لوسمی لنفوسیتی حاد علائم، علل، تشخیص و درمان

بیماری لوسمی لنفوسیتی حاد نوعی سرطان خون و مغز استخوان می باشد. مغز استخوان بافت اسفنجی داخل استخوان ها را تشکیل می دهد که سلول های خونی را ایجاد می کند.

کلمه حاد در بیماری لوسمی لنفوسیتی حاد به این دلیل استفاده می شود که روند پیشرفت بیماری لوسمی لنفوسیتی سریع می باشد و به جای تولید سلول های بالغ خون، تعدادی سلول ناقص ایجاد می شود. کلمه لنفوسیت به سلول های سفید خون به نام لنفوسیت ها اشاره دارد که طی بیماری لوسمی لنفوسیتی حاد آسیب می بیند. لوسمی لنفوسیتی حاد به عنوان لوسمی حاد لنفوبلاستیک نیز شناخته می شود.

لوسمی لنفوسیتی حاد در کودکان شایع است. به عبارتی شایع ترین نوع سرطان در کودکان محسوب می شود و شانس خوبی برای درمان دارد. این بیماری با عنوان سرطان خون all در کودکان نیز بین مردم شناخته شده است. لوسمی لنفوسیتی حاد هم چنین در افراد بالغ نیز ممکن است رخ دهد اما شانس درمان لوسمی لنفوسیتی حاد تا حد زیادی کاهش می یابد.

علایم لوسمی لنفوسیتی حاد

علایم لوسمی لنفوسیتی حاد عبارت است از:

خونریزی لثه ها
درد استخوان
تب
عفونت های مکرر
خونریزی شدید و مکرر از بینی
توده های ناشی از تورم غدد لنفاوی در گردن و زیر بغل، کشاله های ران یا شکم
پوست رنگ پریده
تنگی نفس
ضعف، خستگی یا کاهش انرژی

چه زمان باید به پزشک مراجعه کرد؟

در صورتی که متوجه علائمی مستمر در خود یا فرزندتان شدید که سبب نگرانی شما گردید فورا به پزشک خانواده یا متخصص اطفال مراجعه کنید.

خیلی از نشانه ها و علایم لوسمی لنفوسیتی حاد شبیه به آنفلوآنزا می باشد. اما علایم آنفلوآنزا نهایتا بهبود می یابد. اگر علائم در بازه زمانی مورد انتظار بهبود نیافت حتما از پزشک وقت ملاقات بگیرید.

علت بیماری لوسمی لنفوسیتی حاد

بیماری لوسمی لنفوسیتی حاد زمانی اتفاق می افتد که سلول های مغز استخوان در DNA خود دچار اشتباه شوند. این خطاها سبب تولید سلول های خون غیر نرمال می شود. در لوسمی لنفوسیتی حاد، مغز استخوان سلول های نابالغی را تولید می کند که لنفوبلاست نام دارد. این سلول های غیر نرمال نمی توانند عملکرد مناسبی داشته باشند.

دلیل جهش در DNA به نحوی که می تواند منجر به ایجاد بیماری لوسمی لنفوسیتی حاد شود، مشخص نیست. اما پزشکان دریافته اند که اغلب موارد لوسمی لنفوسیتی حاد ارثی نیست.

فاکتورهای خطر در بیماری لوسمی لنفوسیتی حاد

فاکتورهایی که می تواند در ایجاد بیماری لوسمی لنفوسیتی حاد دخالت داشته باشد عبارت است از:

سابقه قبلی در درمان سرطان: کودکان و افراد بالغ که برخی انواع شیمی درمانی و رادیوتراپی ها را برای درمان سایر سرطان ها انجام داده اند در خطر ابتلا به بیماری لوسمی لنفوسیتی حاد قرار دارند.
قرار گرفتن در معرض تابش: افرادی که در معرض تابش های زیاد قرار داشته اند مانند افرادی که در معرض رویدادهای راکتور هسته ای قرار داشته اند در خطر ابتلا به بیماری لوسمی لنفوسیتی حاد قرار دارند.
بیماری های ژنتیکی: برخی بیماری های ژنتیکی مانند سندرم داون با افزایش ریسک ابتلا به لوسمی لنفوسیتی حاد ارتباط دارد.
داشتن خواهر یا بردار مبتلا به بیماری لوسمی لنفوسیتی حاد: افرادی که خواهر و بردار مبتلا به لوسمی لنفوسیتی حاد دارند بیشتر در خطر ابتلا به لوسمی لنفوسیتی حاد قرار دارند.

