سرطان معده علائم، علل، تشخیص و درمان

سرطان معده معمولا از سلول های تولید کننده موکوس که معده را می پوشانند، آغاز می شود. این نوع از سرطان معده آدنوکارسینومای معده نام دارد.

در چند دهه اخیر، میزان سرطان در بخش اصلی معده (بدنه معده) در سراسر جهان کاهش یافته است. به طور هم زمان، سرطان معده در ناحیه ای که بالای معده (کاردیا) در تماس با بخش انتهایی لوله بلع (مری) قرار می گیرد، شیوع بیشتری یافته است. این ناحیه از معده اتصال معده- مری نام دارد.

علائم سرطان معده

نشانه ها و علائم سرطان معده و مری و سرطان معده شامل موارد زیر است:

خستگی
احساس باد بعد از خوردن غذا
احساس پری بعد از خوردن مقدار کمی غذا
سوزش سر دل شدید و دائمی
سوء هاضمه شدید که همیشه وجود دارد.
تهوع بدون دلیل و دائمی
درد معده
استفراغ دائمی
کاهش وزن بدون دلیل

چه زمان باید به پزشک مراجعه کرد؟

اگر شما علائم و نشانه های نگران کنده ای دارید به ملاقات پزشک خود بروید. پزشک علل شایع این علائم و نشانه ها را بررسی می کند.

علت سرطان معده

به طور کلی، سرطان زمانی اتفاق می افتد که یک اشتباه یا جهش در دی ان ای سلول ها رخ دهد. جهش موجب رشد و تقسیم شدن سلول با سرعت بالا می شود و سلول های حاصل تا زمانی که یک سلول نرمال می میرد به حیات خود ادامه می دهند. تجمع سلول های سرطانی یک تومور را تشکیل می دهد که به ساختمان های اطراف حمله می کند. سلول سرطانی می تواند از تومور جدا شده و در سراسر بدن پراکنده گردد.

سرطان معده و مری معمولا با ابتلا به بیماری رفلاکس معده به مری همراه است و در موارد کمتر چاقی و سیگار کشیدن می توانند عامل این نوع سرطان معده باشند. بیماری رفلاکس معده به مری شرایطی است که در آن اسید معده مرتبا به مری بازگشت می کند.

ارتباط قوی میان مصرف غذاهای پرنمک و دودی با سرطان معده در بخش اصلی معده وجود دارد. همچنان که استفاده از یخچال برای نگه داری غذا در سراسر جهان در حال افزایش است، میزان ابتلا به سرطان معده نیز کاهش می یابد.

فاکتور های خطر سرطان معده

مهم ترین فاکتورهای خطر سرطان معده و مری سابقه ابتلا به بیماری رفلاکس معده به مری و چاقی هستند.

فاکتور هایی که خطر ابتلا به سرطان معده در بدنه معده را بالا می برند شامل موارد زیر هستند:

رژیم غذایی غنی از غذاهای شور و دودی
رژیم غذایی با میوه و سبزیجات کم
سابقه خانوادگی ابتلا به سرطان معده
عفونت هلیکوباکتر پیلوری
التهاب طولانی مدت معده
آنمی پرنیسیوز
سیگار کشیدن
پولیپ های معده

تشخیص سرطان معده

تست ها و روش های مورد استفاده برای تشخیص سرطان معده و مری و سرطان معده شامل موارد زیر می شود:

آندوسکوپی فوقانی: در این روش برای تشخیص سرطان معده، یک لوله نازک دارای دوربین از طریق گلو پایین می رود و وارد معده می شود. بدین ترتیب پزشک متخصص گوارش می تواند نشانه های سرطان معده را مشاهده کند. اگر ناحیه مشکوکی دیده شود، بخش کوچکی از بافت معده برای بررسی آزمایشگاهی بیشتر برداشته می شود (بیوپسی).
تست های تصویربرداری: تست های تصویربرداری مورد استفاده برای تشخیص سرطان معده شامل اسکن های توموگرافی کامپیوتری و نوع خاصی از تست اشعه ایکس که به کمک بلعیدن باریوم انجام می شود.

