نام ژنریک:

• استیل سالیسیلیک اسید
• آ اس آ
• آسپرین

نام لاتین:

• A.S.A
• Acetyl salicylic Acid

نام تجاری:

• ®Encaprin
• ®Aspirin
• ®Aspimax
• ®Aspirimex

طبقه بندی در بارداری:

• گروه C (در سه ماهه سوم بارداری: گروه D)

گروه دارویی- درمانی:

• سالیسیلات
• ضد درد غیر مخدر
• ضد التهاب
• ضد تب
• مهار کننده تجمع پلاکتی - آسپرین مانع تجمع پلاکت های خون می شود.

اشکال دارویی:

• قرص روکشدار: 80 میلی گرم و 325 میلی گرم
• قرص جویدنی: 100 میلی گرم
• قرص جوشان: 325 میلی گرم، 400/240 میلی گرم
• قرص همراه با کدئین: آسپرین 500 میلی گرم + کدئین 10 میلی گرم
• قرص با پوشش میکرو: 100 میلی گرم و 500 میلی گرم
• شیاف: 325 میلی گرم

موارد مصرف:

• قرص آسپرین یا شیاف آسپرین در دردهای خفیف، تب و آرتریت مصرف می شود.
• قرص آسپرین در اختلالات ترومبو آمبولیک، حملات گذرای ایسکمیک و برای کاهش ریسک حمله قلبی در بیماران با سابقه انفارکتوس میوکارد یا سکته قلبی و آنژین ناپایدار، کاربرد دارد.

روش و مقدار مصرف:

• برای ایجاد اثرات ضد التهابی و درمان آرتریت، دوز مصرف آسپرین در بالغین: روزانه 2.6 تا 5.2 گرم از دارو از راه خوراکی در دوز های منقسم مصرف می شود. دوز مصرف آسپرین در کودکان: روزانه 90 تا 130 میلی گرم بر کیلوگرم وزن از راه خوراکی هر 4 تا 6 ساعت مصرف می شود.
• برای ایجاد اثرات ضد درد و ضد تب، آسپرین در بالغین: 325 تا 650 میلی گرم از دارو از راه خوراکی یا رکتال هر 4 ساعت در صورت نیاز، مصرف می شود. آسپرین در کودکان: روزانه 40 تا 100 میلی گرم بر کیلوگرم از راه خوراکی یا رکتال در دوزهای منقسم در صورت نیاز مصرف می شود.
• در اختلالات قلبی - عروقی (مصرف آسپرین برای کاهش غلظت خون) در بالغین: 325 تا 650 میلی گرم از دارو از راه خوراکی یک یا دو بار در روز مصرف می شود.

مکانیسم اثر:

• اثر ضد درد: اثر بر روی هیپوتالاموس و متوقف کردن عامل تولید ایمپالس درد
• اثر ضد تب: اثر بر روی مرکز تنظیم حرارت در هیپوتالاموس
• اثر ضد التهاب: مهار ساخت پروستاگلاندین
• اثر مهارکننده تجمع پلاکتی: مهار آنزیم سیکلواکسیژناز در پلاکت ها

فارماکوکینتیک:

• نیمه عمر آسپرین در مقادیر کم 2 تا 3 ساعت است. در مقادیر بالا به علت اشباع متابولیسم کبدی ممکن است تا 15 تا 30 ساعت نیز افزایش یابد.
• این دارو و متابولیت های آن از راه ادرار دفع می شوند.

نکات با اهمیت:

• دارو استیل سالیسیلیک اسید یا آ اس آ با نام تجاری آسپرین است که در بیشتر مواقع با نام آسپرین بچه شناخته می شود. قرص آسپرین در دوز های 80 میلی گرم و 325 میلی گرم و همچنین قرص جویدنی آسپرین (قرص جویدنی آ اس آ 100) در دوز 100 میلی گرم بیشترین مصرف را دارند. 
• قرص آ اس آ یا آسپرین امروزه فقط به علت اثرات ضد درد و ضد التهاب استفاده نمی شوند بلکه موارد استفاده دیگر این دارو شامل: اثراتش روی پلاکت ها (رقیق کننده خون)، جلوگیری از سرطان کولون، پیشگیری از آلزایمر و ... است.
• از نظر اثر ضد درد، 650 میلی گرم آسپرین، به اندازه 2 میلی گرم مورفین اثر ضد درد دارد.
• شروع اثر داروی آسپرین کوتاه است. بعد از مصرف دارو از طریق خوارکی (انواع قرص آسپرین)، اثرش بعد از 5 دقیقه تا 30 دقیقه ظاهر می شود.