تشخیص لوسمی لنفوسیتی حاد

آزمایش ها و روش های تشخیص لوسمی لنفوسیتی حاد عبارت است از:

آزمایش خون: آزمایش خون می تواند تعداد سلول های سفید خون را نشان دهد. عدم وجود تعداد کافی سلول های قرمز خون و پلاکت ها یا افزایش تعداد سلول های سفید خون می تواند نشانه ای از لوسمی لنفوسیتی حاد باشد. آزمایش خون هم چنین ممکن است وجود سلول های نابالغ که به طور معمول در مغز استخوان یافت می شوند را نیز نشان دهد.
تست مغز استخوان: در طول انجام این تست برای تشخیص لوسمی لنفوسیتی خون، با استفاده از سوزن از مغز استخوان نمونه برداری می شود و نمونه برای بررسی وجود سلول های لوسمی لنفوسیتی حاد مورد مطالعه قرار می گیرد. پزشکان در آزمایشگاه سلول های خون را بر اساس سایز، شکل و سایر ویژگی ها طبقه بندی می کنند. آن ها هم چنین برخی تغیرات در سلول های سرطانی را بررسی می کنند و تعیین می کنند آیا سلول های ناهنجار از لنفوسیت های B آغاز شده است یا T.

تست های تصویربرداری: تست های تصویربرداری مانند سی تی اسکن یا سونوگرافی می تواند نشان دهد آیا سرطان یا لوسمی لنفوسیتی حاد به مغز یا نخاع یا سایر بخش های بدن منتشر شده است یا خیر.
تست مایع نخاعی: تست lumbar puncture test به بررسی نمونه مایع نخاعی اشاره دارد. این مایع پیرامون مغز و نخاع را در برگرفته است. نمونه به دست آمده تست می شود تا مشخص گردد آیا این سلول های سرطانی به مایع مغزی نخاعی رسیده است یا خیر.

آمادگی برای ملاقات با پزشک

اگر فرزند شما علائمی دارد که شما را نگران کرده است حتما از متخصص اطفال وقت ملاقات دریافت کنید. در صورتی که پزشک به لوسمی لنفوسیتی حاد (لوسمی حاد لنفوبلاستیک) مشکوک شود در آن صورت شما را به متخصص خون و مغز استخوان (هماتولوژیست) ارجاع می دهد.

از آن جایی که وقت ملاقات با پزشک کوتاه است و از آن جایی که باید در این زمان اندک به موضوعات مختلفی پرداخته شود بهتر است قبل از ملاقات با پزشک آمادگی لازم را داشته باشید.

بهتر است قبل از ملاقات با پزشک بدانید که آیا باید محدودیتی را رعایت کنید. برای مثال آیا لازم است ناشتا باشید یا خیر.
علائمی که کودک شما تجربه می کند حتی علائم غیر مربوط را نیز در نظر داشته و یادداشت نمایید.
اطلاعات کلیدی از جمله استرس ها و تغییرات اخیر زندگی را در نظر بگیرید.
لیستی از داروها، ویتامین ها یا مکمل های مصرفی کودک خود را آماده بفرمایید.
به هنگام ملاقات با پزشک همراهی با خود داشته باشید؛ زیرا به خاطر سپردن تمام مواردی که پزشک عنوان می کند دشوار می باشد. همراه شما در به خاطر سپردن این موارد شما را یاری خواهد کرد.
زمان ملاقات با پزشک محدود است بنابراین لیستی از سوالات احتمالی خود آماده داشته باشید.