تعیین میزان (مرحله) سرطان معده و مری و سرطان معده

مشخص بودن مرحله سرطان معده پزشک را در تصمیم برای درمان مناسب سرطان معده برای شما یاری می کند. تست ها و روش های به کار گرفته شده برای تعیین مرحله سرطان معده در زیر آورده شده اند:

تست های تصویربرداری: این تست ها برای تعیین مرحله سرطان معده شامل سی تی اسکن و توموگرافی نشر پوزیترون هستند.
جراحی اکتشافی: پزشک ممکن است جراحی را برای بررسی این که سرطان معده به جایی فراتر از معده و مری برای مثال داخل قفسه سینه و شکم راه یافته است یا خیر، انجام می دهد. جراحی اکتشافی عموما از طریق لاپاروسکوپی انجام می گیرد. این بدین معنی است که جراح شکاف های کوچکی را روی شکم شما ایجاد کرده و دوربین مخصوصی را از این طریق وارد شکم شما می کند که می تواند تصاویری را برای صفحه نمایشگر ارسال کند.

سایر روش ها نیز ممکن است بسته به شرایط بیمار برای تعیین مرحله سرطان معده به کار گرفته شوند.

مراحل سرطان معده

مراحل آدنوکارسینومای معده یا مری (سرطان معده یا سرطان معده و مری) بدین ترتیب است:

مرحله اول: در این مرحله از سرطان معده، تومور تنها محدود به لایه بالایی بافت پوشاننده معده یا مری است. سلول های سرطانی همچنین ممکن است در تعداد اندکی از گره های لنفاوی اطراف پراکنده شده باشند.
مرحله دوم: در این مرحله از سرطان معده، سرطان به طور عمیق تری پراکنده شده است، در لایه عمیق تر ماهیچه ای پوشاننده معده و مری رشد کرده است. سرطان معده در این مرحله ممکن است به تعداد بیشتری از گره های لنفاوی اطراف راه یافته باشد.
مرحله سوم: در مرحله سوم از سرطان معده، سرطان در همه لایه های پوشاننده معده و مری رشد کرده است و در ساختارهای اطراف پراکنده شده است. در مواردی ممکن است سرطان معده در این مرحله در تعداد قابل ملاحظه ای از گره های لنفاوی گسترش یافته باشد.
مرحله چهارم: در این مرحله، سرطان معده در نواحی تحتانی بدن نیز گسترش یافته است.

آمادگی برای ملاقات با پزشک

اگر متوجه نشانه ها و علائمی شده اید به پزشک خود مراجعه کنید و اگر پزشک به وجود مشکلاتی در معده مشکوک گردد شما را به پزشک متخصص گوارش ارجاع خواهد داد. زمانی که سرطان معده و مری یا سرطان معده در شما تشخیص داده شود، شما ممکن است به یک متخصص انکولوژی یا جراح متخصص مجاری گوارشی ارجاع داده شوید.

چیزی که شما می توانید انجام دهید:

از محدودیت های خود قبل از ملاقات با پزشک آگاه باشید: زمانی که شما قرار ملاقاتی را با پزشک تنظیم می کنید، در مورد هر کاری که لازم است قبل از ملاقت انجام دهید مانند محدود کردن رژیم غذایی خود آگاه باشید.
همه علائم خود حتی علائمی که به نظر نامرتبط هستند را یادداشت کنید.
اطلاعات شخصی خود مانند استرس های مهم و تغییراتی که اخیرا در زندگی شما رخ داده اند را یادداشت کنید.
لیستی از تمام داروها، ویتامین ها و مکمل های مصرفی خود تهیه کنید.
به مواردی مانند غذاها، داروها یا سایر فاکتورهایی که موجب بهبودی یا تشدید نشانه ها و علائم در شما می شوند توجه کنید.
بهتر است به همراه یک دوست یا یکی از اعضای خانواده به پزشک مراجعه کنید تا شما را در به خاطر سپردن صحبت های پزشک یاری کند.
تمام سوالاتی که از پزشک دارید را یادداشت کنید.

