ایکتیوز ولگاریس علائم، علل، تشخیص و درمان
ایکتیوز ولگاریس نوعی اختلال پوستی ژنتیکی می باشد که سلول های مرده به صورت ضخیم و خشک روی سطح پوست تجمع می یابند.
ایکتیوز ولگاریس با عنوان بیماری پوست ماهی نیز شناخته می شود که می تواند از ابتدای تولد وجود داشته باشد اما معمولا اولین علائم در دوران طفولیت آغاز می شود. برخی اوقات موارد خفیف ایکتیوز ولگاریس بدون تشخیص باقی می ماند زیرا با خشکی شدید پوستی اشتباه گرفته می شود.
اغلب موارد ایکتیوز خفیف هستند اما در برخی موارد بیماری می تواند شدید باشد. برخی اوقات سایر بیماری های پوستی مانند آلرژی های پوستی، شرایطی مانند اگزما می تواند با ایکتیوز ولگاریس ارتباط داشته باشد. برای ایکتیوز ولگاریس درمانی وجود ندارد. تمرکز درمانی بر کنترل شرایط می باشد.
علائم ایکتیوزولگاریس
ایکتیوز ولگاریس فرایند پوسته ریزی طبیعی پوست را کند می کند. این روند سبب تجمع بیش از حد پروتئین هایی در لایه بالاتر پوست می شود (کراتین). علائم ایکتیوزولگاریس عبارت است از:
- پوست خشک و ناهموار
- فلس های کوچک شبیه کاشی
- فلس های رنگی به رنگ سفید، خاکستری کثیف و یا قهوه ای یا فلس هایی با رنگ تیره که عموما روی پوست های تیره تر مشخص می شود.
- پوسته پوسته شدن کف سر
- ترک های پوستی دردناک و عمیق
فلس فلس شدن پوست معمولا روی آرنج ها و بخش های پایینی پا مشخص می شود و در نواحی ساق پا ضخیم و تیره می گردد. اغلب موارد ایکتیوز خفیف می باشد اما در برخی موارد ایکتیوز ولگاریس می تواند شدید نیز باشد. شدت علائم ایکتیوز ولگاریس می تواند در بین اعضای خانواده ای که به ایکتیوز ولگاریس مبتلا هستند متفاوت باشد.
علائم ایکتیوز ولگاریس معمولا در سرما، شرایط محیطی خشک تشدید می شود و در گرما و محیط های مرطوب علائم بهتر شده و حتی برطرف می شود.
چه زمان باید به پزشک مراجعه کرد؟
اگر شما یا فرزندتان به ایکتیوز ولگاریس مشکوک هستید باید با پزشک خانواده و یا متخصص پوست صحبت کنید. پزشک می تواند با معاینه مشخصات فلس ها ایکتیوز ولگاریس را تشخیص دهد.
اگر علائم ایکتیوز ولگاریس با مراقبت های فردی بهبود نیافته و یا بدتر شود در آن صورت باید به دنبال مشاوره پزشکی باشید. برای کنترل ایکتیوز ولگاریس ممکن است به داروهای قوی تری نیاز داشته باشید.
علت بیماری ایکتیوز ولگاریس
ایکتیوز ولگاریس عموما در نتیجه جهش ژنتیکی به ارث رسیده از یکی از والدین یا هر دوی آن ها ایجاد می شود که به آن ایکتیوز ارثی نیز گفته می شود. در اینجا می توان به انواع ایکتیوز اشاره کرد. کودکانی که ژن ناقصی از یک والد را دریافت کنند به فرم خفیف ایکتیوز ولگاریس دچار می شوند. کودکانی که دو فرم ناقص ژن را به ارث برند به ایکتیوز ولگاریس شدیدتری دچار می شوند. کودکانی که به فرم موروثی اختلال ایکتیوز ولگاریس دچار باشند معمولا در ابتدای تولد پوست نرمالی دارند اما در طول سال های اولیه زندگی پوسته های فلس مانند و خشن ایجاد می شود.
اگر ناهنجاری های ژنتیکی مسئول ایجاد ایکتیوز نباشد در آن صورت ایکتیوز اکتسابی خواهد بود. ایکتیوز اکتسابی معمولا با سایر بیماری ها مانند سرطان، بیماری های تیروئیدی و یا اچ آی وی/ ایدز ارتباط دارد.
تشخیص ایکتیوز ولگاریس
پزشک می تواند با معاینه پوست و مشخصات پوسته ها ایکتیوز ولگاریس را تشخیص دهد. پزشک می تواند انجام تست های دیگر مانند بیوپسی پوست را نیز توصیه کند. بیوپسی پوست به منظور رد کردن سایر علل خشکی پوست و تایید تشخیص ایکتیوز ولگاریس انجام می شود.
آمادگی برای ملاقات با پزشک
اگر قرار ملاقات مربوط به کودک باشد در آن صورت باید به دنبال متخصص اطفال باشید. اگر قرار ملاقات مربوط به فردی بزرگسال باشد در آن صورت باید نزد پزشک خانواده مراجعه کنید. پزشک خانواده شما را به متخصص پوست ارجاع می دهد.