در مورد لوسمی لنفوسیتی حاد (لوسمی حاد لنفوبلاستیک) برخی سوالات پایه ای عبارت است از:

علت احتمالی این علائم در فرزندم چیست؟
چه علل احتمالی دیگری برای این علائم وجود دارد؟
انجام چه درمانی ضروری خواهد بود؟
آیا باید محدودیت خاصی را در مورد فرزندم رعایت کنم؟
آیا باید به متخصص دیگری مراجعه کنم؟ هزینه های درمان لوسمی لنفوسیتی حاد به چه شکل خواهد بود و آیا بیمه درمانی این هزینه ها را پوشش می دهد؟
آیا باید برای پیگیری لوسمی لنفوسیتی حاد دوباره نزد شما مراجعه کنم؟
آیا وب سایتی را به من معرفی می کنید که برای کسب اطلاعات بیشتر در مورد لوسمی لنفوسیتی حاد بدان مراجعه کنم؟

چه انتظاراتی از پزشک داریم:

پزشک نیز احتمالا سوالاتی از شما خواهد پرسید. آمادگی پاسخ به پرسش های پزشک را داشته باشید. در مورد بیماری لوسمی لنفوسیتی حاد برخی سوالات پایه ای عبارت است از:

علائم چه زمانی آغاز شد؟
آیا این علائم به طور مکرر ادامه داشته یا گهگاهی ایجاد می شده است؟
شدت علائم چقدر بوده است؟
آیا چیزی وجود دارد که علائم شما را بهتر کند؟
آیا چیزی وجود دارد که سبب تشدید علائم شود؟

از انجام فعالیت هایی که سبب تشدید علائم می شود خودداری کنید. برای مثال اگر فرزند شما احساس خستگی دارد به او اجازه دهید تا استراحت کند. در این حالت مشخص کنید انجام چه فعالیت های روزانه ای اهمیت دارد و سپس روی انجام همان تمرکز کنید.

درمان لوسمی لنفوسیتی حاد

به طور کلی درمان لوسمی لنفوسیتی حاد در چند فاز مجزا انجام می شود:

درمان القایی: هدف فاز اول درمان لوسمی لنفوسیتی حاد کشتن اغلب سلول های لوسمی در خون و مغز استخوان و بازگرداندن تولید سلول خون نرمال می باشد.
درمان تحکیمی: هدف از این فاز درمان لوسمی لنفوسیتی حاد تخریب بقایای لوسمی باقی مانده در بدن مانند مغز یا نخاع می باشد.
درمان نگهدارنده: هدف فاز سوم درمانی پیشگیری از رشد مجدد سلول های لوسمی می باشد. درمان لوسمی لنفوسیتی حاد در این مرحله در دوزهای پایین تر و در طولانی مدت انجام می گیرد که اغلب سال ها به طول می انجامد.
درمان پیشگیرانه در نخاع: در طول این فاز درمانی افراد مبتلا به لوسمی لنفوسیتی حاد درمان های بیشتری را دریافت می کنند تا سلول ها آسیب دیده در سیستم عصبی مرکزی از بین بروند. در این نوع درمان لوسمی لنفوسیتی حاد، داروهای شیمی درمانی اغلب مستقیما وارد مایع نخاعی می شود.

بسته به موقعیت فازهای درمان لوسمی لنفوسیتی حاد می تواند به دو تا سه سال گسترش یابد.