از آن جایی که زمان ملاقات با پزشک محدود است، شما می توانید سوالات احتمالی خود را لیست کنید. برخی از سوالات احتمالی شما در مورد سرطان معده می توانید شامل موارد زیر باشد:

من به نوع از سرطان معده مبتلا هستم؟
میزان پیشرفت سرطان معده در من چقدر است؟
چه تست های دیگری را باید برای تشخیص سرطان معده انجام دهم؟
را های درمان سرطان معده چیست؟
درمان سرطان معده تا چه اندازه موفقیت آمیز است؟
مزایا و معایب هر کدام از راه های درمانی سرطان معده چه هستند؟
آیا گزینه درمانی وجود دارد که شما آن را برای من مناسب می دانید؟
درمان سرطان معده تا حد زندگی من را تحت تاثیر قرار می دهد؟ آیا می توانم کار کنم؟
آیا بروشور یا منابع دیگری برای کسب اطلاعات بیشتر در مورد بیماری سرطان معده وجود دارد؟ شما چه وب سایتی را پیشنهاد می دهید؟

انتظاراتی که از پزشک می رود:

پزشک نیز ممکن است برخی سوالات را در مورد سرطان معده از شما بپرسد:

شما از چه زمان علائم را تجربه کردید؟
علائم شما پیوسته هستند و یا گاها بروز می کنند؟
شدت علائم شما چه قدر است؟
آیا چیزی علائم شما را بدتر می کند؟
آیا چیزی علائم شما را بهتر می کند؟

درمان سرطان معده

راه های درمان سرطان معده و مری یا سرطان معده به مرحله سرطان در شما، وضعیت سلامتی و البته ترجیح شما بستگی دارد.

جراحی

سرطان معده- مری که به نواحی دیگر منتشر نشده است، برای درمان به برداشتن بخشی از معده یا مری –جایی که تومور مربوط به سرطان معده واقع شده است- به کمک جراحی نیاز دارد. هدف از جراحی، برداشتن بافت سرطانی و در صورت امکان برداشتن بافت سالم اطراف آن است. گره های لنفاوی موجود در اطراف بافت های درگیر در سرطان معده-مری نیز برداشته می شوند.

هدف از جراحی در سرطان معده نیز برداشتن کامل بافت درگیر در سرطان معده و در صورت امکان بافت سالم اطراف آن است. گزینه های موجود برای جراحی سرطان شامل موارد زیر است:

برداشتن تومورها در مراحل اولیه سرطان معده از پوشش معده: سرطان معده که بسیار کوچک بوده و تنها به پوشش درونی معده محدود شده، ممکن است به کمک آندوسکوپی طی روشی به نام برداشت آندوسکوپیک موکوس برداشته شود. آندوسکوپ یک میله نور دار و دوربین دار است که از طریق گلو به سمت معده فرستاده می شود. حال پزشک از طریق این میله ابزار مخصوصی را برای برداشت بافت درگیر در سرطان معده و بخشی از بافت سالم اطراف آن، وارد معده می کند.
برداشتن بخشی از معده (گاسترکتومی ساب توتال): در این روش جراحی، جراح تنها بخشی از معده که درگیر سرطان شده است را به منظور درمان سرطان معده برمی دارد.
برداشت کامل معده (گاسترکتومی توتال): گاسترکتومی توتال شامل برداشتن کامل معده و برخی از بافت های احاطه کننده آن است. بعد از این جراحی برای درمان سرطان معده، مری به طور مستقیم به روده کوچک برای انتقال مواد غذایی و پیشروی آن ها در مجاری گوارشی متصل می گردد.
برداشت گره های لنفاوی به منظور بررسی وجود سرطان: جراح گره های لنفاوی موجود در شکم شما را برداشته و برای وجود سلول های سرطانی مورد بررسی قرار می دهد.
جراحی سرطان معده برای رفع نشانه ها و علائم: برداشتن بخشی از معده (گاسترکتومی ساب توتال) علائم و نشانه های ناشی از تومور در حال رشد در افراد مبتلا به سرطان معده پیشرفته را برطرف می کند. در این موارد، جراحی نمی تواند موجب درمان سرطان معده پیشرفته گردد اما احساس راحتی را برای بیمار به دنبال دارد.

