مورفه آ علائم، علل، تشخیص و درمان
بیماری مورفه آ چیست؟
بیماری مورفه آ نوعی بیماری نادر پوستی می باشد که تغییرات پوستی را در بیرونی ترین لایه پوست ایجاد می کند. اما در مواردی بیماری مورفه آ می تواند حرکت مفاصل را نیز محدود کند تا جایی که مشکلات حرکتی یکی از عوارض بیماری مورفه آ محسوب می شود. برخی علائم بیماری مورفه آ عبارت است از ضایعات بیضوی قرمز پوستی عمدتا در شکم، قفسه سینه یا کمر هم چنین ضخیم شدن، خشک شدن و براق شدن پوست. علت بیماری مورفه آ مشخص نیست اما به نظر می رسد اختلال سیستم ایمنی در آن دخالت داشته باشد.
علائم بیماری مورفه آ
علائم بیماری مورفه آ بستگی به نوع و شرایط دارد. علائم بیماری مورفه آ عبارت است از:
- ضایعات بیضوی قرمز که بر روی پوست و عمدتا شکم، قفسه سینه یا کمر ایجاد می شود.
- ضایعات پوستی که معمولا یک مرکز سفید یا روشن تری را ایجاد می کنند.
- ضایعات پوستی خطی مخصوصا زمانی که روی بازوها یا پاها ایجاد می شود.
- تغییرات تدریجی در پوست که سخت، ضخیم، خشک و براق به نظر می رسد.
- از دست رفتن مو و یا غدد تعریق در نواحی آسیب دیده در طول زمان.
علائم بیماری مورفه آ تنها بر پوست و بافت های زیرین تاثیر می گذارد و به ندرت استخوان ها را درگیر می کند. بیماری پوستی مورفه آ عموما چندین سال به طول می انجامد و سپس خود به خود از بین می رود. اما معمولا برخی لکه های تیره و یا تغییر رنگ های پوستی را بر جا می گذارد.
چه زمان باید به پزشک مراجعه کرد؟
اگر متوجه لکه های قرمز با پوستی سخت و ضخیم شدید به دکتر مراجعه کنید. تشخیص و درمان به موقع می تواند روند ایجاد لکه های جدید را آهسته کند و به پزشک امکان می دهد تا عوارض را قبل از تشدید شدن شناسایی و درمان کند.
علت بیماری مورفه آ
علت بیماری مورفه آ شناخته شده نیست. در مورد بیماری مورفه آ باید بگوییم که مسری نیست. این بیماری می تواند به عنوان یک واکنش غیر معمول سیستم ایمنی محسوب شود و یا ممکن است در اثر عوامل تحریکی زیر بیماری مورفه آ ایجاد شود:
- پرتو درمانی
- ترومای مکرر در ناحیه ای که دچار مورفه آ شده است.
- عفونت اخیر مانند سرخک یا آبله مرغان
فاکتورهای خطر بیماری مورفه آ
برخی فاکتورها می توانند بر ایجاد بیماری مورفه آ تاثیر داشته باشند:
- جنسیت و سن: خانم ها بیشتر از آقایان به بیماری مورفه آ دچار می شوند. بیماری مورفه آ می تواند در هر سنی اتفاق بیفتد اما در سنین 2 تا 14 سالگی و یا در دهه چهلم زندگی شایع تر است.
- نژاد: بیماری مورفه آ در بین برخی نژادهای سفید پوست شایع تر می باشد.
عوارض مورفه آ
بیماری مورفه آ می تواند عوارضی را به همراه داشته باشد. عوارض بیماری مورفه آ عبارت است از:
- تاثیر بر اعتماد به نفس: مورفه آ می تواند تاثیر منفی بر اعتماد به نفس فرد داشته باشد، مخصوصا اگر لکه های پوستی روی بازوها و پاها و یا صورت ایجاد شود.
- مشکلات حرکتی: بیماری مورفه آ می تواند بر بازوها و یا پاها به نحوی تاثیر بگذارد که حرکت مفاصل مختل شود.
- پوست سفت و تغییر رنگ یافته: لکه های سخت و تغییر رنگ یافته می توانند شرایطی را به نام مورفه آ ژنرالیزه ایجاد کنند.
- آسیب چشمی: کودکانی که در ناحیه سر و گردن به بیماری مورفه آ دچار می شوند ممکن است به آسیب چشمی دائمی دچار شوند.
تشخیص بیماری مورفه آ
تشخیص پزشک با معاینه ظاهر پوست و پرسیدن برخی سوالات در مورد علائم بیماری مورفه آ انجام می گیرد. پزشک ممکن است نمونه ای از پوست آسیب دیده را برای بررسی بیشتر به آزمایشگاه بفرسند (بیوپسی پوستی). ممکن است تغییراتی در پوست شما ایجاد شود برای مثال کلاژن ضخیم شده در لایه درم پوست وجود داشته باشد. کلاژن پروتئینی است که بافت همبند مانند پوست را تشکیل می دهد. این پروتئین به پوست شما کمک می کند تا انعطاف پذیر بماند.
مهم است که بیماری مورفه آ را از اسکلرودرمی سیستمیک تشخیص دهیم، بنابراین اگر شما به مورفه آ دچار هستید پزشک احتمالا شما را به متخصص بیماری های پوستی یا متخصص روماتولوژیست ارجاع می دهد. اگر کودک شما به مورفه آ در سر یا گردن دچار باشد باید به طور مرتب معاینه چشم را انجام دهید؛ زیرا بیماری مورفه آ می تواند آسیب غیرقابل بازگشتی را در چشم ها ایجاد کند.