اطلاعاتی که به آمادگی برای ملاقات با پزشک می تواند کمک کند:
قبل از ملاقات با پزشک لیستی از موارد زیر را تهیه بفرمایید:
- هر گونه علائم مربوطه را یادداشت کنید حتی علائمی که به نظر مربوط نمی باشد را نیز یادداشت بفرمایید.
- اطلاعات شخصی خود را از جمله استرس هایی که اخیرا تجربه کرده اید و یا تغییرات اخیر زندگی خود را یادداشت بفرمایید.
- همه داروهای مصرفی، ویتامین ها یا مکمل هایی که مصرف می کنید را یادداشت بفرمایید.
برخی سوالات احتمالی که می توانید در مورد ایکتیوز ولگاریس از پزشک خود بپرسید عبارت است از:
- علت احتمالی علائم چیست؟
- آیا علل احتمالی دیگری وجود دارد؟
- چه تست هایی را باید انجام دهم؟
- آیا این شرایط دائمی است یا موقتی؟
- چه انتخاب های درمانی برای من وجود دارد؟
- آیا بروشور یا وب سایتی وجود دارد که برای کسب اطلاعات بیشتر در مورد ایکتیوز ولگاریس به آن مراجعه کنم؟
چه انتظاراتی باید از پزشک داشته باشیم:
پزشک نیز احتمالا سوالاتی را از شما خواهد پرسید. برخی سوالات احتمالی پزشک عبارت است از:
- نخستین بار علائم چه زمانی ظاهر شد؟
- آیا علائم ثابت است یا برخی اوقات وجود دارد و برخی اوقات از بین می رود؟
- آیا چیزی وجود دارد که علائم شما را بهتر می کند؟
- آیا چیزی وجود دارد که علائم شما را بدتر کند؟
- آیا در خانواده شما کسی وجود دارد که دچار تغییرات پوستی مشابه باشد؟
نکاتی که باید به آن توجه داشته باشید:
- پوست خود را تنها با صابون های ملایمی شستشو دهید که حاوی چربی و روغن می باشد. از صابون های آنتی باکتریال استفاده نکنید زیرا این صابون ها برای پوست شما بسیار خشن می باشد.
- از مرطوب کننده یا کرم های لوبریکانت در حالی که پوست مرطوب می باشد استفاده کنید. مرطوب کنندهایی مانند ژل پترولئوم یا آن هایی که حاوی اوره و یا پروپیلن گلایکل هستند می توانند موثر باشند. این ترکیبات شیمیایی به مرطوب شدن پوست کمک می کنند.
درمان ایکتیوزولگاریس
ایکتیوز ولگاریس درمان شناخته شده ای ندارد بنابراین هدف درمان کنترل شرایط و علائم می باشد. به عبارتی درمان قطعی ایکتیوز مشخص نیست.
انتخاب های درمانی برای ایکتیوز عبارت است از:
- کرم ها و پمادهای نسخه ای حاوی آلفا هیدروکسی اسید مانند لاکتیک اسید و گلایکولیک اسید می تواند به کنترل علائم ایکتیوز ولگاریس و افزایش رطوبت پوست کمک کند.
- داروهای خوارکی: پزشک می تواند داروهای مشتق ویتامین آ به نام رتینوئیدها را برای شما نسخه کند تا تولید سلول های پوستی کاهش یابد. عوارض جانبی این داروها عبارت است از التهاب لب و چشم ها، اسپورهای استخوانی و ریزش مو. رتینوئیدها می تواند سبب بروز نقص در جنین شود. خانم هایی که با رتینوئید تحت درمان قرار دارند باید از عدم بارداری خود در هنگام شروع مصرف داروها اطمینان یابند. در طول بازه درمان با رتینوئیدها باید از روش های مطمئن ضد بارداری استفاده کنید.
درمان های خانگی ایکتیوز ولگاریس
برخی اقدامات می تواند توسط خود فرد انجام شود تا ظاهر پوست آسیب دیده بهبود یابد. برخی از موارد زیر می تواند کمک کننده باشد:
- مدت بیشتری را در حمام بمانید تا پوست نرم شود: از شوینده های ملایم استفاده کنید. پوست را با استفاده از اسفنجی ملایم شستشو دهید. این کار به شما کمک خواهد کرد تا پوسته ها به آرامی از پوست برداشته شوند.
- بعد از دوش گرفتن یا حمام کردن با استفاده از حوله پوست را به آرامی خشک کنید به این ترتیب مقداری رطوبت روی پوست باقی خواهد ماند.
- از مرطوب کننده یا کرم لوبریکانت هنگامی که پوست تان مرطوب است استفاده کنید. مرطوب کنندهای حاوی اوره و پروپیلن گلایکل را انتخاب کنید. این ترکیبات به حفظ رطوبت پوست کمک می کند.
- از محصولات غیر نسخه ای حاوی اوره، لاکتیک اسید و یا غلظت های اندک سالیسیلیک اسید روزانه دو بار استفاده کنید. ترکیبات اسیدی خفیف به از بین رفتن پوست های مرده کمک می کند. اوره به حفظ رطوبت پوست کمک می کند.
- از دستگاه رطوبت ساز خانگی استفاده کنید تا رطوبت هوای خانه افزایش یابد.