جراحی سرطان معده ممکن است موجب خونریزی و عفونت شود. اگر در طی جراحی سرطان معده بخشی از معده و یا معده به طور کامل برداشته شده است، شما ممکن است با مشکلاتی در هضم داشته باشید.

پرتو درمانی سرطان معده

پرتو درمانی از پرتوهای انرژی بر قدرتی مانند پرتوهای ایکس و پروتون ها برای از بین بردن سلول های سرطانی برای مثال سرطان معده استفاده می کند. پرتوهای انرژی از یک دستگاه پراکنده می شوند و در حالی که شما روی تخت دراز کشیده اید، در اطراف شما حرکت می کنند.

در سرطان اتصال معده- مری و سرطان معده، پرتو درمانی می تواند قبل از جراحی برای درمان سرطان معده انجام شود تا موجب جمع شدن تومور شده و برداشتن آن راحت تر گردد. پرتو درمانی در سرطان معده همچنین ممکن است بعد از جراحی به منظور از بین بردن سلول های سرطانی که ممکن است در اطراف معده یا مری باقی مانده باشند، به کار گرفته شود.

در سرطان معده-مری، پرتو درمانی و شیمی درمانی (شیمی- پرتو درمانی) عموما به طور هم زمان و اغلب قبل از جراحی سرطان معده به کار می روند.

پرتو درمانی برای معده می تواند موجب اسهال، سوء هاضمه، تهوع و استفراغ گردد. پرتو درمانی مری نیز موجب درد حین بلع و مشکل در بلع می شود. برای پیشگیری از این عوارض جانبی، معمولا یک لوله غذایی از طریق یک شکاف کوچک در شکم در معده بیمار قرار می گیرد تا زمانی که مری بهبود یابد.

در موارد سرطان معده پیشرفته، پرتو درمانی ممکن است برای رفع عوارض جانبی ناشی از یک تومور بزرگ به کار گرفته شود.

شیمی درمانی سرطان معده

شیمی درمانی یک درمان دارویی است که در آن مواد شیمیایی سلول های سرطانی را از بین می برند. داروهای شیمی درمانی در سراسر دن حرکت می کنند، سلول های سرطانی که ممکن است که به جایی به غیر معده راه پیدا کرده باشند، می کشند.

شیمی درمانی در درمان سرطان معده ممکن است قبل از جراحی برای کمک به جمع شدن تومور و برداشتن راحت تر آن انجام شود. شیمی درمانی همچنین ممکن است بعد از جراحی سرطان معده برای از بین بردن سلول های سرطانی که احتمالا در اطراف بافت سرطانی باقی مانده اند، انجام شود. شیمی درمانی اغلب به همراه پرتو درمانی برای درمان این نوع سرطان به کار می رود. شیمی درمانی ممکن است برای رفع نشانه ها و علائم در افراد مبتلا به سرطان معده پیشرفته به تنهایی به کار گرفته شود.

عوارض شیمی درمانی در درمان سرطان معده به نوع داروی مورد استفاده بستگی دارد.

داروهای هدف دار

درمان هدف دار برای درمان سرطان معده از داروهایی استفاده می کند که ناهنجاری های خاصی را در سلول های سرطان و یا سیستم ایمنی شما را برای از بین بردن سلول های سرطانی (ایمنوتراپی) مورد هدف قرار می دهند. داروهای هدف دار مورد استفاده در درمان این نوع سرطان شامل موارد زیر هستند:

تراستوزومب برای کنترل سلول های سرطانی که میزان زیادی HER2 تولید می کنند.
راموسیرومب برای درمان سرطان معده پیشرفته که به درمان های دیگر پاسخ نمی دهد.
ایماتینیب برای درمان نوع نادری از سرطان معده به نام تومور استرومال گوارشی
سانیتینیب برای درمان تومورهای استرومال گوارشی در سرطان معده
رگورافنیب برای درمان تومورهای استرومال گوارشی

چندین داروی هدف دار معده درمان سرطان معده و مری در حال بررسی هستند اما تنها دو دارو –راموسیرومب و تراستوزومب- تایید شده اند.

داروهای هدف دار معمولا به همراه شیمی درمانی در درمان سرطان معده استفاده می شوند. تست های انجام شده بر روی سلول های سرطانی، تعیین کننده این است که آیا این راه های درمانی می توانند در کنار هم برای به کار گرفته شوند با خیر.