تصویربرداری رزونانس مغناطیسی می تواند در کنترل پیشرفت بیماری و نحوه پاسخ بیماری مورفه آ به درمان موثر باشد.
آمادگی برای ملاقات با پزشک
شما احتمالا ابتدا به پزشک خانواده مراجعه می کنید سپس به متخصص پوست یا درماتولوژیست ارجاع داده خواهید شد. هم چنین متخصص بیماری های مفاصل، استخوان و ماهیچه ها (روماتولوژیست) نیز ممکن است شما را معاینه کند.
در ادامه اطلاعاتی وجود دارد که شما را برای ملاقات با پزشک آماده می کند:
- علائمی که تجربه می کنید و مدت آن ها را یادداشت کنید.
- همه داروها، مکمل ها و دوز مصرف آن ها را یادداشت کنید.
- سوالات احتمالی از پزشک را یادداشت کنید.
در مورد بیماری مورفه آ برخی سوالات پایه ای عبارت است از:
- علت احتمالی علائم من چیست؟
- چه علل احتمالی دیگری برای این علائم وجود دارد؟
- آیا باید تست خاصی را انجام دهم؟
- این تغییرات پوستی چقدر به طول می انجامد؟
- آیا این ضخیم شدن و تغییر رنگ پوستی برطرف می شود؟
- چه درمان هایی برای برطرف شدن مورفه آ وجود دارد و شما چه درمان هایی را توصیه می کنید؟
- چه تاثیرات جانبی در اثر این درمان ها ایجاد می شود؟
- من به بیماری دیگری نیز مبتلا هستم، چطور می توانم این شرایط را کنترل کنم؟
- برای بهتر شدن ظاهرم چه باید بکنم؟
- آیا بروشور و یا وب سایتی وجود دارد که مرا در مورد بیماری مورفه آ بیشتر راهنمایی کند؟
پزشک نیز احتمالا سوالاتی را از شما خواهد پرسید. برخی سوالات احتمالی پزشک عبارت است از:
- چه زمانی برای اولین بار متوجه علائم شدید؟
- آیا چنین علائمی را قبلا تجربه کرده بودید؟
- آیا این تغییرات ثابت بوده و یا موقتی؟
- برای درمان این شرایط چه اقداماتی انجام داده اید؟
- آیا این اقدامات به شما کمکی کرده است؟
- آیا توسط پزشک درمان شده اید؟
- درمانی که انجام داده اید چه بوده است؟
- آیا در جویدن یا بلع غذا مشکل دارید؟
- آیا در انگشتان پا یا دست خود احساس سرمای شدید می کنید؟
- آیا روند کلی سلامت شما تغییری کرده است؟
درمان بیماری مورفه آ
بیماری مورفه آ معمولا بدون درمان از بین می رود اگر چه ممکن است اسکارهایی در نواحی پوستی باقی بماند. مادامی که این شرایط برطرف می شود شما می توانید درمانی را پیگیری کنید که به کنترل علائم شما کمک می کند.
انتخاب های درمانی برای بیماری مورفه آ عبارت است از:
- نور درمانی: درمانی مخصوص می باشد که در آن از اشعه فرابنفش استفاده می شود تا ظاهر پوست بهبود یابد.
- داروهایی برای مبارزه با التهاب: در این راه درمان مورفه آ پزشک ممکن است از داروهای سرکوب کننده سیستم ایمنی مانند متوترکسیت استفاده کند. ایمونوساپرسنت ها می توانند همراه با داروهای کورتیکواستروئیدی به مدت چند ماه استفاده شوند. هر کدام از این داروها ممکن است عوارض جانبی جدی را به همراه داشته باشد.
- فرمی از ویتامین دی: کرم نسخه ای calcipotriene فرم سینتتیک ویتامین دی می باشد. این دارو لک های پوستی ناشی از بیماری مورفه آ را از بین می برد. پوست معمولا در طول ماه های اول درمان بهبود می یابد. عوارض جانبی احتمالی عبارت است از سوزش، خارش و ایجاد بثورات.
- درمان فیزیکی: این روش با استفاده از ورزش به بهبود عملکرد مفاصل و حرکت کمک می کند و بدین ترتیب برای درمان بیماری پوستی مورفه آ که ممکن است مفاصل را نیز درگیر کند موثر است.
درمان های خانگی بیماری مورفه آ
از آن جایی که بیماری مورفه آ سبب خشکی پوست نواحی آسیب دیده می شود استفاده از مرطوب کننده های می تواند به نرم شدن و بهبود پوست کمک کند. بهتر است از دوش گرفتن های طولانی مدت همراه با آب داغ خودداری کنید زیرا می تواند پوست را خشک تر سازد.
درمان مکمل برای بیماری مورفه آ
پارا آمینوبنزوئیک اسید دارویی خوارکی است که برای درمان مورفه آ به کار می رود. اما اثبات نشده است که این دارو می تواند علائم پوستی را کاهش دهد. اگر شما می خواهید از پارا آمینوبنزوئیک اسید استفاده کنید باید با پزشک مشورت کنید.
مقابله با مورفه آ
از آن جایی که بیماری مورفه آ می تواند بر ظاهر پوست شما تاثیر بگذارد ممکن است شرایط دشواری را برای شما به همراه داشته باشد. شما ممکن است نگران بدتر شدن علائم باشید. در مورد مشاوره یا حمایت می توانید از پزشک بخواهید که شما را به متخصص بیماری های روانی ارجاع دهد و یا اطلاعات گروه های پشتیبان را در اختیارتان بگذارد.