نام ژنریک:

• سفتازیدیم

نام لاتین:

• Ceftazidime /as Pentahydrate

نام تجاری:

• ®Ceftazide
• ®Ceptaz
• ®Fortaz

گروه دارویی- درمانی:

• نسل سوم سفالوسپورین ها
• آنتی بیوتیک

طبقه بندی در بارداری:

• گروه B

اشکال دارویی:

• پودر جهت تهیه محلول استریل تزریقی: ویال های 500 میلی گرم، 1گرم و 2 گرم

موارد مصرف:

• سفتازیدیم در عفونت های خطرناک تنفسی، دستگاه ادراری، استخوان و مفاصل، داخل شکمی، سیستم عصبی مرکزی و پوستی ناشی از ارگانسیم های حساس کاربرد دارد.

روش و مقدار مصرف:

• سفتازیدیم در بالغین: 1 گرم از دارو (ویال سفتازیدیم) به صورت وریدی یا عضلانی هر 8 تا 12 ساعت مصرف می گردد. حداکثر دوزاژ روزانه 6 گرم است که در عفونت های مخاطره آمیز استفاده می شود.
• سفتازیدیم در کودکان یک ماه تا 12 سال: 30 تا 50 میلی گرم از دارو بر هر کیلوگرم از وزن کودک محاسبه می شود و از راه وریدی هر 8 مصرف می گردد. حداکثر دوزاژ روزانه 6 گرم است
• سفتازیدیم در نوزادان زیر یک ماه: 30 میلی گرم از دارو بر هر کیلوگرم از وزن نوزاد محاسبه می شود و از راه وریدی هر 12 ساعت مصرف می گردد.

مکانیسم اثر:

• اثر آنتی بیوتیکی: سفتازیدیم یک باکتریوسید است. مانع ساخت دیواره سلولی باکتری می شود و از این طریق موجب مرگ باکتری های در حال رشد و تقسیم می گردد.در برابر ارگانیسم های گرم منفی تولید کننده بتالاکتاماز مقاوم است.

فارماکوکینتیک:

• نیمه عمر دارو 1.5 تا 2 ساعت است.
• سفتازیدیم از راه کلیه و از طریق ادرار دفع می شود.

نکات با اهمیت:

• سفتازیدیم بهترین آنتی بیوتیک ضد باکتری سودومونا است که در بازار دارویی موجود می باشد. بیشتر یک آنتی بیوتیک بیمارستانی است و تا زمانی که مطمئن نشوند که علت عفونت،باکتری سودومونا است، از این دارو استفاده نمی شود زیرا استفاده نابجا از آن باعث مقاوم شدن باکتری نسبت به آنتی بیوتیک می شود.
• فردی که برای تهیه محلول تزریقی دارو که به صورت ویال سفتازیدیم موجود است، اقدام می کند باید کاملا دقت کند که دارو با پوست تماس نداشته باشد زیرا باعث خارش و کهیر در پوست می شود.
• در بیمارانی که دچار اختلال عملکرد کلیه می باشند، دوز سفتازیدیم و فواصل مصرف دارو باید بر اساس شدت نارسایی کلیه، شدت عفونت و حساسیت ارگانیسم تنظیم شود.

موارد منع مصرف:

• افرادی که حساسیت شدید به هر یک از انواع پنی سیلین ها یا سفالوسپورین ها دارند.

موارد احتیاط:

• افرادی که اختلال عملکرد کلیه دارند.

تداخلات دارویی:

• مصرف همزمان سفتازیدیم با آمینوگلیکوزید ها باعث افزایش فعالیت سینرژیک دارو می گردد(فعالیت ضد باکتری هم را تقویت می کنند).
• مصرف همزمان سفتازیدیم با اسید کلاولانیک باعث افزایش فعالیت سینرژیک دارو می گردد.

عوارض جانبی:

هر دارو به موازات ایجاد اثرات درمانی مورد نظر ممکن است سبب بروز عوارض ناخواسته نیز بشود. اگرچه کلیه این عوارض در یک فرد مشاهده نمی شود ولی در صورت بروز هر یک از عوارض زیر با پزشک معالج مشورت نمایید.

از جمله عوارض جانبی سفتازیدیم می توان به موارد زیر اشاره کرد:

• CNS: سرگیجه، سردرد، تشنج
• Derm: خارش، کهیر، راشهای ماکولوپاپولار و یا اریتماتو
• GI: اسهال، تهوع، استفراغ، کرامپ های شکمی
• GU: واژینیت
• Hema: ائوزینوفیلی، آنمی همولیتیک
• Other: واکنش افزایش حساسیت(راش، کهیر، لرز، تب، ادم، آنافیلاکسی)

توجه: در صورت بروز واکنش افزایش حساسیت و یا اسهال شدید، مصرف دارو باید قطع شود.

مصرف در بارداری و شیردهی:

• بهتر است سفتازیدیم در بارداری استفاده نشود.
• این دارو در شیر ترشح می شود و بنابراین مصرف سفتازیدیم در دوران شیردهی باید همراه با احتیاط باشد.

توجهات پزشکی- پرستاری:

• نحوه تزریق سفتازیدیم: دارو را می توان به صورت مستقیم وریدی در طی 3 تا 5 دقیقه تزریق کرد یا با 50 تا 100 میلی لیتر از محلول نرمال سالین یا دکستروز 5 درصد رقیق نمود و در طی 30 دقیقه انفوزیون انجام داد.
• بیمار را از نظر بثورات جلدی، خارش و تنگی نفس تحت نظر بگیرید.
• در صورت ایجاد اسهال شدید و شک به ایجاد کولیت پسودومامبرانو سفتازیدیم را قطع نمائید.

توجهات بیمار- خانواده:

• اگر سفتازیدیم همزمان با داروی آنتی بیوتیک دیگر مصرف می شود باید عملکرد کلیه تحت نظر پزشک قرار گیرد.
• در صورت بروز تب و اسهال شدید مصرف سفتازیدیم باید قطع شود و به پزشک خود مراجعه نمایید.
• در صورت بروز علائم عفونت ثانویه(رویش زوائد خزه مانند و سیاه رنگ بر روی زبان، خارش و ترشح واژینال، مدفوع شل و آلرژی) به پزشک خود اطلاع دهید.

شرایط نگهداری دارو:

• بعد از تهیه محلول تزریقی سفتازیدیم، می توان محلول را در درجه حرارت 15 تا 30 درجه سانتی گراد به مدت 18 تا 24 ساعت نگهداری کرد.