تعریف:
پولیپ سرویکس (C): پرولیفراسیون موضعی مخاط سرویکس.
پولیپ اندومتریال (E): پرولیفراسیون موضعی غدد اندومتر.
اتیولوژی:
پولیپ سرویکال: التهاب موضعی
پولیپ اندومتر: افزایش سطوح استروژن.
ریسک فاکتورها:
پولیپ سرویکال: عفونت های مکرر و عودکننده دستگاه ادراری-تناسلی نظیر واژینوز باکتریال، عفونت های قارچی.
پولیپ اندومتریال: درمان نادرست با استروژن، فاز کلیماکتریک، چاقی، سندرم تخمدان پلی کیستیک، درمان با تاموکسیفن، تومورهای آزادکننده استروژن.
اپیدمیولوژی:
پولیپ سرویکال: در 5 درصد از زنان دیده می شود. بیشترین شیوع آن در سنین بالای 40 سالگی است.
پولیپ اندومتر: در سنین زیر 30 سالگی ناشایع است. در 10 درصد از زنان بالای 50 سال دیده می شود.
شرح حال:
پولیپ سرویکس: بدون علامت، خون ریزی پس از مقاربت، خون ریزی بین سیکل ها، خون ریزی پس از منوپوز، منوراژی، ترشحات مزمن واژینال(ترشحات غیرچرکی و غیرآزار دهنده).
پولیپ اندومتر: بدون علامت، خون ریزی پس از منوپوز، خون ریزی بین سیکل، منوراژی.
معاینه بالینی:
پولیپ سرویکس: معاینه با اسپکولوم: می توان پولیپ را مشاهده کرد که از سوراخ خارجی سرویکس بیرون زده است و به آسانی دچار خون ریزی می شود.
پولیپ اندومتر: اغلب بدون علامت است.
پاتیولوژی:
- ماکروسکوپی: به صورت قرمز و کوچک(اغلب زیر 1 سانتی متر) با رشد صاف و منظم. اغلب به صورت پایه دار است.
- میکروسکوپی: پرولیفراسیون اپی تلیوم ستونی کانال اندوسرویکس. این نوع پولیپ حاوی غدد اندوسرویکس دیلاته و ترشح کننده موکوس است. نشانه های التهای و متاپلازی اسکواموس به طور شایع دیده می شوند.
پولیپ اندومتر:
- ماکروسکوپی: به طور شایع در فوندوس رحم، به صورت یک ضایعه قرمز تیره متمایل به بنفش مخملی و بیضی شکل دیده می شود. ممکن است به صورت منفرد و یا متعدد باشد. اغلب بدون پایه است. از نظر اندازه بین 0.5 تا 3 سانتی متر متغیر است.
- میکروسکوپی: دو الگوی اصلی شناخته شده است. شایع ترین فرم، یک نمای بافت شناسی به صورت هیپرپلازی کیستی است(غدد اندومتر با اندازه های متفاوت و تغییرات پرولیفراتیو). الگوی دیگر، الگوی عملکردی است، یعنی ضایعه از نظر بافت شناسی مشابه با اندومتر طبیعی احاطه کننده اطراف است.
ارزیابی ها:
آزمایشات خونی: FBC(کاهش هموکلوبین).
سایر بررسی ها:
- اسمیر سرویکس(برای رد کردن CIN و بدخیمی ها)
- HSV(برای رد عفونت)
- هیستروسکوپی(روش اصلی تشخیصی)
- سونوگرافی(ضخامت اندومتر را اندازه گیری می کند)
درمان:
درمان طبی: در صورت وجود آنمی، آن را درمان کنید.
درمان جراحی: پولیپکتومی در زمان هیسترکتومی، دیاترمی یا قطع به کمک لوپ و یا با کمک فورسپس.
عوارض:
عوارض موضعی(عفونت ها، پیچ خوردگی و یا نکروز سر پولیپ)، آنمی، خون ریزی به دنبال برداشتن به روش جراحی، تغییرات بدخیم(نادر است).
پیش آگهی:
در بیشتر موارد درمان جراحی کمک کننده خواهد بود.
- کتاب: مروری سریع بر بیماری های زنان و مامایی
- نوشته: میشا داتا، لوئیس رندال، نانومی هولمز
- ترجمه: دکتر سارا آرین مهر
- زیر نظر: دکتر فاطمه قائم مقامی ( استاد دانشگاه علوم پزشکی تهران)