روزئولا علائم، علل، تشخیص و درمان

روزئولا چیست؟ روزئولا عفونت خفیفی است که معمولا کودکان زیر دو سال را تحت تاثیر قرار می دهد. دربرخی موارد افراد بالغ نیز به روزئولا دچار می شود. روزئولا در کودکان بسیار شایع است و از زمانی که کودکان وارد مهد کودک می شوند در خطر آلوده شدن به ویروس روزئولا قرار دارند. بنابراین روزئولا واگیردار است.

گونه های شایع ویروس هرپس سبب ایجاد روزئولا می شوند. این شرایط معمولا سبب تب و راش پوستی می شود که چند روز ادامه دارد. برخی کودکان تنها به فرم خفیف بیماری روزئولا مبتلا می شوند و هرگز شاخص معلومی از بیماری را نشان نمی دهند اما برخی دیگر طیفی از علائم را در اثر ابتلا به بیماری روزئولا نشان می دهند.

روزئولا معمولا بیماری جدی نیست. به ندرت تب بالا می تواند عوارضی را به دنبال داشته باشد. درمان روزئولا شامل استراحت، مصرف مایعات و داروهایی برای کاهش تب می باشد.

علائم بیماری روزئولا

اگر کودک در معرض فردی آلوده به ویروس روزئولا قرار گیرد به روزئولا دچار می شود. معمولا یک تا دو هفته طول می کشد تا علائم بیماری روزئولا مشخص شود. این احتمال نیز وجود دارد که فرد به روزئولا آلوده شود اما علائم به قدری خفیف باشد که متوجه آن نشود. علائم بیماری روزئولا عبارت است از:

تب روزئولا: بیماری روزئولا معمولا با تب بالا و ناگهانی (اغلب بالای 103 درجه فارنهایت معادل 34.9 درجه سلسیوس) مشخص می شود. برخی کودکان ممکن است به گلودرد، آبریزش بینی یا سرفه دچار شوند. کودک ممکن است در گردن خود در غدد لنفاوی دچار تورم همراه با تب شود. تب سه تا پنج روز به طول می انجامد.
راش: وقتی تب فروکش کرد راش هایی ظاهر می شوند. ظهور راش همیشه اتفاق نمی افتد. راش شامل لکه های صورتی رنگ بسیار کوچک می باشد. این لکه ها عموما مسطح هستند اما برخی اوقات ممکن است برجسته باشند. در مواردی حلقه ای سفید پیرامون لکه ها ایجاد می شود. راش ها معمولا روی قفسه سینه، کمر و شکم ظاهر می شوند و سپس به گردن و بازوها کشیده می شوند. ممکن است راش ها به پا یا صورت نیز برسند. راش همیشه با خارش یا ناراحتی همراه نیست و می تواند چند ساعت تا چند روز قبل از محو شدن به طول انجامد.

سایر علائم بیماری روزئولا عبارت است از:

تحریک پذیری در نوزادان و کودکان
اسهال خفیف
کاهش اشتها
تورم پلک ها

چه زمان باید با پزشک مراجعه کرد؟

اگر تب به سرعت بالا رود و یا خیلی بالا باشد ممکن است کودک به تشنج دچار شود. اگر کودک به تشنج غیر قابل توضیحی دچار شد فورا به دنبال مراقبت های پزشکی باشید.

در صورتی که کودک تب بالای 103 درجه فارنهایت داشت، اگر به روزئولا دچار بود و تب در او بیش از هفت روز طول کشید و اگر راش بعد از سه روز بهبود نیافت فورا با پزشک تماس بگیرید.

اگر سیستم ایمنی شما ضعف هایی دارد و شما در تماس با فردی قرار دارید که به بیماری روزئولا دچار است به پزشک مراجعه کنید. توجه داشته باشید که روزئولا واگیردار است. ممکن است عفونت احتمالی در شما مانیتور شود و معمولا بیماری روزئولا در بزرگسالان شدیدتر ظاهر می شود.

علت بیماری روزئولا

علت بیماری روزئولا ویروس هرپس نوع شش می باشد اما ویروس هرپس انسانی نوع هفت نیز می تواند در ایجاد بیماری روزئولا دخالت داشته باشد.

برخلاف سایر بیماری های ویروسی مانند سرماخوردگی، بیماری روزئولا می تواند از طریق تماس با ترشحات تنفسی و بزاق فرد آلوده به روزئولا منتقل شود. برای مثال یک کودک سالم که لیوان خود را با کودک آلوده به روزئولا به اشتراک می گذارد در تماس با ویروس روزئولا قرار خواهد گرفت.

روزئولا حتی در صورتی که راش وجود نداشته باشد مسری خواهد بود. این بدان معنا است که بیماری روزئولا می تواند تنها با داشتن تب منتقل شود، حتی قبل از آن که مشخص شود کودک به روزئولا مبتلا است. اگر فرزندتان در تماس با کودک بیمار دیگری می باشد مراقب علائم بیماری روزئولا باشید.

