تعریف:
بدخیمی در ناحیه ولوو، انواع این بدخیمیها عبارتند از: کارسینوم سلول سنگفرشی (SCC)، کارسینوم سلول بازال (BCC)، کارسینوم وروکوز (VC)، ملانوم بدخیم (MM) و سایر انواع کانسرهای نادر.
اتیولوژی:
ناشناخته. دو فرضیه در حال حاضر مطرح می شوند:
- دونوو¹ (در افراد سالمند و در ارتباط با سایر بیماریها دیده می شود).
- در ارتباط با پیشرفت VIN (در ارتباط با ویروس پاپیلومای انسانی که در زنان جوانتر دیده می شود).
ریسک فاکتورها:
- در ارتباط با دونوو: سن بالا، لیکناسکاروز، دیابت، فشار خون، چاقی، شیستوزومیاز، لنفوگرانولوم ونروم² و هیپرپلازی اسکوآموس.
- VIN: مصرف سیگار.
اپیدمیولوژی:
1 مورد در هر 100000 زن، در سال.
1 مورد، در هر 3 بیمار بالای 70 سال.
سالیانه، سبب مرگ و میر 400 نفر می شود.
شرح حال:
خارش ولوو، ضایعه توده مانند و یا زخمی شکل، خونریزی. به ندرت با ترشحات چرکی آزاردهنده همراه است.
معاینه بالینی:
ارزیابی لگن:کارسینوم سلول سنگفرشی: ندول و یا اولسر، اغلب بر روی لبیا ماژور و یا کلیتوریس. ترشح حاوی رگههای خونی با بوی بد و آزار دهنده. لنفادنوپاتی کشالهء ران (سفت و بدون حرکت).
کارسینوم سلول بازال: ندول زخمی اغلب بر روی لبیا.
VC(کارسینوم وروکوز): ضایعه زگیل مانند.
MM (ملانوم بدخیم): ضایعه با پیگمانتاسیون زیاد.
80% از انواع SCCها، دارای تمایز خوب همراه با کراتینیزاسیون بوده و میزان متاستاز نسبتا بالا(در حدود 10 درصد)، به لنف نودهای موضعی دارند. در بین 20 درصد باقیمانده، انواع شایع کانسرها عبارتند از: کارسینوم سلول بازال، کارسینوم وروکوز و ملانوم بدخیم. BCC و VC، به ندرت دچار متاستاز می شوند، اما ملانوم بدخیم، دارای میزان بالای متاستاز است. کانسرهای نادر، عبارتند از: بیماری پاژه، سایر انواع آدنوکارسینومها، سارکوم و تومورهای متاستاتیک.
مرحلهبندی، بر اساس معیارهای فدراسیون بینالمللی زنان و مامایی (FIGO)، به شرح زیر است:
مرحلهء Ia: تومور با اندازهء زیر 2 سانتیمتر، با تهاجم پوستی کمتر از 1 میلیمتر. درگیری در غدد لنفاوی دیده نمی شود.
مرحلهء Ib: مشابه با مرحلهء بالا، همراه با بیش از 1 میلیمتر تهاجم پوستی.
مرحلهء II: تومور با اندازهء بیش از 2 سانتیمتر، محدود به ولوو یا پرینه بدون درگیری لنفنود.
مرحلهء III: تومور با هر اندازه، همراه با انتشار به قسمت تحتانی اورترا واژن، درگیری مقعد و یا درگیری یک طرفه لنفنودهای کشالهء ران.
مرحلهء Iva: تومور با هر اندازه، که به هر یک از قسمتهای اورترای فوقانی، مخاط مثانه، مخاط رکتوم، استخوان لگن و یا لنفنودهای دو طرفه کشاله ران گسترش می یابد.
مرحلهء IVb: متاستاز دوردست.
ارزیابیها:
تشخیصی: بیوپسی از محل ضایعه و بررسی بافتشناسی. نمونه برداری از لنفنود درگیر، اسمیر سرویکس (در موارد مرتبط با VIN، وجود CIN را رد کنید).
وضعیت بیمار را از نظر انجام عمل جراحی ارزیابی کنید: آزمایش خون، FBC، U&E، رادیوگرافی قفسه سینه،ECG.
درمان:
درمان جراحی: ولووکتومی با سه برش و برداشت لنفنودها به صورت دوطرفه. ضایعات کوچکتر لترال (با اندازهء بیش از 2 سانتی متر از خط وسط)، را می توان به روش WLE و برداشت لنف نودها، به صورت یک طرفه، درمان کرد.
درمان طبی: رادیوتراپی (RT)، در صورت درگیری لنف نود. شیمی درمانی، امروزه به میزان وسیعی در ترکیب با رادیوتراپی، مورد استفاده قرار دارد.
عوارض: ترومای روانی.
عوارض خود تومور: اختلال در ادرار کردن، خونریزی ناشی از درگیری لنفنود. عفونت ثانویهء ضایعه.
عوارض ناشی از جراحی: خونریزی، TED، عفونت و غیره. لنفادم پا به عنوان عارضهای از دایسکسیون لنفنودها (در آینده، روش نقشه برداری انفاتیک و نمونهبرداری از لنف نود، نیاز به دایسکسیون لنفنودها و در نتیجه عوارض ناشی از آن را کاهش خواهد داد).
RT: اریتم، پوستهریزی، نکروز سمفیز پوبیس و سرفمور، تشکیل فیستول.
پیش آگهی:
بر اساس مرحله و درجه و نوع تومور، متفاوت است، برای مثال در کارسینوم سلول سنگفرشی، شانس بقاء 5 ساله در مرحله اول 90 درصد و در مرحلهء سوم، 40 درصد است. ملانومای بدخیم و آدنوکارسینوم، دارای پیش آگهی بسیار بد، همراه با تنها 5 درصد، بقاء 5 ساله هستند.
1- De novo
2- lymphogranuloma venereum
کتاب: مروری سریع بر بیماری های زنان و مامایی
نوشته: میشا داتا، لوئیس رندال، نانومی هولمز
ترجمه: دکتر سارا آرین مهر
زیر نظر: دکتر فاطمه قائم مقامی (استاد دانشگاه علوم پزشکی تهران)