی: در این معاینه پزشک به دقت ضایعات پوستی شما را بررسی می کند.
- نمونه برداری برای بررسی بیشتر: در بیشتر موارد، پزشک به کمک بررسی نمونه بافتی یا ترشحات بینی از لحاظ وجود باکتری می تواند عفونت های استافیلوکوکی را تشخیص دهد.
آمادگی برای ملاقات با پزشک
بعد از این که با پزشک خانوادگی خود در مورد علائم تان مشورت کردید، او ممکن است شما را به پزشک متخصص بیماری های عفونی ارجاع دهد.
چیزی که شما می توانید انجام دهید
شما می توانید لیستی از موارد زیر تهیه کنید:
- توصیف دقیق علائم شما
- اطلاعاتی در مورد مشکلات پزشکی که به آن ها دچار هستید.
- اطلاعاتی در مورد مشکلات پزشکی والدین یا فرزندان شما
- تمام دارو ها و مکمل های مصرفی
- سوالاتی که قصد دارید از پزشک بپرسید.
شما ممکن است سوالات پایه ای در مورد عفونت های استافیلوکوکی از پزشک داشته باشید:
- علت احتمالی علائم من چیست؟
- انجام چه آزمایش هایی لازم است؟
- بهترین درمان برای این عفونت استافیلوکوکی چیست؟
- آیا بیماری من مسری است؟
- چگونه می توانم متوجه بهتر یا بدتر شدن علائم خود شوم؟
- آیا پرهیز خاصی وجود دارد که باید آن را در نظر داشته باشم؟
- چگونه می توانم عفونت استافیلوکوکی را در کنار بیماری دیگری که به آن مبتلا هستم کنترل کنم؟
- آیا بروشور یا منابع چاپی دیگری در این زمینه وجود دارد؟ چه وب سایتی را برای کسب اطلاعات بیشتر در مورد عفونت های استافیلوکوکی پیشنهاد می کنید؟
انتظاراتی که از پزشک می رود
پزشک ممکن است سوالات زیر در مورد بیماری تان از شما بپرسد:
- چه زمان برای اولین بار متوجه علائم خود شدید؟ آیا می توانید آن ها را برای من توصیف کنید؟
- شدت علائم شما چه قدر است؟
- آیا در نزدیکی فرد مبتلا به یکی از عفونت های استافیلوکوکی قرار داشته اید؟
- آیا ایمپلنتی مانند مفصل مصنوعی یا پیس میکر در بدن خود دارید؟
- آیا به وضعیت پزشکی پیشرونده ای مانند نقص سیستم ایمنی مبتلا هستید؟
- آیا اخیرا در بیمارستان بستری شده اید؟
- آیا در ورزش های تماسی فعالیت می کنید؟
درمان عفونت های استافیلوکوکی
راه های درمان عفونت های استافیلوکوکی شامل موارد زیر می شوند:
- آنتی بیوتیک ها: پزشک ممکن است آزمایش هایی را برای تشخیص باکتری عامل عفونت استافیلوکوکی در شما انجام دهد و بدین ترتیب آنتی بیوتیک مناسب برای درمان آن را تجویز نماید. آنتی بیوتیک هایی که اغلب برای درمان عفونت های استافیلوکوکی تجویز می شوند شامل سفالوسپورین ها، نافیسیلین یا آنتی بیوتیک های مرتبط مانند داروهای سولفا یا ونکومایسین هستند.
ونکومایسین برای درمان عفونت های استافیلوکوکی جدی مورد استفاده قرار می گیرد؛ زیرا بسیاری از تیره های باکتری های استافیلوکوکی به سایر داروها مقاوم شده اند. اما ونکومایسین و برخی دیگر از آنتی بیوتیک ها به صورت درون رگی تزریق می شوند.
در صورتی که پزشک آنتی بیوتیک خوراکی تجویز کرده است، دارو را طبق دستور او مصرف کرده و دوره درمان را به اتمام برسانید. از پزشک در مورد نشانه ها و علائمی که نشان دهنده تشدید عفونت در شما هستند، سوال کنید.
