نام ژنریک:

• سفوتاکسیم
• سفوتاکسیم سدیم

نام لاتین:

• Cefotaxime 
• Cefotaxime Sodium

نام تجاری:

• ®Cephotax
• ®Claforan
• ®Loraxime

گروه دارویی- درمانی:

• نسل سوم سفالوسپورین ها
• آنتی بیوتیک

طبقه بندی در بارداری:

• گروه B

اشکال دارویی:

• پودر جهت تهیه محلول استریل تزریقی: ویال های 500 میلی گرم و 1 گرم

موارد مصرف:

• داروی سفوتاکسیم در عفونت های شدید دستگاه تنفس، دستگاه ادراری، دستگاه مرکزی عصبی، عفونت های پوستی ناشی از ارگانیسم ای حساس کاربرد دارد.

روش و مقدار مصرف:

• سفوتاکسیم در بالغین: معمولا 1 گرم از داروی سفوتاکسیم از راه وریدی یا عضلانی هر 6 تا 8 ساعت مصرف می شود. در عفونت های مخاطره آمیز حداکثر تا 12 گرم در روز تجویز می شود.
• سفوتاکسیم در کودکان بزرگتر از یک ماه: روزانه 50 تا 180 میلی گرم بر کیلوگرم وزن نوزاد از راه عضلانی یا وریدی در دوز های جداگانه سفوتاکسیم هر 4 تا 6 ساعت مصرف می شود.
• سفوتاکسیم در نوزادان زیر یک ماه: روزانه 50 میلی گرم بر کیلوگرم وزن نوزاد از راه وریدی در دوز های جداگانه سفوتاکسیم هر 8 تا 12 ساعت مصرف می شود.

مکانیسم اثر:

• اثر آنتی بیوتیکی: سفوتاکسیم یک باکتریوسید است. مانع ساخت دیواره سلولی باکتری می شود و از این طریق موجب مرگ باکتری های در حال رشد و تقسیم می گردد.

فارماکوکینتیک:

• نیمه عمر داروی سفوتاکسیم 0.9 تا 1.7 ساعت است.
• سفوتاکسیم از راه کلیه و از طریق ادرار دفع می شود.

نکات با اهمیت:

• داروی سفوتاکسیم در عفونت ها و مننژیت نوزادان کاربرد دارد و سفوتاکسیم داروی تزریقی مناسبی برای نوزادان زیر دو ماه است.
• از این دارو برای جلوگیری از ایجاد عفونت، قبل از عمل های جراحی نیز استفاده می شود.
• در بیمارانی که دچار اختلال عملکرد کلیه می باشند، دوز سفوتاکسیم و فواصل مصرف دارو باید بر اساس شدت نارسایی کلیه، شدت عفونت و حساسیت ارگانیسم تنظیم شود.

موارد منع مصرف:

• افرادی که حساسیت شدید به هر یک از انواع پنی سیلین ها یا سفالوسپورین ها دارند.

موارد احتیاط:

• افرادی که اختلال عملکرد کلیه دارند.

تداخلات دارویی:

• مصرف پروبنسید(یکی از داروهای درمان نقرس) به طور همزمان با سفوتاکسیم باعث کاهش دفع کلیوی این دارو و افزایش سطح خونی آن می گردد.

عوارض جانبی:

هر دارو به موازات ایجاد اثرات درمانی مورد نظر ممکن است سبب بروز عوارض ناخواسته نیز بشود. اگرچه کلیه این عوارض در یک فرد مشاهده نمی شود ولی در صورت بروز هر یک از عوارض زیر با پزشک معالج مشورت نمایید.

از جمله عوارض جانبی سفوتاکسیم می توان به موارد زیر اشاره کرد:

• CNS: سرگیجه، سردرد، ضعف، تشنج
• Derm: خارش، کهیر، راشهای ماکولوپاپولار و یا اریتماتو
• GI: اسهال، تهوع، استفراغ، کرامپ های شکمی، بی اشتهایی
• GU: خارش ناحیه تناسلی
• Hema: نوتروپنی گذرا، ائوزینوفیلی، آنمی همولیتیک
• Other: واکنش افزایش حساسیت (راش، کهیر، لرز، تب، ادم، آنافیلاکسی)

توجه: در صورت بروز واکنش افزایش حساسیت و یا اسهال شدید، مصرف دارو باید قطع شود.

مصرف در بارداری و شیردهی:

• بهتر است سفوتاکسیم در بارداری استفاده نشود.
• این دارو در شیر ترشح می شود و بنابراین مصرف سفوتاکسیم در دوران شیردهی باید همراه با احتیاط باشد.

توجهات پزشکی- پرستاری:

• جهت تزریق عضلانی سفوتاکسیم، می توان 1 گرم از دارو را در 3 میلی لیتر از آب استریل حل نمود.
• جهت تزریق وریدی سفوتاکسیم، می توان 1 تا 2 گرم از دارو را در 50 تا 100 میلی لیتر از حلال، حل نمود و در طی 20 تا 30 دقیقه انفوزیون انجام داد. همچنین می توان سفوتاکسیم را با 10 میلی لیتر آب استریل تزریقی حل و در طی 3 تا 5 دقیقه داخل ست سرم بیمار تزریق نمود.
• در صورت بروز اسهال شدید، احتمال ایجاد کولیت پسودومامبرانو مطرح است که یک اختلال مخاطره آمیز بوده و ممکن است در خلال 4 تا 9 روز و حتی تا 6 هفته بعد از اتمام دوره درمانی ایجاد شود. بیماران مسن و افراد مبتلا به بیماری های مزمن و بدحال و تحت مراقبت های ویژه به این عارضه حساس تر هستند.

توجهات بیمار- خانواده:

• در صورت بروز اسهال در پی تزریق سفوتاکسیم، دارو را قطع نمایید.
• در صورت بروز علائم عفونت ثانویه (رویش زوائد خزه مانند و سیاه رنگ بر روی زبان، خارش و ترشح واژینال، مدفوع شل و آلرژی ) به پزشک خود اطلاع دهید.
• در صورت بروز تب و اسهال به خصوص در صورتی که حاوی خون، موکوس و یا چرب باشد به پزشک اطلاع دهید.

شرایط نگهداری دارو:

• ویال سفوتاکسیم باید در دمای 15 تا 30 درجه سانتیگراد نگهداری شود و در برابر نور زیاد قرار نگیرد.
• محلول تزریقی آماده شده سفوتاکسیم را می توان تا 24 ساعت در درجه حرارت اتاق و تا 10 روز در یخچال نگهداری کرد.