بر خلاف آبله مرغان و سایر بیماری های ویروسی در دوران کودکی که به سرعت گسترش می یابد، روزئولا به ندرت در سراسر جامعه شیوع پیدا می کند. این عفونت می تواند در زمانی از سال اتفاق بیفتد.

فاکتورهای خطر در بیماری روزئولا

نوازدان بزرگ تر بیشتر در خطر ابتلا به روزئولا قرار دارند؛ زیرا آن ها هنوز آنتی بادی های زیادی را در برابر خیلی از ویروس ها ایجاد نکرده اند. در رحم، جنین آنتی بادی هایی را از مادر دریافت می کند که او را در تماس با عفونت ها از جمله روزئولا محافظت می کند. اما با گذشت زمان این ایمنی کاهش می یابد. سن شایع برای کودکی که در تماس با روزئولا می باشد بین شش تا پانزده ماهگی می باشد.

عوارض ناشی از بیماری روزئولا

تشنج در کودکی

در اثر افزایش ناگهانی دمای بدن ممکن است کودک مبتلا به بیماری روزئولا دچار تشنج شود. اگر چنین عارضه ای اتفاق بیفتد در آن صورت کودک به طور کوتاه مدت آگاهی خود را از دست می دهد و پاها و دستان خود را به سرعت حرکت می دهد و این روند چند ثانیه تا چند دقیقه ادامه دارد. کودک ممکن است به طور موقتی کنترل روده و مثانه خود را از دست دهد.

اگر کودکتان به تشنج دچار شد به دنبال مراقبت های اورژانسی باشید. اگر چه این شرایط ترسناک به نظر می رسد اما تنشج های مربوط به بیماری روزئولا به ندرت می تواند مضر باشد.

عوارض ناشی از روزئولا نادر است. بیماری روزئولا در بزرگسالان و کودکان به سرعت برطرف می شود و فرد بهبود کامل می یابد.

نگرانی ها در مورد افراد دارای سیستم ایمنی ضعیف

روزئولا در افرادی نگران کننده تر است که به سیستم ایمنی ضعیف دچارند، مانند افرادی که اخیرا پیوند عضو یا مغز استخوان دریافت کرده اند. آن ها ممکن است در معرض مورد جدیدی از ویروس روزئولا قرار بگیرند و یا در حین تضعیف سیستم ایمنی عفونت قبلی باز گردد. از آن جایی که این افراد مقاومت کمتری علیه بیماری های ویروسی دارند به عفونت های شدیدتری دچار می شوند و زمان مبارزه با بیماری های عفونی از جمله بیماری رزوئولا در آن ها طولانی تر می شود.

افرادی با سیستم ایمنی ضعیف که در تماس با روزئولا قرار دارند ممکن است عوارض جدی را در اثر عفونت روزئولا تجربه کنند، علائمی مانند پنومونی یا انسفالیت. انسفالیت نوعی التهاب کشنده مغزی است.

تشخیص بیماری روزئولا

بیماری روزئولا می تواند به سختی تشخیص داده شود؛ زیرا علائم اولیه آن بسیار شبیه به سایر بیماری های دوران کودکی است. اگر فرزند شما به تب دچار باشد مشخص شد که سرما نخورده، عفونت گوش و گلودرد و سایر شرایط وجود ندارد در آن صورت پزشک ممکن است صبر کند تا مشخص شود آیا راش مربوط به روزئولا است یا خیر. پزشک ممکن است به شما هشدار دهد که مراقب بروز راش باشید.

در برخی موارد می توان از آزمایش خون استفاده کرد تا وجود آنتی بادی های روزئولا مشخص شود.

آمادگی برای ملاقات با پزشک

اگر کودکتان به راش دچار شد و بعد از چند روز از بین نرفت یا اگر به تب دچار شد که بیش از یک هفته به طول انجامید و یا بالای 39.4 درجه بود فورا به پزشک مراجعه کنید.

در ادامه اطلاعاتی وجود دارد که شما را برای ملاقات با پزشک آماده می کند.

بهتر است لیستی از علائم و مدت زمان آن ها تهیه کنید.
اطلاعات کلیدی مانند سایر بیماری ها، مصرف داروهای نسخه ای و غیر نسخه ای نیز تهیه کنید.
برخی منابع احتمالی عفونت را لیست کنید مانند تماس با کودکی که اخیرا به تب بالا یا راش دچار بوده است.