درمان ها عبارت است از:

شیمی درمانی: شیمی درمانی از داروهایی برای کشتن سلول های سرطانی استفاده می کند و معمولا در فاز القایی برای درمان لوسمی لنفوسیتی حاد در کودکان و همین طور افراد بالغ استفاده می شود. داروهای شیمی درمانی می توانند در سایر فازهای درمانی اعم از درمان تحکیمی و درمان نگهدارنده نیز استفاده شوند.
درمان با داروهای هدفمند: داروهای هدفمند برخی ناهنجاری ها را در سلول های سرطانی هدف قرار می دهد که در رشد و بقای سلول های سرطانی نقش دارد.
رادیوتراپی: رادیوتراپی از اشعه هایی با قدرت بالا مانند اشعه ایکس استفاده می کند تا سلول های سرطانی را از بین ببرد. اگر سلول های سرطانی به سیستم عصبی مرکزی منتشر شوند پزشک رادیوتراپی را پیشنهاد خواهد کرد.
پیوند سلول بنیادی: پیوند سلول بنیادی می تواند به عنوان درمان تحکیمی لوسمل لنفوسیتی حاد در افرادی استفاده شود که در خطر عود بیماری لوسمی لنفوسیتی حاد قرار دارند. این روش به فرد امکان می دهد تا سلول های بنیادی سالم را با مغز استخوان لوسمیک جایگزین کند.

پیوند مغز استخوان با دوز بالای شیمی درمانی یا رادیوتراپی آغاز می شود تا مغز استخوان معیوب از بین برود. سپس مغز استخوان جدید جایگزین می شود.

درمان لوسمی لنفوسیتی حاد در میانسالان و سالمندان

درمان لوسمی لنفوسیتی حاد در افرادی بالای 60 سال عوارض بیشتری را در پی دارد. افراد بالغ در مقایسه با کودکان پیش آگهی مناسبی برای درمان لوسمی لنفوسیتی حاد ندارند.

در مورد انتخاب های درمانی در درمان لوسمی لنفوسینی حاد با پزشک خود مشورت کنید. بر اساس وضعیت کلی سلامت شما، اهداف و اولویت هایی که دارید می توانید در مورد درمان لوسمی لنفوسیتی حاد تصمیم گیری کنید.

برخی افراد ممکن است از درمان لوسمی لنفوسیتی حاد امتناع کنند و تنها بر بهبود علایم لوسمی لنفوسیی حاد تمرکز کنند.

سایر راه های درمان

هیچ درمان جایگزین اثبات شده ای برای درمان لوسمی لنفوسیتی حاد وجود ندارد. اما برخی درمان ها می تواند عوارض جانبی ناشی از درمان سرطان را کاهش دهد و سبب شود فرزند شما راحت تر باشد. در مورد این گزینه ها با پزشک خود مشورت نمایید. هم چنین توجه داشته باشید که این درمان های لوسمی لنفوسیتی حاد، با روند درمان هایی مانند شیمی درمانی تداخل نداشته باشد.

برخی از این درمان ها در لوسمی لنفوسیتی حاد عبارت است از:

طب سوزنی
آروماتراپی
ماساژ
مدیتیشن
ورزش های ریلکس کننده

مقابله و پشتیبانی بیماری لوسمی لنفوسیتی حاد

اگر چه درمان لوسمی لنفوسیتی حاد در کودکان موفقیت آمیز است اما مسیر طولانی دارد. درمان لوسمی لنفوسیتی حاد اغلب دو تا سه سال به طول می انجامد اگر چه سه تا شش ماهه اول درمان بسیار شدید است. در طول فاز نگهدارنده درمان لوسمی لنفوسیتی حاد، کودکان معمولا زندگی نرمالی دارند و می توانند به مدرسه بازگردند. افراد بالغ نیز می توانند به کار کردن ادامه دهد. در این دوران برای مقابله با بیماری لوسمی لنفوسیتی حاد توجه به نکات زیر می تواند کمک کننده باشد:

در مورد لوسمی لنفوسیتی حاد قدری بیاموزید تا در تصمیم گیری های درمانی مشارکت داشته باشید. از پزشک خود بخواهید تا حد ممکن اطلاعاتی را در مورد لوسمی لنفوسیتی حاد در اختیار شما قرار دهد. بر اساس این اطلاعات شما می توانید بیشتر جستجو کنید.
قبل از هر ملاقات سوالاتی که از پزشک دارید را لیست کنید و در اینترنت به دنبال مطلب باشید.

منبع: وبسایت http://www.mayoclinic.org