چکیده:

تومور سلول های استروئیدی تخمدان غیر مشخص (Ovarian steroid cell tumors (SCTs، از جمله تومورهای نادر تخمدان هستند که از سلول های ترشح کننده هورمون استروئید تشکیل شده اند. در بیشتر بیماران مبتلا به این تومور، تولید زیاد تستوسترون و ایجاد صفات ثانویه جنسی مذکر (نرینه سازی) شایع است. گزارش فعلی مورد نادری را نشان می دهد که خانم 59 ساله که در دوران پس از یائسگی قرار دارد دچار خونریزی واژینال شده است. این بیمار 12 سال بعد از یائسگی، به مدت 2 ماه خونریزی واژینال بی نظمی را تجربه کرده است. اولتراسوند ترانس واژینال و MRI یک توده جامد را نشان داد و نتایج پاتولوژیک نیز آندومتر پرولیفراتیو را نشان داد. میزان استروژن و تستوسترن سرم بیمار ارزیابی شد (به ترتیب 393.71 nmol/l 22.28 , nmol/l).

مقدمه:

تعداد تخمدان های مبتلا به تومور سلول های استروئید (SCTs) بسیار اندک هستند و کمتر از 0.1% تومورهای تخمدان را شامل می شود که در هر سنی ممکن است بروز کند و این تومورها ازلحاظ فعالیت هورمونی و نرینه سازی بسیار قابل توجه هستند(1). به منظور ارتقای دانش در این زمینه موارد نادری از ابتلا SCT غیر مشخص ( NOS) مورد بررسی قرار گرفته است(2-11). در این گزارش، بیمار 59 ساله خانم که در دوران بعد از یائسگی قرار دارد و مبتلا به SCT, NOS است معرفی شده است. علائم بالینی و بافتی SCT با توجه به این نوع از تومور معرفی و بررسی شده است. این آزمون توسط کمیته اخلاقی بیمارستان Third Affliated از دانشگاه (Sun Yet Sen Guangzhou China) مجوز دریافت کرده است و رضایت نامه کتبی بیمار نیز موجود است.

روش ها:

گزارش:

در آگوست 2012 خانم 59 ساله (با سابقه سه بار حاملگی) با خونریزی دو ماهه و نا منظم واژن (این خانم در دوران بعد از یائسگی قرار دارد) به دپارتمان جنیکولوژی دانشگاه Sun Yat‑sen معرفی شد. اسکن اولتراسوند ترانس واژینال، افزایش اندازه رحم با آندومتریوم 5 میلی متر و 19*22 میلی متر توده جامد ضمیمه ای تخمدان چپ و مقدار کمی مایع آزاد در لگن را نشان داد. دو هفته قبل از این جریان،بافت برداری تشخیصی در بیمارستان Zhaoqing انجام گرفته بود و نتایج پاتولوژیک اندومتریوم پرولیفراتیو را نشان داده بود.

بحث و گفتگو:

بیماری SCTs تخمدان معمولا نادر است و کمتر از 0.1% تومورهای تخمدان را تشکیل می دهد (1). این تومورها مقدار زیادی هورمون های استروئیدی و مخصوصا تستوسترون را ایجاد می کنند ،بنابراین در گروه تومورهای sex cord‑stromal تخمدان طبقه بندی می شوند. این تومورها بر اساس منشایی که دارند به سه زیر گروه تقسیم می شود: Stromal luteoma, تومور سلول لیدیگ و SCT,NOS ، که مورد آخر بیشترین شیوع را دارد و 60 درصد موارد را شامل می شود(2).

افزایش تستوسترون تا 200 ng/dl ،علامت تشخیصی خوبی برای تمایز بین تومورهای ترشح کننده آندروژن و زخم ها و ضایعات غیر نئوپلاستیک است. افزایش میزان تستوسترون ممکن است در آدرنال یا تخمدان بروز کند ،باید دلایل ایاتروژنیک به منظور تشخیص یا رد بیماری و تومور پی گیری شود. افزایش میزان تستوسترون که با DHEA,LH,FSH و 17‑hydroxyprogesterone نشان داده می شود تشخیص تومور نرینه ساز در تخمدان را تضمین می کند. MRI , اولتراسوند داخل واژن و تصاویر داپلر رنگی ابزارهای تشخیصی متفاوتند. سایر مارکرهای سرمی مانند AFP و CA‑125 نیز تشخیص آدنوکارسینوما ی تخمدان را تسهیل می کند (5).

References:

1. Young RH and Shully RE: Steroid cell tumors of the ovary. In: Obstetric & Gynecological Pathology. Fox H and Wells M (eds). Churchill Livingstone, Edinburgh, Spain, pp845‑856, 2003.
2. Singh P, Deleon F and Anderson R: Steroid cell ovarian neoplasm, not otherwise specified: a case report and review of the literature. Case Rep Obstet Gynecol 2012: 253152, 2012.
3. Hayes MC and Scully RE: Ovarian steroid cell tumors (not otherwise specified). A clinicopathological analysis of 63 cases. Am J Surg Pathol 11: 835‑845, 1987.
4. Lee SH, Kang MS, Lee GS and Chung WY: Refractory hyper­tension and isosexual pseudoprecocious puberty associated with renin‑secreting ovarian steroid cell tumor in a girl. J Korean Med Sci 26: 836‑838, 2011.
5. Sawathiparnich P, Sitthinamsuwan P, Sanpakit K, Laohapensang M and Chuangsuwanich T: Cushing's syndrome caused by an ACTH‑producing ovarian steroid cell tumor, NOS, in a prepubertal girl. Endocrine 35: 132‑135, 2009.
6. Elhadd TA, Connolly V, Cruickshank D and Kelly WF: An ovarian lipid cell tumour causing virilization and Cushing's syndrome. Clin Endocrinol (Oxf ) 44: 723‑725, 1996.
7. Luk WT, Lee N, Chang TC and Chu KK: Lipid cell tumor of the ovary associated with endometrial adenocarcinoma ‑ a case report. Changgeng Yi Xue Za Zhi 12: 244‑248, 1989.