- تخلیه زخم: در صورتی که به عفونت استافیلوکوکی پوستی دچار شده اید، پزشک عموما شکافی در زخم ایجاد کرده و مایعات جمع شده در داخل آن را تخیله می کند.
- جدا کردن ابزار یا وسیله: اگر شما از طریق یک وسیله پزشکی یا پروتز به یکی از عفونت های استافیلوکوکی مبتلا شده اید، برای درمان آن وسیله یا پروتز را بردارید. برداشتن برخی وسایل پزشکی به انجام جراحی نیاز دارد.
مقاومت آنتی بیوتیکی
باکتری های استافیلوکوکوس سازگاری بالایی دارند و بسیاری از آن ها به یکی یا تعداد بیشتری از آنتی بیوتیکی ها مقاوم می شوند. برای مثال، تنها 10 درصد از عفونت های استافیلوکوکی در حال حاضر می توانند به کمک پنیسیلین درمان شوند.
بروز مقاومت آنتی بیوتیکی در تیره هایی از باکتری های استافیلوکوکی که اغلب تحت عنوان تیره های استافیلوکوکوس اورئوس مقاوم به متی سیلین (MRSA) معرفی می شوند، موجب درمان آن ها به کمک آنتی بیوتیک های تزریقی مانند ونکومایسین شده است.
پیشگیری از عفونت های استافیلوکوکی
در زیر نکاتی به منظور کاهش خطر ابتلا به عفونت های استافیلوکوکی وجود دارد:
- دست های خود را بشویید: شستشوی مناسب دیت ها بهترین راه دفاعی در برابر میکروب ها است. دست های خود را برای مدت حداقل 20 ثانیه به دقت بشویید و سپس آن را با حوله خشک کنید. اگر دست های شما در ظاهر آلوده به نظر نمی آیند، می توانید از یک ضد عفونی کننده دست حاوی حداقل 60 درصد الکل استفاده کنید.
- زخم های خود را بپوشانید: بریدگی ها و خراشیدگی ها را تمیز نگاه داشته و تا زمان بهبودی با یک گاز استریل تمیز و خشک آن ها بپوشانید. چرک خارج شده از رخم های عفونی اغلب دارای باکتری های استافیلوکوکوس هستند و پوشاندن زخم ها از انتشار این باکتری ها و ابتلا افراد دیگر به عفونت های استافیلوکوکی پیشگیری می کند.
- خطر ناشی از تامپون ها را کاهش دهید: سندرم شوک سمی در اثر باکتری های استافیلوکوکی ایجاد می شوند. از آنجایی که تامپون ها برای مدت طولانی در محل مورد نظر قرار می گیرند بستر مناسبی را برای رشد باکتری های عامل عفونت های استافیلوکوکی فراهم می کنند. شما می توانید با تعویض مرتب تامپون خود (حداقل هر 4-8 ساعت یکبار) خطر ابتلا به عفونت های استافیلوکوکی را کاهش دهید.
- از وسایل شخصی خود استفاده کنید: از به اشتراک گذاشتن وسایل شخصی مانند حوله، ملحفه، ریش تراش، لباس و وسایل ورزشی با دیگران خودداری کنید. عفونت های استافیلوکوکی همان طور که از فردی به فرد دیگر منتقل می شوند از طریق اشیا نیز قابل انتشار هستند.
- لباس ها و رختخواب ها را در آب داغ بشویید: در صورت عدم شستشوی مناسب، باکتری های استافیلوکوکوس بر روی آن ها باقی می مانند. برای از بین بردن باکتری ها از روی لباس و و ملحفه ها، آن ها را تا حد امکان در آب داغ شستشو دهید. همچنین می تواند از مایع سفید کننده برای شستشوی پارچه های سفید استفاده کنید و لباس ها را قبل از قرار دارند در معرض هوای آزاد در خشک کن قرار دهید.
- هشدارهای سالم بودن مواد غذایی را جدی بگیرید: قبل از تماس با مواد غذایی دست های خود را بشویید. در صورتی که غذایی برای مدتی بیرون از یخچال نگه داری شود آن را با دمای مناسب به خوبی گرم کنید. تا حد امکان زمان نگه داری غذا در یخچال را کاهش دهید.
منبع: وبسایت http://www.mayoclinic.org