مراقبت حمایتی

مراقبت حمایتی یک نوع مراقبت تخصصی پزشکی است که هدف آن برطرف کردن درد و سایر علائم در یک بیماری خطرناک است. متخصصین مراقبت حمایتی با شما، خانواده تان و سایر پزشکان برای حمایت بیشتر و کامل کردن درمان شما، کار می کنند. مراقبت حمایتی می تواند در کنار درمان های دیگر برای سرطان معده مانند جراحی، شیمی درمانی و پرتو درمانی انجام شود.

زمانی که درمان حمایتی در کنار سایر راه های درمان سرطان معده قرار می گیرد، بیمار احساس بهتری خواهد داشت و طول عمر وی نیز افزایش می یابد.

راه های درمان سرطان معده در آینده

محققین در سراسر جهان در حال مطالعه بر روی تعدادی از داروها هستند که از طریق تاثیر بر سیستم ایمنی موجب ریشه کن شدن سرطان می شوند. این روش ایمنی درمانی نام دارد. این داروها با مکانیسم های پیچیده ای موجب پاسخ سیستم ایمنی به سلول های سرطانی به عنوان ذرات بیگانه مانند باکتری ها می گردند.

پیشگیری از سرطان معده

این که چه عواملی موجب سرطان معده- مری و سرطان معده می شوند واضح نیست بنابراین راهی برای پیشگیری از سرطان معده وجود ندارد. اما شما می توانید اقداماتی را برای کاهش خطر ابتلا به سرطان اتصال معده- مری و سرطان معده مانند تغییراتی کوچک در شیوه زندگی انجام دهید. به برخی از اقدامات در زیر اشاره می کنیم:

ورزش کردن. ورزش منظم موجب کاهش خطر بروز سرطان معده می شود. سعی کنید فعالیت فیزیکی را در برنامه روزانه خود قرار دهید.
خوردن میوه و سبزیجات بیشتر. سعی کنید مصرف میوه و سبزیجات را در رژیم غذایی خود افزایش دهید. انواع گوناگونی از میوه ها و سبزیجات را برای خوردن انتخاب کنید.
کاهش مصرف غذاهای پرنمک و دودی. با کاهش مصرف این گونه غذاها از معده خود در برابر سرطان معده محافظت کنید.
ترک سیگار. اگر سیگار نمی کشید هرگز آن را آغاز نکنید. سیگار کشیدن ریسک ابتلا به سرطان معده را مانند انواع دیگری از سرطان، بالا می برد. ترک سیگار دشوار است بدین منظور با پزشک خود مشورت کنید.
مشورت با پزشک در مورد میزان خطر ابتلا به سرطان اتصال معده- مری و سرطان معده. در مورد این که شما در معرض خطر بالای ابتلا به سرطان معده و مری یا سرطان معده قرار دارید یا خیر با پزشک خود مشورت کنید. همچنین بهتر است تست آندوسکوپی برای بررسی نشانه ها و علائم سرطان معده به طور دوره ای انجام دهید.

مقابله و پشتیبانی

تشخیص سرطان معده ممکن است بسیار ناراحت کننده و ترسناک باشد. بعد از تشخیص زمانی که شما تصمیم می گیرید تا دوباره آغاز کنید، در نظر داشتن اقداماتی می تواند کمک کننده باشد:

به اندازه کافی درباره بیماری خود بدانید تا بتوانید برای درمان تصمیم بگیرید. از پزشک بخواهید که جزئیات را در مورد سرطان برای شما بنویسید نوع، مرحله و راه های درمان. به کمک این جرئیات اطلاعات بیشتری را در مورد سرطان معده و مزایا معایب راه های درمان سرطان معده، به دست آورید.

با سایر افراد که از سرطان معده نجات یافته اند در ارتباط باشید. این ارتباط اثرات مثبتی بر روحیه شما خواهد داشت.

منبع: وبسایت http://www.mayoclinic.org

مطالب زیر را بخوانید

داروی انتروزانت برای درمان سرطان سینه و سرطان معده تایید شد