موارد منع مصرف:

• افرادی که فاویسم دارند نباید آسپرین مصرف کنند.
• افرادی که هموفیلی دارند نباید آسپرین مصرف کنند.
• افرادی که حساسیت مفرط به آسپرین و یا سایر داروهای ضد التهاب غیر استروئیدی دارند.
• آسپرین نباید در کودکان و نوجوانان مبتلا به آبله مرغان (بدلیل احتمال ایجاد سندرم ری) مصرف شود.
• بیماران مبتلا به آسم، پولیپ بینی و کهیر مزمن
• بیماران مبتلا به زخم پپتیک و یا خونریزی گوارشی

موارد احتیاط:

• افرادی که بیماری های کبدی دارند.
• مصرف آسپرین در بارداری (بخصوص در سه ماهه سوم بارداری) باید با احتیاط همراه باشد.
• خوددرمانی بیش از ده روز در بالغین و پنج روز در کودکان

تداخلات دارویی:

• مصرف این دارو باعث تقویت اثر داروهای ضد انعقادی خوراکی می گردد.
• آسپرین فعالیت داروهای پنی سیلین، فنی توئین، متوترکسات، والپوریک اسید، داروهای پایین آورنده قند خون خوراکی و سولفونامیدها را تشدید می نماید.
• این دارو اثرات درمانی پروبنسید را مهار می کند.
• آسپرین نباید با داروی متوترکسات مصرف شود زیرا عوارض کلیوی آن را بالا می برد.
• مصرف همزمان آن با الکل خطر زخم و خونریزی گوارشی را بالا می برد.
• مصرف همزمان آسپرین با داروهای ضد درد دیگر اثرش را افزایش نمی دهد بلکه عوارض جانبی بیشتری ایجاد می کند.
• احتمالا گلوکوکورتیکوئید ها سطح خونی سالیسیلاتها را افزایش می دهند.
• اسیدی شدن ادرار بازجذب و در نتیجه سطح خونی سالیسیلاتها را افزایش می دهد.
• قلیایی شدن ادرار یا مصرف زیاد آنتی اسید ها دفع سالیسیلاتها را افزایش می دهد.
• مصرف سالیسیلاتها مانند آسپرین باعث کند شدن پاسخ بدن به دیورتیکها می گردد.

عوارض جانبی:

هر دارو به موازات ایجاد اثرات درمانی مورد نظر ممکن است سبب بروز عوارض ناخواسته نیز بشود. اگرچه کلیه این عوارض در یک فرد مشاهده نمی شود ولی در صورت بروز هر یک از عوارض زیر با پزشک معالج مشورت نمایید.

از جمله عوارض جانبی آسپرین یا آ اس آ می توان با موارد زیر اشاره کرد:

• Derm: راش، سوزش
• EENT: وزوز گوش، کاهش شنوایی
• GI: تهوع ، استفراغ، بی اشتهایی، سوءهاضمه، سوزش سردل
• GU: کاهش کلیرانس کراتینین، آلبومینوری، پروتئینوری
• HEMA: آنمی، همولیز، افزایش زمان سیلان خون
• Other: حساسیت مفرط به صورت آنافیلاکسی یا آسم، افزایش آنزیمهای کبدی، هپاتیت

توجه: در صورت بروز حساسیت مفرط، وزوز گوش، سردرد، سرگیجه و کاهش شنوایی مصرف دارو باید قطع شود.

مصرف در بارداری و شیردهی:

• استیل سالیسیلیک اسید یا آسپرین در دوران بارداری (بخصوص در سه ماهه سوم بارداری) نباید مصرف شود.
• آسپرین در شیر مادر ترشح می شود بنابراین مصرف آ اس آ یا آسپرین در دوران شیردهی توصیه نمی شود.

توجهات پزشکی - پرستاری:

• نداشتن حساسیت به سالیسیلات در دفعات قبل مصرف دارو، همیشه نشانه عدم حساسیت در آینده نمی باشد.
• در بیماران مبتلا به آسم، پولیپ بینی، رینیت، تب یونجه و کهیر مزمن، احتمال افزایش حساسیت به سالیسیلات ها زیاد است.
• در بالغین احساس سنگینی در گوش، وزوز گوش و کاهش شنوایی شایعترین علائم مسمومیت مزمن با سالیسیلات است.
• در کودکان مسمومیت با سالیسیلات بیشتر با آژیتاسیون، گیجی و خواب آلودگی مشخص می شود.

توجهات بیمار - خانواده:

• اگر هنگام مصرف قرص آسپرین یک لیوان پر آب، شیر، آبمیوه، و یا شربت آنتی اسید استفاده شود، دستگاه گوارش کمتر تحریک می شود.
• از جویدن قرص های روکشدار (قرص آسپرین 80 یا 325) باید خودداری شود. قرص آ اس آ 100 به صورت جویدنی است.
• از بیمارانی که تحت درمان دراز مدت با آسپرین هستند بخواهید در صورت بروز خونریزی از لثه یا دستگاه گوارش به پزشک مراجعه نمایند.
• آسپرین در بالغین و کودکان هرگز نباید بیشتر از 3 روز برای تب بالاتر از 39 درجه مصرف شود.
• بهترین زمان مصرف آسپرین برای درد پریود یا درد قاعدگی و درمان دیسمنوره این است که دارو 1 تا 2 روز قبل از شروع قاعدگی مصرف شود و افرادی که خونریزی قاعدگی زیادی دارند بهتر است از داروی ضد درد به جای آسپرین دیگری استفاده نمایند.
• جهت کاهش خطر خونریزی، بهتر است مصرف آسپرین حدود یک هفته قبل از جراحی متوقف شود.
• در صورت بروز وزوز گوش، کاهش شنوایی یا سرگیجه مصرف آسپرین را قطع نمائید و به پزشک مراجعه کنید.

شرایط نگهداری دارو:

• دارو را باید در ظروف در بسته و خشک و دمای 15 تا 30 درجه سانتیگراد نگهداری کرد.
• دارو باید دور از دسترس کودکان نگهداری شود.