قبل از رفتن به ملاقات با پزشک لیستی از سوالات احتمالی خود تهیه کنید. برخی سوالات احتمالی و پایه ای برای روزئولا عبارت است از:

علت احتمالی علائم کودکم چیست؟
سایر علل احتمالی چه می تواند باشد؟
آیا باید تب کودک را درمان کرد؟
آیا داروهای تب بر غیر نسخه ای برای کودکم بی خطر هستند؟
برای بهبودی چه می توانم انجام دهم؟
چند وقت طول می کشد تا علائم فرزندم بهبود یابد؟
آیا این بیماری واگیردار است؟ واگیردار بودن چقدر طول خواهد کشید؟

چه انتظاراتی باید از پزشک داشته باشیم

پزشک نیز احتمالا سوالاتی را از شما خواهد پرسید:

علائم فرزند شما چیست؟
چه زمانی متوجه این علائم شدید؟
آیا این علائم در طول زمان بهتر شده یا بدتر شده است؟
آیا فرزند شما تب داشته است؟ تب او چقدر بوده است؟
آیا فرزند شما در تماس با کودکی بوده که به تب بالا یا راش دچار باشد؟
آیا کودک شما به اسهال دچار شده است؟
آیا کودک شما به خوردن و نوشیدن ادامه می دهد؟
آیا از درمان های خانگی برای او استفاده کرده اید؟
آیا فرزند شما اخیرا به بیماری دچار شده است؟

قبل از ملاقات با پزشک بهتر است فرزندتان را بخوابانید و او را به مصرف مایعات تشویق کنید. شما ممکن است بتوانید با استفاده از کمپرس سرد ناراحتی های مربوط به تب را کاهش دهید. از پزشک در مورد مصرف داروهای غیر نسخه ای برای تب فرزندتان سوال کنید.

درمان بیماری روزئولا

اغلب افراد مبتلا به روزئولا ظرف یک هفته بعد از شروع تب بهبود می یابند. بر اساس توصیه پزشک از داروهایی مانند استامینوفن و ایبوپروفن می توان برای کاهش تب استفاده کرد. به هنگام مصرف آسپرین در کودکان و نوجوانان باید احتیاط کرد. اگر چه آسپرین برای کودکان بالای سه سال تایید شده است اما برای کودکان بهبود یافته از آبله مرغان یا علائم شبه آنفلوآنزا نباید هرگز از آسپرین مصرف کنند؛ زیرا آسپرین می تواند با بروز سندرم ری ارتباط داشته باشد. سندرم ری شرایط کشنده ای در کودکان محسوب می شود.

درمان خاصی برای روزئولا وجود ندارد، اگر چه برخی پزشکان گانسیکلوویر را در افرادی که سیستم ایمنی ضعیفی دارند نسخه می کنند. آنتی بیوتیک ها در درمان بیماری های ویروسی مانند بیماری روزئولا موثر نیستند.

درمان های خانگی

همانند اغلب ویروس ها روزئولا نیز دوره ای دارد. وقتی که تب فروکش کرد کودک شما به زودی احساس بهتری خواهد داشت. به هر حال تب می تواند سبب ناراحتی فرزند شما شود. برای درمان تب فرزند خود در خانه پزشک احتمالا توصیه های زیر را خواهد داشت:

استراحت کافی: اجازه دهید فرزندتان بخوابد تا تب از بین برود.
مایعات کافی بنوشید تا از دهیدراته شدن جلوگیری شود.
راش های روزئولا درمان خاصی ندارد و در مدت کوتاهی رفع خواهد شد.
استفاده از دستمال خنک روی دستان کودک تب او را آرام خواهد کرد. اما از یخ، آب یخ، پنکه یا حمام آب یخ استفاده نکنید. این موارد سبب بروز لرز در کودک خواهد شد.

پیشگیری از بیماری روزئولا

از آن جایی که واکسنی برای پیشگیری از روزئولا وجود ندارد بهترین راه این است که از انتشار روزئولا جلوگیری کنید. نباید فرزند خود را در مواجه با کودک آلوده قرار دهید. اگر کودکی به روزئولا دچار شد بهتر است او را از سایر کودکان دور کرد تا این که تب از بین برود.

اغلب افراد با گذشت زمان آنتی بادی هایی را علیه ویروس روزئولا می سازند و این نکته سبب می شود تا آن ها در برابر عفونت ثانویه ایمن شوند. اگر یکی از اعضای خانواده در تماس با ویروس روزئولا قرار گرفت اطمینان حاصل کنید که همه اعضای خانواده دست های خود را مرتب می شویند تا از گسترش ویروس به افرادی که ایمن نیستند جلوگیری شود. افراد بالغ نیز می توانند ویروس را به کودکان منتقل کنند.

مقابله و پشتیبانی

بیماری روزئولا احتمالا سبب می شود تا فرزند خود را چند روزی در خانه نگاه دارید. در این مدت به نحوی برنامه ریزی کنید تا هر دوی شما از این زمان لذت ببرید. اگر کودک مریض است و شما باید به سرکار بروید بهتر است از همسر، بستگان و سایر دوستان خود کمک بگیرید.

منبع: وبسایت http://www.mayoclinic.org